معماران و شهرسازان

دبیران: سیدمجید میرنظامی | کامیار صلواتی | حسین ذبیح‌اله زاده

نگاهی به معماران و شهرسازان کمترشناخته شده

پیرو پرونده‌های نوروزی ۱۳ معمار و شهرساز تأثیرگذار، به سراغ دیگر معماران و شهرسازانی خواهیم رفت که به دلیل محدودیت زمانی در این پرونده به آن‌ها پرداخته نشد. در این پرونده که در ادامه‌ی پرونده‌های گذشته است، تلاش می‌کنیم در قالب متن‌هایی کوتاه به بررسی زندگی و تحصیلات، آثار و ویژگی‌های سبکی معماران و شهرسازانی بپردازیم که کمتر نام آن‌ها بر زبان آمده است؛ کسانی که آثارشان واجد ویژگی‌هایی است که آن‌ها را شایسته‌ی تأمل بیشتری می‌کند.


 

[divider]ریچارد راجرز؛ از انتزاع تا واقعیت[/divider]

نویسنده: ارشیا اقبالی | معمار


ریچارد راجرز،در سال ۱۹۳۳ در ایتالیا به دنیا آمد و تنها کمی قبل از شروع دومین جنگ جهانی، با خانواده‌اش از فلورانس به انگلستان مهاجرت کرد. برای مدت‌ها شاگرد آخر مدرسه بود تا این‌که بالاخره در همان مدرسه‌ی AAظ، استادش، پیتراسمیتسون، استعداد او را کشف کرد و راجرز توانست با دریافت بورس برای ادامه‌ی تحصیل به دانشگاه یِیل آمریکا برود. در آنجا با نورمن فاستر جوان هم‌کلاس بود و همین باعث شد تا بعد از فارغ‌التحصیلی، به همراه او و همسران وقتشان، دفتر معماری «تیم فور» را تأسیس کنند و طی عمر کوتاه این دفتر چند پروژه‌ی کوچک در انگلستان انجام دهند.

متن کامل این نوشته

[divider]پیترکالتورپ؛ ترکیب کاربری اراضی و برنامه‌ریزی حمل‌ونقل[/divider]

نویسنده: محمدصادق یوسف‌زاده | دبیر ارشد «شهر و سرزمین»


پیتر کالتورپ، معمار، برنامه‌ریز و طراح شهری و یکی از بنیان‌گذاران کنگره‌ی نوشهر گرایی است. مجله‌ی نیوزویک او را به خاطر کارش بر روی بازتعریف مدل‌های رشد شهری و حومه‌ی شهری در آمریکا جزو ۲۵ «مبتکر پیشرو» دانسته است. سابقه‌ی پرافتخار کار او در طراحی شهری، برنامه‌ریزی و معماری از سال ۱۹۷۶ آغاز شده است. او با ترکیب تجربیاتش در رشته‌های گوناگون، رویکردهای نوینی را در تجدید حیات شهری، رشد حومه‌ای و برنامه‌ریزی منطقه‌ای ارائه داده است.

متن کامل این نوشته

[divider]چارلز کورئا؛ معمار اقیلم‌ها[/divider]

چارلز کورئا در سال ۱۹۳۰ در سکندر آباد هند به دنیا آمد و ۲۵ سال بعد، در سال ۱۹۵۵، از دانشگاه ام.آی.تی فارغ‌التحصیل شد. او به‌سرعت به کشورش بازگشت و دفترش را در بمبئی تأسیس کرد. معماری کورئا را می‌توان با درهم‌تنیدگی این مفاهیم اساسی شناخت: باورش به ذخیره‌ی فرهنگی بزرگ هند. آرزوها و طرح‌هایش برای شهری که عاشقانه دوست می‌داشت، بمبئی. درکش از اقلیم به‌عنوان سرچشمه‌ی ارزش‌های گاه ماورایی معماری؛ و علاقه‌اش به فناوری و کارکردهای فنی ساختمان.

