گزارش نشست تجربه مدیریت شهری با حضور شهردار سارایوو

به گزارش پایگاه رویدادهای معماری نشست تجربه مدیریت شهری در سارایوو با حضور شهردار این شهر در تالار گفتگوی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران در ۱۲ آبان ماه برگزار شد.

آقای دکتر ایوو کومشیچ در این نشست ضمن معرفی سارایوو و کشور بوسنی و هرزگوین چند فرهنگی بودن را ویژگی اصلی هویت شهر سارایوو عنوان کرد.

در این جلسه که با حضور اساتید و دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران و هیئت همراه شهردار سارایوو برگزار شد، ابتدا دکتر پویا علاءالدینی دانشیار رشته برنامه‌ریزی اجتماعی و دکتر ودادهیر دانشیار رشته انسان‌شناسی از اساتید دانشکده علوم اجتماعی ضمن خوش‌آمد گویی به شهردار و هیئت همراهشان به معرفی دانشکده علوم اجتماعی و مؤسسات تحقیقاتی وابسته به آن و فعالیت‌های دانشکده پرداختند و همچنین به بیان مختصری از تاریخچه ارتباطات دو کشور ایران و بوسنی پرداختند.

در ادامه آقای دکتر کوشمیچ که خود دانش‌آموخته رشته جامعه‌شناسی است کلیپی را که به معرفی زیبایی‌ها و جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی سارایوو اختصاص داشت برای حضار به نمایش گذاشت. بعد از نمایش کلیپ، شهردار سارایوو سخنان خود را با بحث درباره‌ی مطالعات چند فرهنگی و چند قومیتی و اهمیتشان در دنیای امروز آغاز کرد. وی گفت: امروز در قاره اروپا ما شاهد مشکل بزرگی هستیم و آن چالش همزیستی اقوام، ادیان و فرهنگ‌های گوناگون در کنار یکدیگر است. وی با بیان اینکه این مشکل با حوادث تروریستی اخیر و همچنین سیل مهاجرتی که از آسیا، خاورمیانه و شمال افریقا به این قاره اتفاق افتاده، تشدید هم شده گفت: اتحادیه اروپا به دنبال الگویی برای همزیستی مسالمت‌آمیز بین قومیت‌ها، فرهنگ‌ها و ادیان گوناگون می‌گردد.

دکتر کوشمیچ با اظهار ناامیدی از حل کامل این چالش توسط اروپاییان اذعان کرد: اروپاییان از قرن‌ها قبل تنها دو الگوی برخورد با اقوام و فرهنگ‌های غیراروپایی داشته‌اند. یکی الگوی همانندسازی که در آن بر شبیه‌سازی و همانندسازی مهاجران و قومیت‌های خارجی بافرهنگ اروپایی تأکید می‌شود و دیگری الگوی ایزوله کردن و منزوی کردن گروه‌هایی است که نمی‌خواهند خود را کاملاً شبیه اروپاییان بکنند. وی در ادامه این الگوها را علت بروز برخی تعارضات قومی و فرهنگی در قاره‌ی اروپا اعلام کرد و با اشاره به هویت فرهنگی و تاریخی بوسنی و هرزگوین تأکید کرد، این کشور از دیرباز محل تلاقی تمدن‌ها، فرهنگ‌ها و اقوام گوناگون بوده و مردم این کشور در طول قرن‌های متمادی چگونگی زندگی مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر را بدون به‌کاربردن دو الگوی اروپاییان آموخته‌اند. شهردار سارایوو به‌عنوان‌مثال به شخص خود اشاره کرد که بااینکه یک کروات کاتولیک است اما مسیحیت ارتدکس و اسلام را جزو هویت خود می‌داند. شهردار سارایوو در این بخش از سخنانش به جنگ داخلی این کشور اشاره کرد و آن را مانند جنگ ۸ ساله ایران و عراق تحمیلی خواند که براثر دخالت و تحریک همسایگان و اروپاییان اتفاق افتاد.

