درختان چه حقی بر گردن شهرها دارند؟

نویسنده: لارا بلیس/نویسنده و پژوهشگر حوزه‌ی محیط زیست
مترجم: محدثه عقبایی/ مترجم و عضو تحریریه

دیوید نواک حاصل ۳۰ سال تحقیقاتش در مورد ارزش اقتصادی جنگل‌ها را در این‌یک جمله خلاصه می‌کند: «اگر فقط یک درخت می‌توانید بکارید، آن را در شهر بکارید.»

در روزگاری که بهبود زیرساخت‌های شهری بسیار ضروری است، درختان را می‌توان مقرون به‌صرفه‌ترین زیرساخت دانست. آن‌ها هوا را تصفیه، اکسیژن را تولید و آب باران، اشعه‌ی UV، سروصدا و دی‌اکسید کربن را جذب می‌کنند. این درختان سرعت ماشین‌ها و استرس و خستگی روانی مردم را کاهش و ارزش املاک را افزایش می‌دهند. همه‌ی این‌ها به‌علاوه‌ی اینکه سایه‌ی آن‌ها مصرف انرژی ما را برای خنک کردن فضا کاهش می‌دهد.[epq-quote align=”align-left”]نرم‌افزار «i-Tree» با استفاده از جی‌آی‌اس و مجموعه‌ی پیچیده‌ای از الگوریتم‌ها، امکان تعیین میزان دقیق سایبان‌های شهری و محاسبه‌ی ارزش دلاری آن‌ها را برای محققان و مناطق‌ مختلف فراهم می‌کند.[/epq-quote]

نواک، یکی از محققان ارشد ایستگاه تحقیقاتی شمالی سازمان جنگلداری ایالات‌متحده در سیراکیوز نیویورک، می‌گوید: «درختان در وهله‌ی اول از انتشار گازهای گلخانه‌ای جلوگیری می‌کنند و علاوه بر آن کربن هوا را هم به خود می‌گیرند. این مشکل بزرگی است که درختان در حل آن کمک می‌کنند.»

نواک یکی از طراحان نرم‌افزار رایگان ‌«i-Tree» سازمان جنگلداری است. این نرم‌افزار با استفاده از جی‌آی‌اس و مجموعه‌ی پیچیده‌ای از الگوریتم‌ها، امکان تعیین میزان دقیق سایبان‌های شهری و محاسبه‌ی ارزش دلاری آن‌ها را برای محققان و مناطق‌ مختلف فراهم می‌کند. طبق آخرین تحلیلی که نواک به‌وسیله‌ی i-Tree در شهر آستین[۱]، تگزاس انجام داده، درختان با کاهش مصرف انرژی در ساختمان‌ها سالانه ۱۹ میلیون دلار، از طریق کاهش انتشار کربن ۵ میلیون دلار، و به‌عنوان سرمایه‌های مستقل حدود ۱۶ بیلیون دلار برای شهر بازگشت سرمایه داشته‌اند. از این گذشته، آن‌ها با کاهش آلودگی هوا سالانه ۳ میلیون (بر اساس آمار جلوگیری از بروز مشکلات تنفسی) و با جذب کربن تقریباً ۱۲ میلیون دلار ارزش‌ دارند.

i-Tree از زمان بهره‌برداری در سال ۲۰۰۶ چنان ارتقاء پیداکرده که تمام این روش‌های مختلف ارزیابی اقتصادی درختان را در بربگیرد؛ اما هنوز هم برخی مزایای مسلّم درختان به اعداد سرد و بی‌روح تبدیل نشده‌اند. در حال حاضر، بعضی از تحقیقات نواک بر محاسبه‌ی ارزش دلاری حاصل از کاهش دمای هوا و جذب اشعه‌ی UV به‌وسیله‌ی درختان متمرکزشده است. او می‌گوید: «ما می‌توانیم نشان دهیم که کاهش دما چه ارتباطی با پوشش درختان دارد.» اما مرحله‌ی بعدی، یعنی تبدیل این خروجی به دلار واقعاً سخت است. نواک می‌گوید: «ما باید همه‌ی تغییرات آب و هوایی و دمایی را رصد و چگونگی تأثیر آن را بر مرگ‌ومیر انسان‌ها محاسبه کنیم که به این‌که بدنتان به چه منطقه‌ای عادت کرده است، بستگی دارد.»

نواک: «پول تصمیم می‌گیرد. پول، شرِّ لازم برای رسیدن به خیر متعالی است.»

این موضوع هرچقدر هم چالش‌برانگیز باشد، در مقایسه با مزیت دیگری که درختان دارند و نواک تلاش دارد آن را محاسبه کند بسیار ساده است: کاهش استرس. نواک می‌گوید: «در معرض گیاهان، کورتیزول کمتری در بدن آزاد می‌شود. ما می‌خواهیم [با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و ابزارهای تحلیلی i-Tree] شاخصی را برای محاسبه‌ی میزان فضای سبزی که در هر نقطه از شهر می‌بینید، نحوه‌ی واکنش بدن و ارزش اقتصادی حاصل از آن، تعیین کنیم.» نواک این شاخص را «قدرت بالقوه‌ی گیاهی» می‌نامد و اضافه می‌کند که تفکیک تأثیر درختان از دیگر عوامل اجتماعی ایجاد استرس شهری[۲] بسیار سخت است. او می‌گوید: «زمان زیادی خواهد برد، ولی فکر می‌کنم این موضوع سرحد بعدی کار ماست.»

ابزارهایی مثل i-Tree به مسئولان شهری سراسر جهان کمک می‌کنند دید راهبردی‌تری نسبت به حوزه‌ی سلامت و پایداری سایبان‌های سبز داشته باشند. در ایالات‌متحده، شهرهای کالورسیتی، سانتامونیکا، پیتسبورگ، سن فرانسیسکو و تامپا[۳] در حال اجرای طرح جامع توسعه‌ی جنگل‌های شهری برای استفاده از این ارزش‌های اثبات‌شده هستند.

اما این کافی نیست. تحقیقات اخیر سازمان جنگلداری (به سرپرستی نواک) نشان می‌دهد که تعداد درختان شهری در ایالات‌متحده با سرعت ۴ میلیون درخت (حدود ۱۵۰ برابر تعداد درختان سنترال پارک) در سال شدیداً رو به کاهش است. پوشش‌های گیاهی جای خود را به ساختمان‌ها و پارکینگ‌ها می‌دهند. حشرات، بیماری‌ها و آب‌وهوایی شدید، تنه و برگ این درختان را از بین می‌برد و به‌این‌ترتیب تغییرات آب و هوایی تشدید خواهند شد. در بسیاری از شهرها، بودجه نگهداری از درختان لغو شده است و اغلب اوقات، مردم ارزش درختان را درک نمی‌کنند.

بااین‌حال، قیمت‌گذاری بر درختان شهری می‌تواند کمک کند. نواک می‌گوید: «پول تصمیم می‌گیرد. پول، شرِّ لازم برای رسیدن به خیر متعالی است.»

از یک‌سو، با در نظر داشتن تمام سودهای درختان، انگار پول واقعاً از آن‌ها سبز می‌شود؛ اما با توجه به همه‌ی عوامل علیه آن، درختان روی پول رشد می‌کنند.

[۱]Austin

[۲]Urban Stress

[۳]Culver City, Santa Monica, Pittsburgh, San Francisco, and Tampa

منبع:[button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”http://www.citylab.com/cityfixer/2016/04/what-are-trees-worth-to-cities/478809/”]سیتی لب[/button]