متن کامل این نوشته

[divider]بالکریشنا دوشی؛ پیکار در دو سو[/divider]

دوشی در مدرسۀ معماری جی. جی. در بمبئی تحصیل می‌کند و اتفاقی با یکی از معمارانی که قصد داشته در آزمون انجمن سلطنتی معماران بریتانیا شرکت کند همراه می‌شود و به لندن می‌رود. در آنجا با لوکوربوزیه دیدار می‌کند و از آن پس به آتلیۀ او در پاریس می‌پیوندد و چهار سال (۱۹۵۱- ۱۹۵۴) بر روی پروژه‌هایی که او برای شاندیگار و احمدآباد در دست طراحی داشت، مشغول کار می‌شود. پس از آن هم برای نظارت بر اجرای این پروژه‌ها به هند می‌آید. دوشی در این مدت تعلیمی همه‌جانبه می‌بیند و به‌تدریج زبانی را که می‌آموزد، نزد خود درونی می‌کند.

متن کامل این نوشته

[divider]حسن فتحی؛ معماری برای فقرا[/divider]
حسن فتحی، معمار سرشناس مصری و برنده‌ی جایزه‌ی آقاخان در معماری به سال ۱۹۰۰ در اسکندریه و در خانواده‌ای ثروتمند با پیشه‌ی زمین‌داری به دنیا آمد. بعد از اتمام تحصیلات خود در دانشکده‌ی هنرهای زیبای قاهره در سال ۱۹۲۶ میلادی، فعالیت حرفه‌ای خود را در همان شهر آغاز کرد. اولین پروژه‌ی حرفه‌ای او طراحی و احداث مدرسه‌ای خصوصی در سال ۱۹۲۷ به سبک معماری مدرن بود، اما همراهی با سبک جهانی و رایج زمان دیری نپایید و فتحی مسیر حرفه‌ای خود را به سمت معماری بومی با توجه به الگوهای معماری مصر تغییر داد. حسن فتحی در طول زندگی حرفه‌ای خود، بیش ‌از ۱۵۰ پروژه‌ی معماری طراحی کرد؛ از خانه‌های ساده در دل کویر گرفته تا طرح‌های گسترده یا ایستگاه‌های پلیس، آتش‌نشانی، مسجد، مراکز درمانی و سایر خدمات اجتماعی. طرح‌های گسترده‌ای که ناتمام باقی ماندند.

متن کامل این نوشته

[divider]ریت‌فلت؛ گفت‌وگو با فضا[/divider]

ریت‌فِلت یکی از نخستین هنرمندانی بود که به جنبش استایل، پیوست و حتی پس از انحلال گروه نیز میثاق‌های اصلی آن را، یعنی پیوند پویای هنر و زندگی در قالب سادگی، خلوص، و نظم هندسی فرم‌ها، به کار بست. نقش مؤثر او در تاریخ معماری مدرن، علاوه بر طرح‌های نوآورانه‌اش، در تأسیس کنگره‌ی بین‌المللی معماری مدرن بود، کنگره‌ای مستقل که در آن معماران به‌طور سالانه در مدتی نزدیک به دو دهه برای بحث درباره‌ی اصول معماری جدید و طراحی محیط زندگی مردمان گرد هم می‌آمدند.

متن کامل این نوشته

[divider]جین جیکوبز و شهر برای مردم[/divider]

جین جیکوبز (۱۹۱۶-۲۰۰۶) نویسنده و کنشگر شهری در اسکرانتون پنسیلوانیا به دنیا آمد. پدرش پزشک و مادرش پرستار بود. جین بوتزنر که بعد از ازدواج با شوهر معمارش فامیلی او را بر خود نهاد، درواقع تحصیلات دانشگاهی نداشت و آشنایی و مواجه‌اش با شهر کاملاً تجربی و شخصی بود؛ اما نظریات و بینش‌هایش در مورد شهر تأثیر شگرف و غیرقابل‌انکاری بر اندیشه‌های شهری در قرن بیستم و بیست‌ویکم داشته است. جیکوبز با انتشار کتاب مشهورش یعنی «زندگی و مرگ شهرهای آمریکایی» در سال ۱۹۶۱ که در مورد کارکرد شهرها و چگونگی تکامل و زوال آن‌هاست، ایده‌های کاملاً نوین و متفاوتی را که البته امروزه به جزئی از عقل سلیم نسل جدید معماران، شهرسازان، سیاستمداران و کنشگران تبدیل‌شده است را ارائه داد.

