اگر انقلابهای مهم تاریخ را چیزی بیش از تغییر آرایش روبناهای جامعه بدانیم و آنها را به عنوان مقاطعی از تاریخ در نظر بگیریم که ممکن بودن شیوههای جدید و مترقیتر اندیشه و عمل اجتماعی در آنها مانند صاعقههایی نورانی حداقل برای لحظاتی (در نسبت عمر تمدن بشری) به عینیت میرسد، پس باید بپذیریم این انقلابها هرگز شکست نمیخورند. چرا که موفقیت آنها در ورقزدن برگکهنهی تاریخ برای همیشه و بازکردن راهی جدید در آن است. از این رو انقلابهایی مانند انقلاب فرانسه یا اکتبر روسیه با آنکه از نظر شکل دادن به فرم مطابق با آرمانها و شعارهایشان در قالب یک دولت مشخص ناموفق بودند اما اثراتشان در تاریخ برگشتناپذیر بوده است. ادامه متن
در جولای ۱۹۲۹ لئونید سابسوویچِ اقتصاددان با مقالهای که تحت عنوان «مسئله شهر» برای نشریه اقتصاد برنامهریزیشده نوشت، مباحثهای را پیرامون آینده شهرگرائیِ شوروی برانگیخت. سابسوویچ متقاعدشدهبود که مراکزِ بزرگِ شهری در شوروی بیشازحد پرازدحام و پرجمعیتاند و لازم است که در عین حفظِ پایهِ صنعتیای که فراهم آوردهاند، اندازهشان به حد قابلکنترلتری کاهش یابد. وی درعینحال مناطق روستایی را بسیار عقبماندهتر و منزویتر از آن بهحساب میاورد که در شرایطی که آن زمان در آن قرار داشت باقی بماند؛ بنابراین، سابسوویچ در عوضْ توزیعِ یکدست جمعیت و «شهرهای سوسیالیستیِ» بههمپیوسته -هم شهر صنعتی و هم شهر زراعی- را در فواصلی یکسان پیشنهاد کرد؛ شهرهایی هرکدام بهطور برابر بین ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر جمعیت داشته باشد. ادامه متن
یک قرن پس از خبر بزرگ
پروندهای دربارهی تجربهی معمارانه و شهرسازانهی انقلاب کمونیستی اکتبر ۱۹۱۷
دبیر پرونده: محمدصادق یوسفزاده صد سال از وقوع انقلاب اکتبر میگذرد و در این صد سال بهاندازهی چند قرن، تاریخ... ادامه متن
شهرهای بلوک شرق: از پیشامدرن تا پساکمونیسم
گزارش «برنامه اسکان بشر ملل متحد» از تاریخچه برنامهریزی شهری در بلوک شرق
برنامه اسکانِ بشرِ ملل متحد (هبیتات) در سال 2009 بر آن شد که مجموعه گزارشهایی را درمورد وضعیت سکونتگاههای بشری و برنامهریزی شهری در آنها تهیه کند. فصل سوم این گزارش مروری است کلی بر تاریخچه برنامهریزیِ شهری در کشورهای بلوک شرق. دیدگاه نویسندگان در خصوصِ نظام حاکم بر این کشورها، که «کمونیستی» خطاباش میکنند، چندان مثبت نیست اما در عین حال نمیتوانند مثلاً این را انکار کنند که از قضا، شکل و ساختار شهرها در دوره «کمونیستی»، در قیاس با شکل و ساختارِ همتاهایشان در کشورهای سرمایهداری، سازگاری بسیار بیشتر با محیطزیست داشت و در حقیقت «پایدارتر» بود. ادامه متن
فضای مونومنتال و مینیمال
مقدمهای بر مدرنیسم شوروی در معماری و برنامهریزی شهری
ساختارگرایی روسی و معماری استالینی تا حدودی برای مردم آشناست ولی هنوز اطلاعات زیادی در مورد معماری مدرن شوروی به مردم داده نشده است. یکی از اهداف نگارش این متن، بیان دورهای از شهرسازی شوروی است که شاید در نگاه اول تنها خانههای بتنی کسلکننده نتیجه آن باشد، اما این نوع ساختوساز در بسیاری موارد با برنامهریزی و مفاهیم غربی همخوانی داشته است. اکنون مستندسازی این دوره از معماری بسیار ضروری است چراکه بسیاری از ساختمانهای آن در حال تخریب هستند. ادامه متن
نویسنده: پریچهر اصل فلاح/دانشجوی کارشناسی ارشد معماری منظر دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین شهر سوسیالیستی مفهومی است که با... ادامه متن