مترجم: صدف حقیقت/کارشناسی ارشد مهندسی طراحی محیط دانشگاه تهران
در حالی که از کشاورزی شهری به عنوان یک موج جدید نام برده می شود، اما چندان موضوع جدیدی را برای بشر مطرح نکرده است. جوامع باستانی مانند مصر و ماچو پیچو (Machu Picchu) دارای سیستمی بودند که آب را تصفیه کرده و در گلدانهای سبزیجات مورد استفاده قرار می داده است. اگر چند هزار سال به جلوتر بیایید، باغهای اختصاصی آلمان در قرن ۱۹ را مشاهده خواهید کرد که فضاهایی را برای شهروندان در نظر گرفتند تا مواد غذایی خود را در آن تولید کنند. در قرن بیستم، ساکنان ایالت متحده عربی و کانادا باغهایی را برای کمک به از بین بردن عوامل استرس زا در صنعت کشاورزی طی جنگهای جهانی اول و دوم ارائه کردند.
با در نظر گرفتن تاریخچه طولانی کشاورزی شهری، متوجه می شوید که هدف از ایجاد آن، داشتن آزادی برای تولید میوه، سبزیجات، تخم مرغ، شیر و حتی گوشت برای افراد خانواده و تولید آنها مانند روستاهای امروزی است. با این حال یکی از اهداف اررزشمند هر شهر تنها دادن اجازه برای این امر نیست، بلکه هدف این است که از شهروندان بخواهند تا جایی که امکان دارد بخش بزرگی از مواد خوراکی خود را خودشان پرورش دهد. این مطلب به بیان فواید کشاورزی شهری می پردازد و نقش آن را در شکل گیری پایداری در شهر نشان می دهد.
[divider]امنیت غذایی برای همه همسایگی ها[/divider]
امنیت غذایی برای همه همسایگی ها
بر اساس گفته های کمیته ائتلاف منابع غذایی، امنیت غذایی به معنای این است که هر فرد در جامعه در هر زمانی بتواند به مواد غذایی – موادی که از نظر ارزش غذایی دارای میزان قابل قبولی از نیازها باشند – و منابع غیر ضروری دسترسی داشته باشد. این تعریف به معنای این است که افراد و خانواده هایی که در همسایگی هر منطقه شهری زندگی می کنند باید مواد غذایی خوب، سالم، تازه و جذاب داشته باشند و باید این غذا در تمام طول سال در دسترس آنها قرار گیرد. برخی از مناطق مرکزی شهر به غیر از دکه های کوچک، فروشگاههای دیگری ندارند و همین مسئله مشکلاتی را برای برخی از ساکنین جهت تامین محصولات تازه به وجود می آورد.
با اجرای کشاورزی کوچک مقیاس شهری، حتی کسانی که در مناطق محروم زندگی می کنند نیز می توانند منابع غذایی موردنیاز خود را چه به صورت فردی یا گروهی پرورش دهند. زمانی که به ساکنان شهر آموزش داده شود تا از هر فضای شهری ممکن مانند باغچه های کوچک روبروی منازل، پشت بام یا حتی پشت پنجره ها برای کاشت محصولات استفاده کنند، می توانند از مواد غذایی متنوعی استفاده کرده و از آنها لذت ببرند. در واقع یک برنامه ریزی موفق باعث به وجود آمدن جمعیتی سالمتر می شود.
مزایای اجتماعی
هیچ شکی نیست که کشاورزی یک تفریح است. اگر از هر کودکی که در یک مزرعه خانوادگی در حال بزرگ شدن است سوال کنید، متوجه می شوید چیزی نمی تواند به زندگی او که با آب و هوا، خاک و جانورانی که در مراحل کشاورزی نقش دارند، ضربه بزند. با وجود اینکه ایجاد مزرعه های بزرگ مقیاس درون شهر قابل دفاع نیستند ولی حتی یک باغچه کوچک و پرورش گیاهان تاثیر خوبی بر روحیه افراد می گذارد. زمانی که تلاشها در ارتباط با عناصر طبیعی باشد، همه افراد دخیل، احساس مثبت آن را دریافت می کنند.