متن کامل این نوشته

[divider]نویفرت؛ معمار زمانه‌ی ما[/divider]

نویفرت از محصلان مدرسه‌ی باوهاوس بود که کمی پس از پایان تحصیلاتش، به‌همراه چند تن دیگر در گروه معماری زیر نظر والتر گروپیوس به کار مشغول شد. آثار او نیز مانند بسیاری دیگر از هنرمندان وابسته به باوهاوس، معرف اساسی‌ترین میثاق‌های این مکتب است: تلاش برای ایجاد رابطه‌ای پویا با فضا و توجه به مقیاس انسانی در قالب نسبت‌های به‌دقت طرح‌ریزی‌شده‌ی ساختمان، توجه و تأکید بر خصلت‌های ویژه‌ی کارماده، و خلوص و انتظام فرم.

متن کامل این نوشته

[divider]لوییس باراگان؛ معمار سکوت و آرامش[/divider]

لوییس باراگان  در سال ۱۹۰۲ گوادالاخارای مکزیک به دنیا آمد. در مدرسه‌ی آزاد مهندسی مدرک مهندسی عمران خود را گرفت و بعد تحصیلاتش را در رشته‌ی معماری ادامه داد؛ در سال ۱۹۲۰ به فرانسه و اسپانیا سفر کرد و چند وقتی را در پاریس گذراند و سر کلاس‌های لوکوربوزیه نشست. او عمیقاً تحت تأثیر لوکوربوزیه و فردیناند باخ، بود. بودن در اروپا و سپس مراکش، او را به معماری بومی آفریقای شمالی و مدیترانه علاقه‌مند کرد. باراگان فعالیت معماری را از سال ۱۹۲۷ در گوادالاخارا شروع کرد و در مکتب گوادالاخارا فعال بود که از تفکر «معماری در خدمت سنت‌های محلی» پیروی می‌کرد.

متن کامل این نوشته

[divider]دوزبورخ؛ انتزاع و زندگی روزمره[/divider]
تئو وان دوزبورخ در کنار پیت موندریان از پایه‌گذاران و نظریه‌پردازان جنبش استایل بود، جنبش مهمی که در حد فاصل دو جنگ جهانی در لیدن [هلند] شکل گرفت و شکوفا شد. این جنبش از زیبایی‌شناسی بی‌پیرایه، هندسی، و ساده‌شده در هنرهای  تجسمی طرفداری می‌کرد و بر آن بود که نقاشی، طراحی، و معماری باید به‌طور کامل در یکدیگر ادغام شوند. دوزبورخ علاوه بر ترسیم و اجرای نقاشی‌های انتزاعی، بناها، اثاثیه، و مبلمان‌های بسیار، دیدگاه‌های خود و مواضع جنبش استایل را در قالب مقالات متعددی در نشریات گوناگون زمانه‌اش منتشر کرد.

متن کامل این نوشته

[divider]کنستانت؛مرز-زدایی سیاست، معماری و میل[/divider]

تاریخ معماری رسمی، همچون هر تاریخ دیگری، نوشته‌شده به‌دست فاتحان است و فاتح زمانه‌ی ما جز  نظام سرمایه‌داری نیست. در این تاریخ، و بیش از آن در بستر زبان فارسی، تنها به معمارانی توجه می‌شود که در راستای نظم موجود باشند و بس و نظم موجود هیچ نیست جز سیاست‌زدایی از میل، هنر و زندگی روزمره. کنستانت، معماری است که شورمندانه مرز میان سیاست، معماری و میل را می‌شکافد و نیز نشان می‌دهد که میان این قلمروها نه شکافی برنگذشتنی که از قضا فضایی است آماده‌‌ی اتصال: پلی در انتظار ساخته‌شدن.

