گزارشی از وضعیت شهرهای جهان در شاخص زیست‌پذیری و جایگاه تهران

لیست بهترین شهرهای جهان ازنظر شاخص زیست پذیری توسط نشریه اکونومیست در ۱۸ اوت سال جاری میلادی منتشر شد. در این رتبه‌بندی سعی شده بهترین و بدترین شهرهای جهان ازنظر قابلیت زندگی یا زیست پذیری اندازه‌گیری و معرفی شوند. این شاخص که از ۱۰۰ اندازه‌گیری می‌شود بر اساس فاکتورهایی که به امنیت و ثبات، بهداشت و سلامت، منابع آموزشی، زیرساخت و محیط‌زیست مربوط می‌شوند برای ۱۴۰ شهر مهم دنیا اندازه‌گیری شده است.

شهرهای رده‌ی بالای رده‌بندی تا شهرهای حد میانه در کشورهای ثروتمندتر قرارگرفته‌اند. ملبورن استرالیا برای ششمین سال متوالی بهترین شهر دنیا ازنظر شاخص زیست پذیری شناخته‌شده است. شش شهر از ده شهر اول در کشورهای استرالیا و کانادا قرارگرفته‌اند؛ اما بزرگ‌ترین شهر استرالیا یعنی سیدنی از لیست ده شهر اول به دلیل ترس از حملات تروریستی خط‌خورده است.

دمشق پایین‌ترین شهر در این رتبه‌بندی است با امتیاز ۳۰.۲ از ۱۰۰ که در همه‌ی بخش‌ها پایین‌ترین نمره را گرفته است (که البته با توجه به جنگ ویرانگر داخلی که در آنجا در جریان است، قابل‌فهم است.) کیف پایتخت اوکراین تنها شهر اروپایی در ده شهر انتهایی رتبه‌بندی است که در بخش‌های بهداشت و سلامت و آموزش عملکرد خوبی داشته اما به دلیل مناقشه داخلی ادامه‌دار با روسیه نمره پایینی در بخش ثبات دریافت کرده است.

بی‌ثباتی فزاینده در سال‌های اخیر باعث شده نیمی از شهرهای مورد برسی در این رتبه‌بندی طی یک سال گذشته دچار افت رتبه شوند. ده شهر از این شهرها در اروپای غربی قرارگرفته‌اند که پاریس از همه‌ی آن‌ها شاخص‌تر است. پاریس به دلیل حملات تروریستی متعدد در سال گذشته آسیب بسیاری متحمل شده است. برخی شهرهای آمریکایی شامل آتلانتا، سان‌فرانسیسکو و شیکاگو هم به دلیل ناآرامی‌های مدنی که در سال گذشته در آن‌ها اتفاق افتاد، در رده‌بندی سقوط کرده‌اند.

منتشرکنندگان این گزارش امتیازات را به ۵ دسته تقسیم‌بندی کرده‌اند که در آن شهرها بر اساس امتیازشان دریکی از این محدوده‌ها قرار می‌گیرند. شهرهای هر محدوده توصیفی خاص دارند.

جزئیات دسته‌بندی این شاخص و نمایه‌های استفاده‌شده در آن در جدول زیر مشاهده می‌کنید.

[divider]وضعیت تهران در این رتبه‌بندی[/divider] تهران در میان ۱۴۰ شهر دنیا در رتبه ۱۲۶ قرارگرفته است. مجموع نمرات تهران از ۱۰۰ به ۵۰.۸ رسیده است. بااینکه این رتبه و امتیاز اصلاً خوب نیست اما تهران با ۵ نمره افزایش بیشترین میزان صعود در رتبه‌بندی را طی ۵ سال گذشته در بین همه‌ی شهرهای دنیا داشته است. بعد از تهران دبی بیشترین میزان رشد در نمره را تجربه کرده است. برخی رسانه‌های داخلی که به انعکاس این گزارش پرداخته‌اند، تنها به رتبه تهران اشاره‌کرده‌اند و به میزان رشد تهران طی ۵ سال گذشته هیچ اشاره‌ای نکردند و به‌نوعی سعی در مقصر جلوه دادن شهرداری تهران به خاطر پایین بودن رتبه داشتند. درحالی‌که دقت در نمایه‌های مورداستفاده برای تعیین رتبه‌بندی نهایی در این شاخص به‌خوبی نشان می‌دهد بسیاری از نمایه‌ها، در حیطه اختیارات و وظایف شهرداری نیست و دولت و سایر ارگان‌ها در بهبود یا تضعیف آن‌ها نقش اساسی دارند.