دکتر کومشیچ توافق‌نامه صلح دیتون را موجب ادامه‌ی جنگ داخلی منتهی بدون تیر و تفنگ دانست و گفت در حال حاضر ۴۹ درصد خاک بوسنی در اختیار جمهوری صرب است که در تضاد کامل با بوسنی قرار دارد. حتی بخشی از شهر سارایوو جزو قلمرو جمهوری صرب است که این نحوه‌ی تقسیم قدرت و قلمرو، مشکلات زیادی را در مسیر توسعه و اداره‌ی کشور بوسنی و هرزگوین ایجاد کرده است.

شهردار سارایوو در بخش دیگری از سخنانش به معرفی جزئی‌تر شهرش پرداخت و گفت: جمعیت فعلی این شهر ۴۰۰ هزار نفر است که ۳۰ درصد جمعیت آن را صرب‌ها، ۸ درصد کروات‌ها و مابقی آن را بوسنیایی‌ها یا مسلمانان تشکیل می‌دهند. وی با تأکید بر حفظ فرهنگ چند قومیتی و زندگی مسالمت‌آمیز قومیت‌های گوناگون در سارایووی امروز اظهار داشت: برای حفظ این فضا قوانینی در سارایوو وضع‌شده است. ازجمله این قوانین این است که شهردار از هر قومیتی باشد، دو معاون وی باید از اقوام دیگر باشند. همچنین شهردار و رئیس شورای شهر هردو نمی‌توانند از یک قومیت باشند. انتخاب شهردار در سارایوو از طریق شورای شهر است و اعضای شورای شهر هم از طریق شورایاری محلات انتخاب می‌شوند. وی با اشاره به ضعیف بودن نهادهای دولت مرکزی، دولت محلی را در بوسنی بسیار مهم توصیف کرد. پارلمان استانی قوانین هر استان را تصویب می‌کند و طرح‌های شهری در شورای شهر تهیه و تصویب می‌شود و مقامات محلی در مورد عمران و شهرسازی مسئول و پاسخگو هستند.

شهردار سارایوو در پاسخ به سؤال خبرنگار پایگاه رویدادهای معماری در مورد چگونگی برخورد شهرداری با بافت‌های تاریخی و میراث معماری سارایوو اظهار داشت: کل بافت تاریخی سارایوو در یک بخش حفاظت‌شده قرار دارد که اجازه هیچ‌گونه ساخت‌وسازی در آن داده نمی‌شود. میزان تأکید بر حفظ میراث تاریخی به‌قدری است که گاه باعث ایجاد مشکلاتی می‌شود چراکه برخی ساختمان‌ها به حدی فرسوده‌اند که نگهداری آنان برای ساکنان مشکل‌زاست. وی با مزاح دراین‌باره به خبرنگار ما گفت: اگر به اختیار من بود، بعضی از این بناها را تخریب می‌کردم.

آقای شهردار در پاسخ به سؤال یکی از حضار در مورد وضعیت عدالت اقتصادی در شهر سارایوو به‌خصوص بازار مسکن آن گفت: سارایوو از این نظر خیلی با تهران تفاوت دارد. ما هنوز شمال شهر و جنوب شهر به آن شکل که شما در تهران دارید را نداریم گرچه در سال‌های بعد از جنگ و حاکم شدن الگوهای سرمایه‌داری نشانه‌های بروز این تقسیم‌بندی دیده می‌شود. آقای شهردار در خصوص محل سکونت اقوام گوناگون نیز پاسخ داد: قومیت در این مورد دخالتی ندارد و افراد بر اساس توانایی اقتصادی و انتخاب خودشان در هر ناحیه که خودشان بخواهند می‌توانند سکونت کنند.

 در پایان آقای دکتر کوشمیچ، اساتید و دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی را به برقراری ارتباط و انتقال تجربیات به دانشگاه‌های سارایوو دعوت کرد و با اشاره به خواهرخواندگی دو شهر تهران و سارایوو ابراز امیدواری کرد همکاری‌های این دو شهر روزبه‌روز گسترش یابد.

مطلبی دیگر
Figure 2 Swan and Dolphin Hotels, 1990, Michael Graves. Photo: Miosotis Jade.
هشت دلیلی که معماری پست‌مدرن در سال ۲۰۱۷ همچنان جذاب خواهد بود و جذاب‌تر خواهد شد