متن کامل این نوشته

[divider]هانس مایر؛ مطرود‌ باوهاوس[/divider]
در فاصله‌ی مدیریت «والتر گروپیوس» و «لودویگ میس فن در روهه» بر مدرسه‌ی باوهاوس، شخصیتی ریاست آن را به عهده داشت که حقش در تاریخ معماری به‌درستی ادا نشده است: هانس مایر  (۱۸۸۹-۱۹۵۴)؛ کسی که در سال ۱۹۲۸ وظیفه‌ی مدیریت باوهاوس را بر دوش گرفت و تا زمان اخراجش در سال ۱۹۳۰ در این سِمت باقی ماند. در این یادداشت اندیشه‌ها و آثار مهم این معمار مطرود و ناشناخته را معرفی می‌کنیم.

متن کامل این نوشته

[divider]مویسی گینزبورک؛ نظریه‌پرداز کانستراکتیویسم[/divider]
مویسی یاکِولیویچ گینزبورک (۱۸۹۲-۱۹۴۶) یکی از نظریه‌پردازان اصلی کانستراکتیویسم در شوروی بود. او به‌جز جایگاه تعیین‌کننده‌ای که در عرصه‌ی نظریه‌پردازی داشت، در حرفه‌ی معماری نیز به‌خاطر طراحی خانه‌های اشتراکی معروف است. در میان این آثار،ساختمان نارکومفین شهرت بیشتری دارد. الگوبرداری لوکوربوزیه از این بنا برای طراحی «اونیته دَ بیتَسیون» (Unité d’habitation) در مارسی، بر اهمیت نقش گینزبورک در تاریخ معماری مدرن صحه می‌گذارد.

متن کامل این نوشته

 

[divider] نیکلای مارکف[/divider]
نظامی معمار

نویسنده: سعید احمدیان |  دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه علامه طباطبائی


معماری مارکف متأثر از سبک آرت‌دکو بود که آزادانه عناصری را از معماری اسلامی، معماری باستانی ایران و معماری اروپا در تاروپود بناهایش قرار می‌داد. معماری‌اش مورد استقبال حکومت و مردم قرار می‌گرفت و حتی در دوره‌ای دولت مصوبه‌ای تصویب کرد که کارهای ساختمانی بدون برگزاری مناقصه به نیکلای مارکف واگذار گردد. تنوع عملکردی ساختمان‌هایی که مارکف طراحی کرده است، جالب‌توجه است. باآنکه خودش یک مسیحی ارتدکس بود، برای ارامنه کاتولیک، کلیسای حضرت مریم و برای مسلمانان، مسجد امین‌الدوله را طراحی کرده است. 

متن کامل این نوشته

[divider]وارطان هوانسیان[/divider]
مدافع سر سخت مدرنیسم

نویسنده: حسین ذبیح‌اله زاده | دبیر تحریریه


آثار معماری وارطان پیکاری بین رسوم اجتماعی و آموزه‌های معمار مدرن است: ساختمان‌های طراحی شده توسط هوانسیان از معماری پیش از جنگ جهانی دوم، آرت نوو، نظریات معماری باوهاوس و آثار آدولف لوس و لوکوربوزیه متأثر بوده است. او مخالف التقاط‌گرایی و تقلید از شکل‌های معماری سنتی ایرانی بود. با این وجود توجه زیادی به رسوم اجتماعی و سنن داشت و سعی می‌کرد در طرح‌‌هایش به آنان پاسخ دهد و در مقاله‌ای با عنوان «معماری ایران در دو راهه‌ی سبک ملی و جدید» در صدد آشتی دادن سنن ایرانی با معماری مدرن بود. به نظر وارطان یک معمار در وهله‌‌ی اول صنعتگری است که نه تنها باید از به حقیقت پیوستن اهداف خود خشنود باشد بلکه باید از تأثیر اجتماعی آثار خود نیز قلباً اظهار رضایت کند. از همین رو بود که او را نیروی محرکه‌ی اصلی تحول معماری چه از جنبه‌ی سبک و چه سازه می‌دانستند.

