طی یک قرن اخیر بیشتر شهرهای جهان شاهد توسعه ماشین‌ها و استفاده فراوان از وسایل نقلیه شخصی بوده‌اند. نتیجه این اتفاق ایجاد مشکلات مختلفی ازجمله ایجاد تراکم، هزینه‌های بالای خدمات جاده و پارکینگ، هزینه‌های بالای خرید و نگهداری اتومبیل شخصی، مشکلات مختلف زیست‌محیطی، ترافیک، تصادف و نبود وسایل کافی برای جابه‌جایی افراد بدون ماشین بوده است. در سال‌های اخیر بسیاری از کارشناسان و شهروندان متنوع سازی وسایل سفر را خواستار شده و از آن حمایت کرده‌اند. برای تحقق این امر شهرها سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای روی توسعه وسایل نقلیه عمومی ازجمله سیستم ریلی داشته‌اند.
درباره میزان موفقیت و به‌صرفه بودن این سرمایه‌گذاری‌ها نقدها و تحلیل‌های فراوانی انجام‌شده و منتقدان ادعا می‌کنند هزینه‌های انجام‌شده دستاورد چندانی به همراه نداشته است. به‌منظور بررسی جامع‌تر و ارائه ارزیابی دقیق از چگونگی اثرگذاری سیستم ریلی، در ادامه پژوهش جامعی که عملکرد سیستم ریلی در شهرهای مختلف آمریکا را مورد تجزیه‌وتحلیل قرار داده، ارائه می‌کنیم. این مطالعه تلاش کرده با به‌کارگیری متدولوژی‌های علمی، با در نظر گرفتن مؤلفه‌های مختلف شامل مقدار و نوع سفر، هزینه ایجاد ترافیک، هزینه خدمات جاده و پارکینگ، هزینه مصرف‌کننده، نرخ تصادفات، سیستم حمل‌ونقل، بهبود بهره‌وری و سایر پارامترها به ارزیابی وضعیت سیستم ریلی بپردازد. این مطالعه همچنین به مقایسه سیستم ریلی و اتوبوس می‌پردازد و کارایی هرکدام از آنها را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. حدود دو هزار شهر آمریکا از سیستم ریلی استفاده می‌کنند که بیشتر آنها در شهرهای کوچک هستند که البته اثرات مهمی بر عملکرد سیستم حمل‌ونقلی آن مناطق دارند. در این پژوهش شهرهای آمریکا به سه دسته تقسیم‌شده‌اند:
شهرهای با شبکه ریلی بین‌راهی بزرگ – شهرهایی که سیستم ریلی بزرگ و کارآمدی بین آنها وجود دارد. شهرهای با شبکه ریلی بین‌راهی کوچک- شهرهایی که سیستم ریلی کوچک‌تر و ضعیف‌تری بین آنها وجود دارد. شهرهای دارای اتوبوس بین‌راهی- شهرهایی که هیچ خط ریلی بین آنها وجود ندارد. هفت شهر نیویورک، واشنگتن، بوستون، سانفرانسیسکو، شیکاگو، فیلادلفیا و بالتیمور به‌عنوان شهرهای با شبکه ریلی بزرگ در نظر گرفته‌شده‌اند.
افزایش تعداد سفر و کاهش سفر با خودرو
یک مؤلفه مهم در ارزیابی سیستم حمل‌ونقل موفقیت آن در افزایش تقاضای سفر و کاهش تعداد وسایل حمل‌ونقل شخصی است که منجر به کاهش ترافیک و سایر هزینه‌ها میشود. نتایج نشان می‌دهد حمل‌ونقل ریلی از دو کانال مسافرت با اتومبیل را کاهش می‌دهد: مستقیم، زمانی که فرد ترجیح می‌دهد به‌جای اتومبیل شخصی از قطار استفاده کند و غیرمستقیم، زمانی که با کاهش تقاضا برای خرید اتومبیل شخصی و کاهش بیشتر آن در جاده‌ها، فضای بیشتری را برای توسعه سیستم حمل‌ونقل در اختیار قرار می‌دهد. بررسی‌ها نشان می‌دهد به‌طور متوسط میزان مسافر- مایل سرانه پیموده شده با سیستم حمل‌ونقل عمومی در هرسال، در شهرهای با سیستم ریلی بزرگ ۵۹۸ بوده که این میزان بین شهرهایی که سیستم ریلی کوچک‌تری دارند ۱۷۶ بوده و در مسیرهایی که تنها اتوبوس برای آن وجود دارد، ۱۱۸ مسافر- ریل سرانه است.
