در اوایل ماه مارس، در کاخ ریاست جمهوری شیلی، برای معماری شیلی اتفاق تازهای رخ داد. معماران، کارگزاران حکومت و اصحاب رسانه دور هم جمع شدند تا نخستین اجلاس مطبوعاتی دوسالانه ونیز به زبان اسپانیایی برگزار شود.
بهعنوانِ اولین کیوریتور دوسالانه معماری ونیز از آمریکای لاتین، آلخاندرو آراونا، هیجانزده بود از اینکه آخرین اخبار «گزارش از خط مقدم»، پانزدهمین دوسالانهی بینالمللی معماری ونیز، که روز ۲۸ مه ۲۰۱۶ برای عموم بازگشایی شد را به اطلاع میرساند:
در دوسالانه، معماران مدعو، همانند کیوریتورها، باید به درگرفتن بحثها کمک کنند، بحثهایی که در آن معماری، با به اشتراک گذاشتن دانش، میتواند عامل ارتقای کیفیت زندگی باشد. جمع شدن و صحبت کردن در کاخ ریاست جمهوری بیانگر اهمیت زیاد این مباحث است. سپاس از شما به خاطر فرصتی که فراهم کردید و حضورتان در این جمع.
حضور پراهمیت رئیسجمهور شیلی در این مراسم نشانگر آغاز فصل جدیدی از پیشرفت در معماری شیلی بود. در دو دههی گذشته، معماران شیلی تلاش زیادی برای شناساندن معماری خود به جهانیان کردند. امروزه معماری شیلی جایگاه معتبری در جهان داردِ جایگاهی که تا چند سال پیش قابل تصور نبود.
درست زمانی که فکر میکردیم بزرگترین موفقیت بینالمللی معماری شیلی با انتخاب آراونا بهعنوان مدیر و کیوریتور اصلی پانزدهمین دوسالانهی بینالمللی ونیز به وقوع پیوسته است، او جایزهی پریتزکر را گرفت، که هر معماری آرزویش را دارد.
تمام این موفقیتها نشانهی بالندگی معماری شیلی است و این دوسالانه معیاری است برای سنجش تأثیری که معماری شیلی بر جهان داشتهاست. در این مقاله ما پروژههایی از نسل جوانتر معماران معرفی میکنیم که بهواسطه استعدادشان، استفاده از فنّاوری روز و درکشان از بستر محلی بهعنوان زمینهساز ادراک بینالمللیِ ، با پارادایمی مخصوص به خودشان آگاهانه خارج از گود معماری مرسوم ایستادهاند.
یکی از عوامل مهم موفقیت معماری شیلی در جهان را میتوان به اینترنت و امکاناتی که رسانههای امروز فراهم کردهاند نسبت داد. دیوید باسولتو به معنای واقعی برای ۱۰ سال از آن چه پیش روست و در خط مقدم است گزارش کرده است، از زمانی که در سال ۲۰۰۶ با دیوید اسیل Plataforma Arquitectura را در سانتیاگوی شیلی تأسیس کردند و وبسایتشان پربینندهترین سایت معماری در کل دنیا شد، همان وبسایتی که امروزه با نام Archdaily میشناسیم. باسولتو، با توجه به نظرات و توانمندیهایش بهعنوان کیوریتور غرفه کشورهایِ اسکاندیناوی، یکی از مهمترین غرفهها در ژیادینی است، انتخاب شدهاست.
برای مردمان امریکای لاتین، فنلاند، سوئد و نروژ کشورهای ایدهآلی به نظر میرسند، جایی که نیازهایِ اولیه رفع شده و بحثهایی که در کشورهای امریکای لاتین در جریان است در آن محلی از اعراب ندارد. بر همین مبنا باسولتو در مداوا را ارائه داد، که بازتابی معمارانه است از جایگاه این جوامع مرفه که هنوز با پیچیدگیهایی اجتماعی و فرهنگی روبهرو هستند.