متن کامل این نوشته

[divider]حسین لرزاده[/divider]
احیای هنرهای از یاد رفته

نویسنده: علی پوررجبی |  دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه تهران


اهمیت لرزاده در بین معماران معاصر ایران در این است که او آخرین نسل از معماران تراز اول ایران است که تحصیلاتش کاملاً در مکتب معماران سنتی بوده و بر علم و عمل معماری هم‌زمان مسلط بوده است. بسیاری از کارهای لرزاده توسعه یا افزودن جزییات نمای بناهای استادان دیگر بوده است. هنر لرزاده در این بوده است که اثر خود را به‌گونه‌ای با اصل ساختمان ترکیب کرده است که دیگر از آن جداکردنی نیستند. از لرزاده هم بناهای معماری و هم آثار مکتوب بسیاری به‌جای مانده است. او کوشید آنچه از نسل قبل آموخته بود به نسل‌‌های بعدی بیاموزد و معتقد بود که برای شناخت معماری ایران نیاز به کار عملی است.

متن کامل این نوشته

[divider]هوشنگ سیحون[/divider]
ایرانیت و معماری

نویسنده: محمدرضا پهلوان‌زاده | کارشناس شهرسازی، دانشگاه یزد


سیحون پس از بازگشت از فرانسه، با درجه‌ی دانشیاری و پس از پنج سال با درجه استادی به تدریس در هنرهای زیبا پرداخت و در مدتی کوتاه به یکی از سرشناس‌ترین معماران و طراحان ایران تبدیل شد. سیحون را به دلیل طراحی‌های یادمانی‌اش بر آرامگاه چهره‌های برجسته‌ی تاریخ ایران، تأثیرش بر روند آموزش معماری کشور و پیشگامی وی بر دومین نسل از معماران معاصر این سرزمین، می‌توان از چهره‌های اثرگذار تاریخ معماری کشورمان دانست. او در معماری، طراحی مدرن و در عین حال تاریخ‌گرا بود و دفتر معماری او، مرکزی برای کارهای نو و خلاقانه؛ در آموزش، استادی برجسته به شمار می‌رفت که دانشجویان بسیاری پرورش داد و بسیاری روش‌های آموزش را متحول ساخت. سیحون بر سفر کردن و مستند کردن اطلاعات بناهای ارزشمند کشور کوشش ورزید و شناخت وطن را برای دانشجویان خود مشق می‌کرد. دانشکده‌ی هنرهای زیبا نیز در دوره‌ی ریاست سیحون، تغییرات بنیادینی را تجربه کرد که تأسیس دفتر فنی مهندسین مشاور هنرهای زیبا و راه‌اندازی رشته‌های موسیقی، هنرهای نمایشی و شهرسازی را می‌توان از آن جمله دانست. و سرانجام در هنر، سیحون را می‌توان تنها هنرمند ایرانی دانست که آثارش در کنار کسانی همچون پابلو پیکاسو در معرض نقد منتقدان هنری جهان قرار گرفت؛ چنانکه سال‌های پایانی زندگی خویش را نیز با نقاشی و اسلوب‌های هنری گذراند و در مصاحبه‌ای گفت: «اگر بخواهم در دو کلمه شخصیتم را برای شما خلاصه کنم، می‌گویم ایران و هنر».

متن کامل این نوشته

[divider]عبدالعزیز فرمانفرمایان[/divider]
مهندس معمار

نویسنده: امیر نجفی | دانشجوی کارشناسی ارشد معماری مسکن دانشگاه علم‌و‌صنعت


عبدالعزیز فرمانفرمایان بنیان‌گذار نخستین دفتر « مهندسان مشاور» است. او در سال ۱۲۹۹ در خانواده‌ای اصیل و صاحب‌نام به دنیا آمد. پدرش از نوادگان عباس میرزا بود، مادر نیز از خانوداه‌های بزرگ کرمانشاه. شاید همین جایگاه والای خانوادگی و تمکن مالی بود که او را در زمره‌ی نخستین معماران تحصیل‌کرده در اروپا قرار داد. او تحصیلات خود را در سال ۱۳۳۰ در دانشکده‌ی بوزار به پایان رساند و در همان سال به ایران بازگشت. پس از بازگشت در گاراژ خانه‌ی پدری شروع به کار کرد و چندی بعد در یکی از آتلیه‌های دانشکده‌ی ‌هنرهای زیبای دانشگاه تهران، زیر نظر مهندس فروغی به کار و تدریس اشتغال یافت. در همان سال‌ها بود که مسجد دانشگاه تهران را طراحی کرد.

