انبار زمان

 

 مترجم: زهرا بادامچی| دانشجوی مطالعات معماری ایران. دانشگاه تهران.


 

این پروژه، نوسازی انبار آجری ساخته شده در سال ۱۸۹۶ است. این انبار ۱۲۰ سال گذشته توسط شیمیزوتن[۳] (از بزرگترین شرکت‌های ساختمانی حال حاضر در ژاپن) برای ذخیره‌ی پیله‌ی پروانه طراحی و اجرا شد، که محصولاتی با کیفیتی بالا بودند و از پیشرفته‌ترین تکنولوژی آن دوره برای تولید [آنها] استفاده می‌شد. در آجرهای باکیفیت، و موقعیت قرارگیریشان، فضایی باز و بدون ستون در ابعاد ۹*۳۶ متر است که توسط خرپای تک دیرک برپاست و اتصالات پنجره‌ها، تهویه و رطوبت را کنترل می‌کنند. برای اولین بار بود که در تاریخ ‌ژاپن بنایی آجری ساخته می‌شد که از نظر کیفیت همپای ساختمان‌های مشابه در کشورهای غربی بود. در نهایت این انبار در مقام میراث صنعتی ارزشمند در فهرست بناهای ملی قرار گرفت و حفظ و نگهداری و بازسازی این بنا برای تغییرکاربری آن به مرکزاجتماعی شهر هونجو[۴] برنامه‌ریزی شد.

تیم دانشگاه واسدا[۵] تحقیقات اولیه‌ای در زمینه‌های مختلف تاریخ، سازه، مصالح، شهری و مدیریت بحران انجام دادند و مسایل بسیاری آشکار شد. دیوار آجری و خرپای چوبی بنای موجود، تا به امروز در نقش عناصر سازه‌ای عمل می‌کنند. اما استحکام تسلیم درعرض بنا کافی نبود. موضوع دیگر، عدم وجود ترسیمات دقیق از آغاز ساخت بنا تا به امروز بود. همچنین، از زمان مالکیت خصوصی بنا، بازسازی‌های متعددی در آن انجام گرفته بود. با توجه به قدمت ۱۲۰ ساله‌ی انبار، اطلاعات حاصل از تحقیقات، بخش‌بخش بودند. با این حال، این [اطلاعات] سرنخ ارزشمندی برای تعریف مسیر بازسازی شدند. با همکاری تیم تحقیقات و معماران ما[۶]، دو رویکرد برای این بنا در نظر گرفته شد: یکی تقویت لرزه‌ای بنا که تا حد امکان با فضای موجود آجری ساخت و تیرهای چوبی تداخلی نداشته باشد و دیگری، طراحی فضایی است که با اثر تغییر [کاربری]، مانند نمودهایی از وقایع گذشته، به شکل پراگماتیکی برخورد می شود.

تقویت لرزه‌ای توسط سازه‌ی فلزی صورت گرفت تا به این طریق از معماری خود بنا متمایز باشد و همچین قصد بر این بود که عملکرد لرزه‌ای مشابهی در قالب معماری معاصر داشته باشیم. استحکام تسلیم ناکافی درعرض بنا به وسیله‌ی عناصر افقی از قبیل کف طبقه‌ی بالا و بام تقویت شد، جاهایی که در زمان تکمیل کاملاً از دید پنهان می‌مانند. عناصر عمودی مانند ستون‌ها در حداقل ابعاد ممکن، وابسته به ابعاد دیوار آجری و در تضاد با آن قرار گرفتند. بازیافت ضایعات، فرهنگ غالب در معماری ژاپنی است و حتی اگر حفظ و نگهداری ساختمان‌های قدیمی ممکن بود، سازه‌ی موجود فقط به عنوان نما استفاده می‌شد. ارزیابی سازه‌ای و استفاده از معماری موجود امری نوآوارنه برای ما در ‌ژاپن بود.

معماری موجود بنا، در دوره‌های التقاطی ساختمانی جدید غرب و دوره‌های ساختمانی سنتی ژاپن ساخته شد که نتیجه‌ی آن تلفیق ساختار ژاپنی و غربی بود (سیستم اندازه‌گیری). به عنوان مثال، تیرها در مدول سنتی ژاپن،«شاکو[۷]»، ساخته شده‌اند؛ در حالی که ستون‌ها در مدول غربی [بر مبنای]«اینچ» ساخته و عناصر دیگر در مدول‌های دیگری محاسبه می‌شوند، بنابراین شکافی میان آنها ایجاد می‌شود. عناصر تقویت لرزه‌ای با دقت در میان شکاف ساختار‌های مختلف جاگذاری شده است به طوری‌که امکان جداسازی آنها در آینده ممکن است.

نشانه‌های تغییر[کاربری]، نتیجه‌ی شکاف بین تغییرعملکرد و تغییر فضا است. برای ما، آن‌ها نه به عنوان عیب، بلکه نمودهایی از مجموع وقایع گذشته هستند. این به آن معنا نیست که بازسازی‌های قبلی را به همان صورت حفظ کنیم. ما بخش‌های غیرضروری را حذف و شکستگی‌ها را تعمیر کردیم ولی اقدامی در جهت تقلید یا بازگرداندن آنها به [صورت]اصلی انجام ندادیم. دست‌کاری ماهرانه مهمترین نکته در طراحی فضایی بازسازی است که شاید گاهی عجیب و زشت به نظر برسد ولی ما استقامت پراگماتیکش را مد نظر داشتیم.

خوشحال می‌شویم اگر این معماری الگویی برای پروژه‌های حفظ و نوسازی با کمبود اسناد و بودجه تلقی شود. صحبت درباره‌ی تغییر جریان زمان نیست بلکه صحبت از بازسازی تاریخ بنا است که با اتصال بخش‌های باقی‌مانده‌ی تاریخی از طریق  پر کردن شکاف‌ها با تصورات و اتصال آنها به آینده صورت می‌گیرد. این طرز تفکر باستان‌شناسانه در معماری است و در این قالب است که حضور معماران در پروژه‌های بازسازی معنا پیدا می‌کند. وقتی از انبار بازدید می‌کنید به نظر می‌رسد معمار هیچ کاری انجام نداده،با این حال، این بیشترین اقبال معمار است.

 معماران: اف.تی[۱]
موقعیت پروژه: ساتیما[۲]؛ ژاپن
ابعاد: ۷۱۱.۰ مترمربع
سال ساخت: ۲۰۱۷

[divider]پی‌نوشت[/divider]

[۱] FT Architects
[۲] Saitama
[۳] Shimizu-ten
[۴] Honjo
[۵] Waseda University 
[۶] US Architects
[۷] Shaku

[divider]منبع[/divider]

[button color=”blue” size=”normal” alignment=”none” rel=”follow” openin=”samewindow” url=”http://www.archdaily.com/877669/warehouse-of-time-ft-architects”]ArchDaily[/button]

مطلبی دیگر
گزارش از خط مقدم، اختصاصی رویدادهای معماری از شانزدهمین دوسالانه معماری ونیز/ بخش پنجم