در کنار مشارکتهای اجتماعی برای کاشت و برداشت گیاهان، اگر این محصولات برای فروش به مراکز درون شهری یا فروشگاههای بزرگ منتقل شوند، فرصتهایی برای بهره گیری از سایر مزایای اجتماعی نیز ایجاد می کنند. در برخی از شهرها ممکن است در ادامه روند پرورش گیاهان داد و ستد محصولات آنها با افراد دیگر نیز صورت بگیرد. به عنوان مثال خانواده ای که سبزیجات سالاد را پرورش می دهد، می تواند این محصولات را با تخم مرغهای تولید شده در خانواده دیگر مبادله کند. در این صورت روابط اجتماعی سالم نیز شکل می گیرد.
مزایای جسمانی
پرورش گیاهان در شهر محدود به استفاده از ابزارهای دستی در مقابل استفاده از تراکتورها می شود و در نتیجه باعث می شود تولیدکنندگان شهری با طرز استفاده از بیل، چنگک و بیلچه آشنا شوند. استفاده از بیل برای جابجایی خاک، اضافه کردن کمپوست و مالچ و کاشت بذرها کالری زیادی می سوزاند و در نتیجه در بدن فرد ماهیچه ساخته می شود. در کنار کاشت گیاهان آبیاری، حذف علفهای هرز و برداشت نیز وجود دارد. در نتیجه شهروندان تمرینهای روزمره و سختی را انجام می دهند که ورزشکاران حرفه ای مشابه آنها را برای تمرینهای ورزشی خود به کار می گیرند.
علاوه بر تلاشی که برای پرورش مواد غذایی انجام می شود، مصرف این مواد غذایی بسیار به سلامت شهروندان کمک می کند. برخی از افراد حتی بزرگسالان نگران خوردن سبزیجات آماده و بسته بندی شده هستند. بنابراین اگر این افراد دستی در پرورش این سبزیجات داشته باشند، تمایل بیشتری برای مصرف آنها خواهند داشت. در دست گرفتن مواد غذایی تازه که درست در قسمت بیرونی منزل پرورش یافته اند، باعث می شود خانواده ها تمایل بیشتری برای مصرف روزانه ۵ نوع میوه و سبزی داشته باشند. زمانی که این محصولات تازه با هوای تازه و نور خورشید همراه شود، ساکنین شهر که کار کشاورزی انجام می دهند به سمت سبک زندگی سالمتر پیش می روند.
مزایای زیست محیطی
مواد غذایی که در نزدیکی خانه رشد می کند، ردپای کربنی بسیار کمتری در مقایسه با آنهایی که در مسافتهای دورتر پرورش می یابند، از خود به جای می گذراند. زیرا بسیاری از ضروریات حمل و نقل و جابجایی را حذف می کنند. مواد غذایی که در خانه پرورش می یابند حتی میزان کمتری از تخریب را در محیط زیست بر جای می گذارند. به این دلیل شهرهای توسعه یافته به تشویق کشاورزی شهری در میان ساکنین، نهادهای غیر وابسته و حتی شرکتها می پردازند.
گیاهان یاری دهندگانی طبیعی برای یک اکوسیستم سالمتر هستند. زمانی که گیاهان را بر روی بام پرورش دهید، آنها ساختمان را در برابر آلودگی صوتی و همچنین سرما و گرمای زیاد محافظت می کنند. با کاشت گیاهان در خاکهای آلوده، آنها خاک را تمیز و آلودگیهای آنرا فیلتر می کنند و در نتیجه خاکهایی به وجود می آیند که برای پرورش محصولات غذایی در آینده سلامت لازم را داشته باشند.
مزایای کشاورزی شهری بسیار زیاد است و تقریباً در هر اقلیمی در سرتاسر جهان قابل اجرا است. چه شهر زندگی شما در کشور در حال توسعه باشد و چه در کشورهای توسعه یافته، تشویق افراد ساکن برای تولید محصولات غذایی برنامه ای سالم است که می تواند فواید بلند مدتی داشته باشد.
منبع: معمارمنظر