متن کامل این نوشته

[divider]حیدر غیائی[/divider]
مدرنیست درباری

نویسنده: امیررضا اسماعیلی | کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه تهران


سبک بین‌الملل که در قالب سطوح بی‌تزئین سفید رنگ و الگوی هندسی منظم شبکه‌ها نمود پیدا می‌کرد، ویژگی بسیاری از کارهای غیائی است. با این‌حال در تعدادی از کارهایش از جمله ایستگاه راه‌آهن تبریز و ایستگاه راه‌آهن مشهد می‌توان تمایلاتی به بومی‌سازی و اجتناب از تأکید صرف بر سبک بین‌الملل را مشاهده کرد که در استفاده‌ از عناصر تزئینی،هرچند به شکل محدود، و نوعی تندیس‌گرایی نمود پیدا می‌کنند. موقعیت ویژه‌ی غیائی که او را در جایگاه مشاور معماری دربار قرار داده بود او را به معماری تاثیرگذار تبدیل می‌کرد که هیچ فرصتی را برای پیشبرد تمام‌وکمال پروژه‌هایش از دست نمی‌داد، بی‌شک پروژه‌های مهمی که توسط غیائی پیش برده شدند بخش بااهمیتی از جریان معماری دهه‌های سی تا پنجاه را شکل داده‌‌اند.

متن کامل این نوشته

[divider]نکتار آندرف پاپازیان[/divider]
در میانه‌ی بتن و سیمان

نویسنده: نیلوفر رسولی | دبیر سرویس «ترجمان»


نخستین زن معمار و از نخستین دانشجویان معماری دانشگاه تهران، صفاتی است که به نکتار آندرف پاپازیان، معمار ارمنی اراکی تبار وجهه‌ای متمایز از سایر معماران زن زمانه‌اش می‌دهد؛ با توجه به همکاری مشترک پاپازیان با سایر معماران، دشوار بتوان ویژگی خاصی را معطوف به معماری وی و تنها مختص به وی برشمرد، از طرفی کمبود منابع قابل رجوع هم بستر قابل اتکایی را برای تحلیل‌های دیگر مهیا نمی‌کند. با این حال مشخصه‌هایی از پیروی از سبک بین‌الملل در آثار او و همکارانش مشهود است. با اینکه اشارات فرمی به بخشی از یادواره‌های معماری در ایران، مانند قوس، در کارهای وی دیده می‌شود، پاپازیان و همکارانش در استفاده از مصالح کاملا مدرن عمل کرده‌اند. سیمان، بتن و آهن مصالحی هستند که در بیشتر پروژه‌های با تاکید بر اندام‌های باربر بنا، خودنمایی می‌کنند.

متن کامل این نوشته

[divider]داریوش بوربور[/divider]
تکثیر، مدول و مدرنیته

نویسنده: شهاب‌الدین تصدیقی | دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران در دانشگاه تهران


بوربور یک مدرنیست فرم‌گرای ساده است، ولی چیزی در بعضی کارهایش هست که می‌تواند متمایزش کند: فنّ تکثیر! برگزیدن یک مدول هندسی (همچون شش‌ضلعی یا دایره) و ساختن فضا از طریق تکثیر این مدول در سطح پلان. رک بگویم: به‌راستی اگر از معماری بوربور این تکنیک را حذف کنیم، چندان سخن منحصربفردی از معماری‌اش نمی‌شنویم. تمام معماری‌اش بازی‌های حجمی و رخ‌نماییِ مانُورهای فرمال است، چیزی که در اکثر دیگر آثار معماری همان زمان نیز به چشم می‌خورد. ولی همین فنّ تکثیر است که معماری او را فراتر از یک فرمالیسم ساده می‌برد. نمی‌توان به‌سادگی نتیجه‌ای گرفت، ولی شاید بی‌جهت نیست که او را پدر «شهرسازی مدرن» در ایران می‌دانند: مهارت او در گفت‌وگوی بین خرد و کلان، بین مدول و کلیّت، بین جزء و کل؛ خاصیتی که هم در آثار معماری او قابل ردگیری است و هم از او شهرسازی برجسته ساخته است.