در نزدیکی غرفه کشورهای اسکاندیناوی، غرفهی ایالاتمتحده قرار دارد. کیوریتورهای این غرفه، سینتیا دیویدسون و مونیکا پونکهدیلئون تعدادی از پیشنهادههایِ جذابی که برای مکان خاصی در دیترویت مطرح شده بود را انتخاب کردهاند که از میان آنها، پروژهی میچ مک ایون و چیلین مارچلو لوپز از دفتر A(n) به نمایش در آمدهاست.
نمایشگاه مرکزی، گزارش از خط مقدم، در ژیادنی و آرسنال برپا خواهد شد. برای این بخش آراونا دفاتر معماری را از سرتاسر دنیا دعوت کردهاست که آثار و روش کارشان را در مشارکت برای ارتقای کیفیت زندگی به نمایش بگذارند. در آرسنال، معماری از دانشگاه شیلی و هاروارد، فلیپ ورا، در حال ارائهی نتیجهی پژوهشهای خود در مورد کومب محلا، بزرگترین سکونتگاه موقت جهان است. او در کنار معمار هندی، رائول مهروترا اهمیت دائمی بودن شهرسازی و معماری را به چالش میکشند،. غرفهی آنها از عناصری ساخته شدهاست که با آن در هندوستان هر ۱۲سال شهر موقتی میسازند که۵ میلیون نفر را برای ِمراسمی مذهبی در خود جای میدهد.
اگر بگوییم که با به کار بردن عبارت «تالکا، پاریس،لندن» اهالی شیلی با قرار دادن نام شهر تالکا، که در میان درههای مرکزی شیلی جای دارد، در کنار شهرهایی چون پاریس و لندن، میخواهند آن را بهعنوان یکی از قطبهای شهری در معماری مطرح کنند، حرف گرافی نزدهایم. شیوهی آموزشیای که در دانشکده معماری دانشگاه تالکا به کار گرفته شدهاست به دانشجویان مدیریت شخصی و تنظیم رابطه با جوامع محلی و هماهنگی با بافت روستایی را آموزش میدهد. این نگاه به آموزش معماری، تالکا به نمونهای شگفتانگیز در جهان تبدیل کردهاست.
در ونیز، میتوان از این روشهای نوین و خلاف جریانِ آموزش معماری در غرفه شیلی سراغ گرفت. کیوریتور غرفه شیلی، خوان رومان، مدیر دانشکده معماری تالکا و دستیار او خوزه لوییس اوریبه است.
بهعنوان بخشی از نمایشگاه بینالمللی که آراونا به راه انداخته، گروپو تالکا، دفتر معماریِ رودریگو شوارد و مارتین دلسولار، اتاقک دیدهبانی معروف پینوهوئاکو را در ونیز بازسازی کردهاند. این اتاقک اولین بار برای حفاظت از جنگلهای جنوب شیلی و توسعه گردشگری طراحی و ساختهشد. برای طراحی این اتاقک، سالها پیش، درودگرانِ اهل شیلی به شوارد مشاوره دادهبودند. حالا این اتاقک در ونیز دوباره برپا شدهاست.
در معماری خوبی که در شیلی به ظهور رسیده میتوان گفت دفتر معماران پزو الریشاسن یکی از مهمترین شرکتکنندگان هستند که با کانسپتی برگرفته از جنوب شیلی (کونسپسیون) به دوسالانه آمدهاند. کارهای آنها در سطح جهان شناخته شدهاست. پس از دریافت جایزه MCHAP در سال ۲۰۱۴ برای پروژه کازاپولی، آنها وقتشان را بین کارگاهشان در کنسپسیونِ شیلی و کلاس معماری در شیکاگوی امریکا میگذرانند. غرفه این گروه با نام ورا در جای بسیار خوبی بیرون ژیاردنی قرار دارد.
تمام این پروژهها بهاضافهی آثار افرادی چون سسیلیا پوگا، ترزا مولر، میرن التون و ماریزیو لنیز، در ژیاردنی و آرسنال، سفیران معماری شیلی در ونیز برای ماههای پبشرو خواهند بود.
منبع: آرکدیلی