معماری

معماری امروز ما در مرحله‌ای بی‌نظریه به سر می‌برد: هیچ چارچوب نظری، کلان‌روایت یا نظامی از معیارهای ارزشی وجود ندارد تا جهت‌گیری معماری امروز را روشن سازد.اگر از اواخر قرن ۱۹ تا دهه‌ی ۱۹۸۰، نظریه‌های معماری افقی از کلیت حوزه‌ی معماری را شکل داد، این افق امروز جایش را به انبوهی از اظهارنظرهای معماران، تاریخ‌نگاران نظریه‌ی معماری و اشاره‌هایی به سایر رشته‌ها همچون انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و فلسفه‌ی سیاسی داده است. امروز، فقط شبحی از نظریه‌ی معماری در تعقیبمان باقی مانده است. ادامه متن

«باغ کتاب تهران». این یکی از نام‌هایی بود که به کرّات در رسانه‌های کشور در نیمه‌ی اوّل سال ۱۳۹۶ شنیده می‌شد. خبر هیجان‌انگیزی به‌نظر می‌رسید؛ اینکه فضایی مختص و متمرکز برای فروش کتاب در قلب تهران، لابه‌لای تپه‌های عباس‌آباد قرار است ساخته شود. فضایی شبیه به نمایشگاه کتاب تهران، با امکانات و آرامشی بیشتر که خریدن کتاب را تبدیل به تجربه‌ی لذت‌بخش‌تری کند و در عین‌حال به مرکزی برای کتاب‌دوستان تبدیل شود. پاییز ۹۶ رسید و پروژه‌ی باغ کتاب برنده‌ی بخش ساختمان‌های عمومی جایزه‌ی معمار، این معتبرترین جایزه‌ی معماری کشور نیز شد. تمام این‌ها به مخاطب، کسی که روزی از روزهای آذر ۱۳۹۶ تصمیم می‌گیرد به این پروژه‌ی عظیم، بلندپروازانه و –لابد- از لحاظ معمارانه ارزشمند سری بزند، مژده‌ی تجربه‌ی فضایی لذت‌بخش و کاربردی را می‌دهد. با این‌حال، حدود شش ماه پس از افتتاح این پروژه، بهترین واژه برای توصیف آنچه با بازدید «باغ کتاب تهران» بر همان مخاطب عارض شد این بود: بُهت!ادامه متن

«در جهان پیشامدرن قلعه و قصر و دیگر ساختمان‌های عظیم، به همان اندازه‌ی دین و قانون و اقتصاد از اجزای اصلی ساختار سیاسی بودند. در جهان مدرن، معماری و سیاست سیستم کارکردیِ جدایی دارند.» نظریات پاتریک شوماخر، نویسنده و همکار اسبق زها حدید، چه زمانی که دفاعیه‌ای از سرمایه‌داری ارائه می‌داد و چه زمانی که پارامتریسیسم را به عنوان خوانشی از معماری قرن بیست‌ویکم معرفی می‌کرد، مورد بررسی و نقد قرار گرفته است. در این متن جک سلف، معماری، سیاست و پارامتریسیسم را در اندیشه‌ی شوماخر بررسی می‌کند ادامه متن

شعرخوب، مثل معماری خوب، سَخت ظریف است. نه تنها نیازمند دانستن این است که چه می‌‌خواهیم با آن بگوییم ، بلکه باید ایده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی برسازنده‌اش با درخورترین کلمات، که خود مدبرانه در هر بیت‌ و بند مرتبط شده‌اند، تشریح –ترجمه- شود. ظرافت کلامی شعر، بعد از ساخته شدن، افزون بر القای معنا در غایت بکارت، باید قادر باشد قلب ما را برانگیزد و زمان را بشکافد و معلق کند. شاعری چنین است؛ معماری نیز. ادامه متن

عینک: ابزار جوهری یک معمار. عینک‌ها خرده‌معماری‌هایی پوشیدنی و نمایشی از شخصیت صاحبانشان هستند. مربع باشند یا گرد، یا قاب‌سیمی، سیاه باشند یا سفید یا لاکی، یا شبرنگ‌های روشن، همگی حامل جلوه‌ای از آرمان‌های بصری ما هستند. به همین شکل، پشت بسیاری از شکیل‌ترین عینک‌های جهان سرگذشت جذابی نهفته است؛ این متن هم داستان ۷ عینک به یاد ماندنی در جهان معماری را رایت خواهد کرد. ادامه متن

سودمندی مطالعه‌ی تاریخ معماری برای کیست؟ معماران؟ دانشجویان؟ یا صرفا تاریخ‌نگاران معماری؟ ویتمن در این متن با اشاره به چالش‌هایی که در راه نگاشتن تاریخ معماری به دست معماران یا غیرمعماران وجود داشته است، تاریخ معماری معاصر را در مورد تجسس روش‌های بی‌شماری می‌داند که ساخت، تجربه، نمایش و مفهوم فضا، تاریخ انسان را شکل می‌دهند. تا بدان‌جا که چنین مطالعاتی به هدفش در غنی‌کردن درک ما از ارتباطات پیچیده می‌رسد. این چنین مطالعاتی به کار معمارانی می‌آید که چنین تصمیم سیاسی را گرفته‌اند که تاریخ را جدی بگیرند. ادامه متن

در جای ‌جای شهرهای کشورمان، پروژه‌های ساختمانی بسیاری هست که مراحل ساخت آن‌ها دچار وقفه‌های طولانی‌مدت شده وبعضی از آن‌ها مدت‌هاست که نیمه‌کاره به حال خود رها شده‌اند. در این یادداشت به چرایی این پدیده نمی‌پردازم، بلکه قصد دارم بخش کوچکی از اتفاقاتی را که برای زیست روزمره‌ی چند تن از خانواده‌هایی که در این پروژه‌ها درگیر بوده‌اند را بیان کنم.ادامه متن