جوایز میراث آسیا-اقیانوسیه یونسکو از طرح مرمت خانه قدیمی داروغه در خراسان رضوی تقدیر کرد.
به گزارش ایسنا، ۱۳ پروژه حفظ و مرمت از کشورهای استرالیا، چین، هند، ایران، ژاپن و پاکستان به‌عنوان طرح‌های برگزیده در جوایز میراث یونسکو در منطقه آسیا-اقیانوسیه انتخاب شدند.
گروهی از متخصصان بین‌المللی حفظ و نگهداری آثار تاریخی در شهر بانکوک تایلند با بررسی ۴۰ پروژه ارائه‌شده، درنهایت ۱۳ طرح مرمت را در بخش‌های گوناگون شایسته تقدیر معرفی کردند و در این دوره از جوایز میراث یونسکو در منطقه آسیا اقیانوسیه، پروژه حفظ و مرمت عبادتگاه «سوکوناهیکونا» در شهر اوزوی ژاپن جایزه اول را کسب کرد.
در میان آثار شایسته تقدیر، پروژه مرمت خانه داروغه در استان خراسان شهر مشهد توسط «هدایت گروهی» از ایران نیز به چشم می‌خورد.
در پروژه مرمت خانه داروغه که یکی از مناظر تاریخی مهم شهر است، با استفاده تحقیقات تاریخی دقیق، کاوش‌های باستان‌شناسی، مقیاس اصلی ساختمان حفظ شد و تلاش شده برای حفظ مصالح اصلی از مصالح ساختمانی تخریب‌شده اطراف استفاده شود و پروژه توسط هنرمندان محلی متخصص در معماری سنتی انجام‌شده است.
«هدایت گواهی»، ناظر مرمت خانه داروغه درباره معیارهایی که یونسکو بر اساس آن‌ها این خانه را شایسته‌ی تقدیر و احترام برشمرده است، به خبرنگار ایسنا گفت: پس از مرمت‌هایی که در دهه ۷۰ با عنوان طرح نوسازی و بهسازی در بافت تاریخی مشهد آغاز شد، اما بیشتر یک طرح نوسازی بود و نگاهی خام به مقوله بافت تاریخی پیرامون حرم داشت، تلاش کردیم ایده‌های جدیدی را در طرح مرمت خانه داروغه که موفق به جلب نظر شهرداری مشهد برای تملک آن شدیم، اجرایی کنیم.
او با بیان اینکه مرمت این خانه از سال ۹۳ و با هزینه کردن چهار میلیارد تومان برای تملک و عملیات مرمت آن اختصاص یافت، گفت: تفاوت مهم این مرمت در نگاه آکادمیک آن بود که درباره مسئله رعایت محیط‌زیست و حساسیت‌های باستان‌شناسی بنا در نظر گرفته شد وسعی کردیم با قوانین آخرین کنوانسیون‌های مرمتی آن را هماهنگ کنیم. حتی در زمان انجام یکسری مطالعات باستان‌شناسی یافته‌های جالبی به دست آمد که آن‌ها را نیز برای یونسکو ارسال کردیم.
وی رعایت اصول مرمتی که در ایران بسیار کم موردتوجه قرار می‌گیرد را از شاخصه‌های دیگری دانست که یونسکو بر اساس آن خانه داروغه را شایسته احترام دانسته و افزود: این خانه را تبدیل به یک پایگاه پژوهشی برای بافت تاریخی کردیم و از سوی دیگر از آجرهای تزیینی بناهای هم‌دوره با خانه داروغه برای مرمت این بنا استفاده کردیم. همچنین به‌مرور بافاصله گرفتن از بنای داروغه، تلاش کردیم با متقاعد کردن شهرداری برای خرید چند خانه تاریخی دیگر، آن منطقه را از یک لکه به یک بافت تاریخی برسانیم.
به گزارش ایسنا، خانه تاریخی «داروغه» در مشهد در راسته حوض مسگران و راسته بهادر خان شهید سالاری مقدم، کوچه یوسف خان این روزها در حال مرمت است.
هرچند اطلاعات چندانی از زمان ساخت این بنای تاریخی در دست نیست، اما با توجه به اظهارنظرهای ریش‌سفیدان محلی، این خانه حدود ۱۱۰ سال پیش به دستور شخصی که در اواخر دوره قاجار داروغه‌ی مشهد بوده، توسط معماران و بنّاهای روس ساخته‌شده است.
خانه «داروغه» در زمان ساخت به‌عنوان منزلی شخصی مورداستفاده بوده که پذیرایی‌های رسمی در آن انجام می‌شده است. همچنین بر اساس شواهد موجود تا حدود سه دهه گذشته، این بنای تاریخی کاربرد مسکونی داشته است، اما در سال ۱۳۶۶ این خانه توسط ورثه به نمایندگان یکی از هیئت‌های مذهبی روستای شهیدیه شهرستان میبد یزد فروخته شد و ازآن‌پس تاکنون، از این بنا به‌عنوان محل تجمع و اسکان هیئت‌های مذهبی استفاده می‌شود و در حال حاضر با نظارت کارشناسان فنی اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری مشهد در دست مرمت است.
این خانه‌ی قدیمی و ارزشمند که هفتم مهرماه ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، به‌عنوان یکی از ساختمان‌هایی در شهر مشهد مطرح است که در آخرین مرحله‌ی معماری سنتی ایران ساخته‌شده و درعین‌حال بیانگر نفوذ اولین تأثیرات هنری روس در مشهد بوده است.
با توجه به اطلاعات موجود در پرونده‌ی ثبتیِ این بنای تاریخی، بررسی سبک ساختاری بنا و استفاده از آجرهای قالبی در اشکال مختلف، کاشی‌های هفت‌رنگ، تزئینات چوبی زیر سقف اتاق‌ها، تندیس‌های گچی قالبی و تراشیده شده در نمای رو به حیاط نیز مؤید این نوع از تأثیرات هنری در آن است.
در این بنا تزئینات متنوعی به‌کاررفته است. تمامی نمای رو به حیاط آن با آجرهای قالبی تزئین شده‌اند و در بعضی از قسمت‌های این آجرکاری‌ها نیز از تندیس‌های گچ‌بری شده و گاه قالبی استفاده‌شده است.
این تندیس‌ها شامل سر شیر، سر انسان، فرشته‌ی بالدار و از این قبیل است. بر روی پیشانی ایوان ستون‌دار بخش غربی نیز کاشی‌های هشت‌ضلعی و بیضی‌شکل نصب‌شده که عبارت «بسم‌الله الرحمن الرحیم»، «محمد (ص) شمع جمع آفرینش» نوشته‌شده و نقوش گیاهی که به‌صورت زیر رنگی کار شده نیز در آن به چشم می‌خورد. همچنین ساخت یک شومینه‌ی گچ‌بری شده در اتاق پنچری قسمت شرقی خانه‌ی «داروغه» نیز حائز اهمیت است.
منبع: [button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”http://www.isna.ir/news/95061510022/%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DA%A9%D9%88-%D8%A7%D8%B2-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D9%85%D8%B1%D9%85%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%BA%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF”]ایسنا[/button]