گرچه بخشی از این تفاوت به دلیل جمعیت بیشتر متقاضی سفر بین شهرهای بزرگ است اما این آمار به‌خوبی بیانگر این است که هر چه سیستم ریلی بزرگ‌تر و باکیفیت‌تر است تقاضای سفر با آن افزایش می‌یابد. نمودار شماره یک نشان می‌دهد در شهرهایی که خطوط ریلی بزرگی بین آنها ایجادشده ۸/ ۳۴ درصد از مسافرت‌ها با سیستم حمل‌ونقل عمومی انجام میشود. درحالی‌که این رقم در شهرهای با سیستم ریلی کوچک‌تر ۱۱ درصد و در خطوطی که تنها اتوبوس فعالیت می‌کند ۵/ ۴ درصد است. از سوی دیگر نتایج این تحقیق بیانگر آن است که هر چه سیستم ریلی بزرگ‌تر و کارآتر بوده، تمایل به مالکیت خودرو شخصی کاهش و استفاده از آن کاهش‌یافته است. سرانه استفاده از خودروی شخصی در شهرهای با سیستم ریلی بین‌راهی بزرگ ۶۸/ ۰، در شهرهای با سیستم ریلی بین‌راهی کوچک‌تر ۷۷/ ۰ و در مسیرهایی که تنها اتوبوس وجود دارد ۸۰/ ۰ است.
از سوی دیگر میزان مسافت پیموده شده با اتومبیل شخصی در مورد هرکدام از این شهرها می‌تواند کارکرد سیستم حمل‌ونقل را نشان دهد. نمودار شماره ۲ متوسط مسافت پیموده شده سرانه در هرسال را برای شهرهای مختلف نشان می‌دهد. ساکنان شهرهای با سیستم ریلی بزرگ، به‌طور متوسط ۷۵۴۸ خودرو- مایل را هرسال طی می‌کنند، درحالی‌که ساکنان شهرهای با سیستم ریلی کوچک‌تر به‌طور متوسط ۸۶۷۹ خودرو- مایل و در شهرهای دارای اتوبوس برای مسیرهای بین‌راهی این رقم ۹۰۵۶ خودرو- مایل در هرسال است که این ارقام نشان می‌دهد شهرهای دارای سیستم ریلی بزرگ بین‌راهی ۱۲ درصد کمتر از شهرهای با سیستم ریلی کوچک‌تر و ۲۰ درصد کمتر از شهرهای تنها دارای اتوبوس بین‌راهی از خودرو استفاده می‌کنند.
پیامدهای ترافیکی
هزینه ایجاد ترافیک شامل انباشت تأخیر و دیر رسیدن، استرس، افزایش هزینه‌های عملیاتی وسیله نقلیه و آلودگی است. این گزارش نشان می‌دهد مسیرهای بین شهرهای با سیستم ریلی بزرگ‌تر و مناسب‌تر، باوجود جمعیت بیشتر شاهد تراکم ترافیک کمتری نسبت به دیگران است. نمودارهای زیر سهم وسایل نقلیه عمومی در جابه‌جایی مسافران و میزان کاهش هزینه‌های ناشی از توسعه سیستم حمل‌ونقل عمومی و استفاده از آن به‌جای خودروی شخصی را برای شهرهای مختلف آمریکا نشان می‌دهد. از ۵۰ شهر موردبررسی، ۷ شهری که به‌عنوان شهرهای با سیستم ریلی بین‌راهی بزرگ مشخص‌شده‌اند، به‌طور متوسط ۲۷۹ دلار کاهش هزینه سرانه داشته‌اند. درحالی‌که این رقم در مورد شهرهای با سیستم کوچک‌تر ۸۸ دلار و برای شهرهای صرفاً دارای سیستم اتوبوس ۴۱ دلار است. مجموع کاهش هزینه برای این سه دسته به ترتیب ۱۴ میلیارد دلار، ۴/ ۵ میلیارد دلار و ۸/ ۱ میلیارد دلار است و این به این معنی است که سیستم ریلی سالانه ۴/ ۱۹ میلیارد یورو هزینه‌های ترافیکی را کم می‌کند و این تقریباً معادل کل یارانه پرداختی دولت برای شبکه حمل‌ونقل در سراسر کشور است.
منبع: [button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” ]دنیای اقتصاد[/button]
