نظام مهندسی استان کرمانشاه در گزارشی که در ۱۳ آبان همین امسال یعنی نه روز قبل از وقوع زلزله منتشر کرد به عمده نواقص و مشکلات ایمنی ساخت‌وسازها در این استان اشاره‌کرده است. همین نهاد دو روز بعد از وقوع زلزله هم با بررسی میدانی که انجام داده گزارشی مختصر از علل خرابی‌ها ارائه داده است. بررسی و مقایسه دو گزارش معلوم می‌کند آنچه در گزارش دوم به‌عنوان مهم‌ترین عامل در افزایش تلفات شناسایی‌شده قبلاً در گزارش اول هم به آن اشاره‌شده است.
متن گزارش اول منتشرشده در ۱۳ آبان ماه ۱۳۹۶:
عمده ایرادهای رایج ساختمان‌های در حال ساخت در کرمانشاه(استخراج‌شده از گزارش‌های نظارت عالیه)
معماری:
۱- عدم رعایت درز انقطاع به میزان لازم در مجاورت با ساختمان‌های مجاور
۲ -عدم رعایت تراکم و سطح اشغال مجاز زمین مطابق با پروانه ساخت
۳ -پیش‌آمدگی غیرمجاز ساختمان در معابر عمومی
۴- احداث نامناسب بازشو و ایجاد اشرافیت نسبت به املاک هم‌جوار
۵ -پیش‌بینی نکردن و عدم اجرای آویزها ، پلیتهای اتصال ، میلگردها و وادارهای لازم ، در زمان اجرای ساختار اصلی و سازه ساختمان جهت نصب و اتصال ایمن اجزای الحاقی به سازه
۶ -ابعاد کمتر از حد مجاز پاگرد و ارتفاع سر گیر راه‌پله
۷- شیب زیاد راه‌پله
۸ -کاربرد نامناسب مصالح ، مانند پوشش زیر سقف بالکن‌ها و شمشیری راه‌پله توسط سرامیک
۹ -کیفیت پایین و نامناسب برخی مصالح ساختمانی
۱۰- عدم رعایت ضوابط دیوارچینی شامل:
۱۰-۱- عدم رعایت حداقل ضخامت مجاز دیوارهای پیرامونی و جداره‌های مشترک واحدهای مسکونی
۱۰-۲ -اتصال نامناسب دیوارهای پیرامونی و تیغه‌های داخلی به سازه ساختمان و عدم مهار لبه قائم دیوارهای تیغه داخلی
۱۰-۳- حذف شاخک اتصال هم‌زمان با اجرای عملیات سفت‌کاری جهت نصب چهارچوب‌ها به دیوار
۱۰-۴ -حذف و یا اجرای نامناسب نعل درگاه
۱۰-۵ -اجرای دیوارچینی با طول ، ضخامت و ارتفاع بیش و یا کمتر از حد مجاز و عدم رعایت ضوابط مربوطه
۱۰-۶ – اجرای دیوارچینی خارج از قاب سازه‌ای و پیش‌آمدگی دیوار نسبت به سقف سازه ایی
۱۰-۷ -حذف داکت و عبور نامناسب لوله‌ها و کانال‌های تأسیساتی از داخل دیوارچینی و سقف طبقات
۱۰-۸ -هشت‌گیر نبودن دیوارچینی‌های متقاطع
۱۰-۹- اجرای دیوارچینی در طبقات با آجر فشاری به‌جای استفاده از آجر سفال
۱۱- عدم رعایت حداقل ارتفاع مجاز جان‌پناه‌ها و OKB پنجره‌ها
۱۲ -عدم وجود و نصب تابلو معرف پروژه در محیط کارگاه و عدم وجود نقشه‌ها و مدارک فنی لازم در محل کارگاه
۱۳ -عدم رعایت الزامات نورگیری و تهویه در فضاهای اقامت
۱۴ -عدم رعایت حداقل ابعاد ورودی واحدهای مسکونی
۱۵ -عدم رعایت ضوابط مربوط به اجرای جان‌پناه‌ها با کتیبه ثابت شیشه ایی
۱۶ -حذف یا اتصال نامناسب نبشی کشی لبه قائم بازشوها به سازه
۱۷ -عدم رعایت ارتفاع مجاز طبقات
۱۸ -جانمایی نامناسب پارکینگ
۱۹ -عرض محدود و شیب غیراستاندارد رمپ پارکینگ
۲۰ -ابعاد نامناسب و غیراستاندارد سرویس بهداشتی
گروه بازرسان نظارت عالیه سازمان نظام مهندسی در گزارش بعد از زلزله‌ی خود موارد زیر را آورده‌اند:
۱–تشکیل طبقه‌ی نرم به دلیل کاهش سختی طبقه نسبت به طبقات بالاتر.
۲–ضعف در اتصال تیر به ستون در سازه‌های بتنی.( عمدتاً به دلیل عدم اجرای خاموت و کاهش مقاومت برشی) .
۳–عدم اجرای شناژ های افقی و قائم در ساختمان‌های با مصالح بنّایی.
۴– اجرای سقف غیر صُلب توسط سرامیک.
۵–عدم اتصال دیوارهای پیرامونی به سازه‌ی اصلی ( عمدتاً در ساختمان‌های بتنی).
مورد ۵ یکی از اصلی‌ترین عوامل در افزایش تلفات بوده است.
۶– تلفیق نامناسب اسکلت آجری و ستون‌های فلزی.
۷– انهدام سازه در اثر محاسبات نادرست سازه‌ای ( ضعیف بودن سازه).
۸– عدم رعایت ضوابط شکل‌پذیری در ساختمان‌های بتنی.
۹- به‌طورکلی و به دلایلی که نیاز به بررسی بیشتر دارد رفتار ساختمان‌های فلزی در این زلزله (در سرپل ذهاب)بهتر بوده است.
همان‌طور که مشاهده می‌کنید مورد شماره‌ی پنج گزارش دوم یعنی «عدم اتصال دیوارهای پیرامونی به سازه‌ی اصلی ( عمدتاً در ساختمان‌های بتنی)» که به‌عنوان عامل اصلی افزایش تلفات معرفی‌شده در گزارش اول هم در مورد ۱۰-۲ به‌صراحت آمده است: « اتصال نامناسب دیوارهای پیرامونی و تیغه‌های داخلی به سازه ساختمان و عدم مهار لبه قائم دیوارهای تیغه داخلی».