متن کامل این نوشته

[divider]محمدکریم پیرنیا[/divider]
در جست‌وجوی معماری ایرانی

نویسنده: علی پوررجبی | دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات معماری ایران،‌ دانشگاه تهران


فعالیت پیرنیا در عرصه‌ی معماری را به سه دسته می‌توان تقسیم کرد. نخست، مدارسی است که ساخته است. پیرنیا با اینکه به معماری ایرانی علاقه داشت در ساخت این مدارس از عناصر معماری ایرانی استفاده‌ی زیادی نکرده است. او بر این عقیده بود که «نباید ادا درآورد … برای معماری ایرانی و اسلامی ادای معماری زمان صفویه را درآوردن غلط است». دسته‌ی دوم فعالیت‌های پیرنیا مربوط به دوره‌ای است که در سازمان حفاظت از آثار باستانی در مرمت آثار تاریخی نقش داشته است و دسته‌ی سوم فعالیت‌های او تحقیقات و پژوهش‌هایی است که عمده‌ی شهرت پیرنیا از آن‌هاست. کارهای پژوهشی او به تدوین اصول پنج‌گانه‌ی معماری ایرانی و دوره‌بندی جدیدی از معماری ایران منجر شد که تا آن زمان سابقه نداشت.

متن کامل این نوشته

[divider]حسین امانت[/divider]
تنوع سبک‌شناسانه به اقتضای زمینه

نویسنده: امیررضا اسماعیلی | کارشناس ارشد مطالعات معماری ایران، دانشگاه تهران


حسین امانت متولد ۱۳۲۱ شمسی است. او ابتدا به تحصیل در رشته‌ی مکانیک مشغول شد اما مدتی بعد در جریان یکی از سفرهایی که به سرپرستی هوشنگ سیحون برگزار می‌شد، به معماری علاقه پیدا کرد. تحصیل او در دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران شش سال ادامه پیدا کرد و پس از آن تعدادی پروژه را در ایران به سرانجام رساند. پروژه‌ی یادمان شهیاد (آزادی) مشهورترین اثر حسین امانت است که به دلیل موقعیت شهری خاص و ویژگی‌های معمارانه‌اش، کارکردی فراتر از هدف اولیه‌ی آن-ساخت یادمانی برای نمایش ایرانِ در حال گذار از تمدن جهانی-پیدا کرد. ساختمان‌های دانشگاه شریف و سفارت ایران در پکن تحت تاثیر گرایش وی به معماری بومی ایران قرار دارند اما در دیگر پروژه‌های او که خارج از ایران ساخته شده‌اند نمی‌توان چنین نشانی را سراغ گرفت. شاید بتوان امانت را معماری دانست که به اقتضاء زمان و مکان بستر طرح دست به انتخاب سبک مورد نظرش می‌زند.

متن کامل این نوشته

[divider]مویرا موزر خلیلی[/divider]
تنها دواندن، تنهایی دویدن

نویسنده: نیلوفر رسولی | دبیر سرویس «ترجمان»


نام نادر خلیلی کمتر در هم‌نشینی با نام همسر و همکارش مویرا موزر خلیلی ذکر می‌شود . با این حال، این زوج معمار در تلاشی مشترک در شکل‌گیری اندیشه‌ها و رویکردهایی قابل تامل در معماری معاصر ایران سهیم بوده‌اند. مویرا موزر، معمار آمریکایی‌الاصل از کودکی به معماری علاقه‌مند بود و به گفته‌ی خود، آجر ادوات بازی او محسوب می‌شد. این علاقه وی را به حیطه‌ی تحصیلات معماری کشاند و سرانجام در سال ۱۹۷۰ دیپلم معماری خود را از دانشگاه ایالتی کایلفرنیا اخذ می‌کند و در همان‌جا به اتفاق همسر خود، نادر خلیلی به فعالیت در عرصه‌‌ی معماری مشغول شد. موزر از سال ۱۹۷۱ همراه با نادر خلیلی به ایران می آید و در سازمان مسکن ایران شروع به فعالیت کرد اما نتیجه‌ی فعالیت و مطالعات وی در این نهاد دولتی بی‌ثمر مانده و چاپ نشد. همین امر باعث شد که موزر ادامه‌ی فعالیت‌های خود را در ایران به روالی دیگر پی بگیرد.

