نویسنده: محمدرضا پهلوان‌زاده | کارشناس شهرسازی، دانشگاه یزد
هوشنگ سیحون، نقاش، معمار و استاد دانشکدهی هنرهای زیبا، در سال ۱۲۹۹ در تهران و در خانواده‌ای هنردوست و هنرمند زاده شد. دوره‌ی اول معماری را در دانشکدهی هنرهای زیبای تهران گذراند و در سال ۱۳۲۵، درست زمانی که به دلیل کسب رتبه‌ی نخست در مسابقه‌ی طراحی آرامگاه بوعلی‌سینا، برای مدیریت پروژه نیز برگزیده شد، به انتخاب آندره گدار (رئیس وقت هنرهای زیبا) راهی بوزار شد تا تحت آموزش پروفسور اتللو زاوارونی قرار گیرد؛ هرچند که پس از بازگشت از فرانسه، خود آن پروژه را به پایان رساند. سیحون در سال ۱۳۳۳ با معصومه نوشین از دانشجویان نقاشی هنرهای زیبا ازدواج کرد و بعدها با کمک او، نگارخانه‌ی سیحون را که یکی از نخستین گالری‌های هنری ایران بود، در تهران بنیان نهاد.
کارنامه‌ی معماری سیحون تنوعی از منازل مسکونی، دفتر کار و ساختمان‌های اداری، مجتمع تجاری، کارخانه، مجموعه‌ی آموزشی، سینما و مراکز فرهنگی، پارک و باغ، بیمارستان و سرانجام آرامگاه‌ها و بناهای یادمانی را در خود جای داده است. از جمله ساخته‌های برجسته‌ی وی می‌توان به آرامگاه‌های بوعلی‌سینا در همدان (۱۳۳۰)، نادرشاه در مشهد و کمال‌الملک در نیشابور (هر دو در ۱۳۴۰)، خیام در نیشابور (۱۳۴۱) و مرمت آرامگاه فردوسی در توس (۱۳۴۸) اشاره کرد. ساختمان سازمان نقشه‌برداری کل کشور، همکاری در طراحی کتابخانه‌ی مجلس شورای ملی، ساختمان بانک سپه در میدان توپخانه، مجموعه‌ی آموزشی شریعتی (فرح سابق)، پارک‌های سنگلج و خیام، و شهرک لنجان اصفهان را نیز می‌توان از دیگر آثار مهم سیحون برشمرد. ریاست دانشکده هنرهای زیبا، ریاست انجمن آرشیتکت‌های ایران، عضویت در انجمن شهر تهران و ریاست دپارتمان شهرسازی آن انجمن نیز از جمله مسئولیت‌های سیحون در زندگی حرفه‌ای او بوده است. همچنین کتاب «نگاهی به ایران» از آثار به‌جامانده از سیحون است که طراحی‌های او در پاریس را در برمی‌گیرد.
سیحون پس از بازگشت از فرانسه، با درجه‌ی دانشیاری و پس از پنج سال با درجه استادی به تدریس در هنرهای زیبا پرداخت و در مدتی کوتاه به یکی از سرشناس‌ترین معماران و طراحان ایران تبدیل شد. سیحون را به دلیل طراحی‌های یادمانی‌اش بر آرامگاه چهره‌های برجسته‌ی تاریخ ایران، تأثیرش بر روند آموزش معماری کشور و پیشگامی وی بر دومین نسل از معماران معاصر این سرزمین، می‌توان از چهره‌های اثرگذار تاریخ معماری کشورمان دانست. او در معماری، طراحی مدرن و در عین حال تاریخ‌گرا بود و دفتر معماری او، مرکزی برای کارهای نو و خلاقانه؛ در آموزش، استادی برجسته به شمار می‌رفت که دانشجویان بسیاری پرورش داد و بسیاری روش‌های آموزش را متحول ساخت. سیحون بر سفر کردن و مستند کردن اطلاعات بناهای ارزشمند کشور کوشش ورزید و شناخت وطن را برای دانشجویان خود مشق می‌کرد. دانشکدهی هنرهای زیبا نیز در دوره‌ی ریاست سیحون، تغییرات بنیادینی را تجربه کرد که تأسیس دفتر فنی مهندسین مشاور هنرهای زیبا و راه‌اندازی رشته‌های موسیقی، هنرهای نمایشی و شهرسازی را می‌توان از آن جمله دانست. و سرانجام در هنر، سیحون را می‌توان تنها هنرمند ایرانی دانست که آثارش در کنار کسانی همچون پابلو پیکاسو در معرض نقد منتقدان هنری جهان قرار گرفت؛ چنانکه سال‌های پایانی زندگی خویش را نیز با نقاشی و اسلوب‌های هنری گذراند و در مصاحبه‌ای گفت: «اگر بخواهم در دو کلمه شخصیتم را برای شما خلاصه کنم، می‌گویم ایران و هنر».