متن کامل این نوشته

[divider]نسرین فقیه[/divider]
معماری از داخل به خارج

نویسنده: امیر نجفی | دانشجوی کارشناسی ارشد معماری مسکن، دانشگاه علم‌وصنعت


تخصصش طراحی موزه است. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم طراحی داخلی موزه، و اگر بازهم بخواهیم دقیق‌تر باشیم، مرمت و چیدمان داخلی موزه. نسرین فقیه شاید از اولین معماران زن شناخته‌شده‌ی ایرانی باشد. دکترای معماری‌اش را درسال ۱۹۶۹م از دانشگاه ونیز گرفت. در سال ۱۹۷۳م در رشته‌ی طراحی محیط از مدرسه‌ی معماری دانشگاه یِیل فارغ‌التحصیل شد. سپس به ایران آمد. فقیه در سال ۱۳۶۲، یعنی ۱۹۸۲م از ایران خارج و به فرانسه رفت، و با آغاز به کار دفترش فعالیت‌های معماری‌اش را آغاز کرد. مرمت و طراحی داخلی موزه‌ی اورسی و هچنین بازسازی گنیجنه دائم ژرژپمپیدو از تجارب او در آن سال‌ها است.

 متن کامل این نوشته

[divider]نوشین احسان[/divider]
 سیمای زنی در سکوت جمع
نویسنده:
نیلوفر رسولی | دبیر سرویس «ترجمان»


دانشجوی دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود و در دوران دانشجویی، در طرح جامع تهران هم مشارکت داشت. همزمان با تحصیل، در دفاتر مختلف معماری فعالیت می‌کرد و طرح‌های بسیاری را برای شرکت در مسابقات مختلف ارائه کرد. ادامه‌ی تحصیلاتش را در بوزار پاریس و بعد آن در دانشگاه یو. سی. ال . ای آمریکا با اخذ درجه‌ی ارشد معماری به پایان رساند. زندگی پربار و فعالیت‌های چشم‌گیرش، نوشین احسان را می‌توانست به الگویی برای تمامی دانشجویان مغروق در آتلیه‌های معماری تبدیل کند، با این حال نامش از میان صفحات مجازی و حقیقی غایب است و جامعه‌ی معماری با حضورش غریبه.

 

متن کامل این نوشته

 

[divider]بهروز احمدی[/divider]
ابتکار از دل محدودیت‌ها
نویسنده:
محمدنعیم بافقی یزدی | دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه سیستان 
نیلوفر آبسالان | دانشجوی مهندسی معماری دانشگاه سیستان


بهروز احمدی در آبان ماه سال ۱۳۲۵ در تهران به دنیا آمد. او سال ۱۳۴۴ وارد رشته‌ی معماری دانشگاه تهران شد. او یکی از معماران تأثیرگذار معاصر ایران بود که به‌خصوص پس از انقلاب توانسته بود پروژه‌هایی مهم را طراحی و اجرا کند. نگاه او به معماری نوعی تجربه‌گرائی در ساختن یک بنا بود. از نظر او کاربرد جنبه‌های عملی، مصالح و تکنیک‌های تجربی نقش بسزائی در خلق یک اثر معماری داشتند و عوامل بسیار موثر در طرح یک بنا در نظر او در «نیازهای کارفرما، تاثیرات اقلیمی و همسایگی و قوانین شهری» خلاصه می‌شدند.

 

متن کامل این نوشته

مطلبی دیگر
دموکراسی علیه تخصص؛ شوراها در تهران، مشهد، تبریز، اصفهان و شیراز