مترجم: احمد افلاکیان
در طول تاریخ معمارانی بودهاند که ایدههای ناب و سبکهای نوآورانهی آنها نسلهای بعدی را تحتتأثیر قرار داده است. ایدههایی که برخی از این معماران پیشرو معرفی کردهاند آنقدر انقلابی بودند که باید واژگانی به کلی جدید برای توصیف آنها ابداع میشد. چه بهخاطر تبدیل شدن آنها به سبکی که مورد اقبال کل یک دوران باشد، چه بهخاطر تسخیر تخیل میلیونها نفر در دهههای آینده، ما میتوانیم ساختمانهای گائودیسک و لوکوربوزیهای را به محض دیدن تشخیص دهیم. در این یادداشت، هشت صفت را که از کارهای معماران معروف برگرفته شدهاند معرفی میکنیم.
[divider]میسی[۱][/divider]
میس ون درروهه[۲] را با جملاتی مثل «کمتر بیشتر است»[۳] و «خدا در جزئیات است[۴]» میشناسند. این گفتهها بهخوبی توصیفگر سرشت معماری او، یعنی همان مینیمالیسمِ پرداخته و ظریف است. گرایش او به قابهای فولادی، دیوارهای شیشهای، و زیبایی مینیمال، الهامبخش آسمانخراشها و آشپزخانههای شفاف و اسپارتی[۵] امروزی است.
[divider]رمانسک ریچاردسونی[۶][/divider]
هنری هابسون ریچاردسون[۷] خالق شیوهای است که رومانسک ریچاردسونی میخوانیم؛ ترکیبی التقاطی از رمانسک فرانسوی، ایتالیایی و اسپانیایی. در این سبک، استفاده از مصالح سنگین القاگرِحس دوام است و قوسهای نیمدایرهایِ مقابل درها و پنجرهها در همنشینی با برجهای مخروطی مدور، واجد غرابتی بازیگوشانهاند.. اشکال حجاریشدهی یکتای رومانسک ریچاردسونی تأثیر بهسزایی بر مکتب شیکاگو و معماران اسکاندیناوی چون الیل سارینن[۸] داشتند.
[divider]سالیوانسک[۹][/divider]
واژهی سالیوانسک برگرفته از نام لوییس سالیوان[۱۰] است. سالیوان در آثارش از فرمهای خطی و مستطیلی با تزئینات انبوه و سنگین استفاده میکرد. در زمانی که فناوریهای جدید امکان ساخت ساختمانهایی بلندتر از پیش را فراهم کرده بودند، سالیوان شیوهی طراحیِ افقی بوزاری[۱۱] را به شیوهی طراحی عمودی تغییر داد [و این تغییر] از سرِ این باورش بود که یک ساختمان بلند، باید طوری باشد که «هر اینچ آن افراشته و متعالی باشد، و در شعفی تمام از اینکه از پایین تا بالای آن [کلیت] واحدی است بدون هیچ خط ناهمخوان اوج گیرد». شرکت The Midland Terra Cotta Company و دیگر شرکتهای چنین، ساختمانهای سالیوانسک را در نسخههای متعدد تولید انبوه کردند و بسیاری از ساختمانهای اینچنینی بدنهی تجاری خیابانهای شیکاگو را تشکیل میدهند.
[divider]گائودیسک[۱۲][/divider]
شاخصهی آثار آنتونیو گائودی[۱۳]، فرمهای پیچخورده و معوج است که گویی از فانتزی برآمدهاند و اغلب این حس را القا میکنند که به دنیایی دیگر پا گذاشتهایم. او هندسهای ریاضیاتی و پیچیده را با عناصر ریزآراستهی تزئینی که از طبیعت الهام گرفته بود آمیخت تا آثاری مجسمهگونه خلق کند که تخیل ما را تسخیر میکنند.
[divider]پالادین[۱۴][/divider]
معماری پالادین سبکی است که عنوانش برگرفته از نام اندرآ پالادیو[۱۵] است. او که در عهد رنسانس زیست، خود متاثر از معماری روم باستان و اصول کلاسیک هنر باستان بود. سبک پالادین در قرن هجدهم در بریتانیا بسیار مقبول شد و نیز در سایر نقاط اروپا و آمریکای شمالی گسترش یافت. پالادینیسم از قرینگی و تعادل و عناصری چون ستونهای کلاسیک و سنتوری بهره میگیرد، و بهخاطرِ تبعیت کاملش از نسبتهای ریاضیاتی و طراحی قاعدهمند و تزئینات محدودترش، از سایر نمونههای معماری رنسانس متفاوت است.
[divider]کوربوزین[۱۶][/divider]
واژهی کوربوزین به ویژگیهای معماری لوکوربوزیه[۱۷] باز میگردد. با این حال، به نظر میرسد دریافت معنی دقیق آن نسبت به سبکهای همگنتر آثار گائودی و میس ون درروهه ، مشکلتر باشد. آثار لوکوروبوزیه در طول حیات کاری او به شدت تغییر کردند، از فرمهای صیقلخورده و خلوصورزانه تا بتن نمایان و بروتالیستی تا مجسمهگراییِ بیشتر. استفاده از پیلوت و پلان نمای آزاد، «پنج اصل برای معماری نوین»، و نیز جسمیتِ خام و خالص، همگی ویژگیهایی هستند که میتوانند مدلول [واژهی] کوربوزین باشند.
[divider]راسکینی[۱۸][/divider]
کارهای جان راسکین[۱۹] بر نسلهای بسیاری از نویسندگان، معماران و اقتصاددانان تأثیر گذاشت. او در کتابش، هفت مشعل معماری[۲۰]، بر این باور استبنّاییِ ساختمان، تزییناتِ آن و نمایش صادقانهی مصالح و ساختار جزء بنیادیِ معماریاند. معماری راسکینی عموماً از رنگآمیزی، عناصر گوتیک و آجرکاری دکوراتیو بهره میگیرد.
[divider]باراخانسک[۲۱][/divider]
واژهی باراخانسک توصیفگر ویژگیهایی است که به معماری لویی باراخان[۲۲] مربوط میشوند. خطوط و فرمهای خوانا و شکفتن رنگهای سرزنده، از آثار او ساختمانهایی بازیگوشانه، صمیمی، روحنواز و شاعرانه ساختهاند. او تلاش داشت تا یک «معماری احساسی» به جای یک معماری بر اساس تحلیل عقلانی ایجاد کند. شیوهی باراخانسک شامل مکعبها و سطوح، رنگهای براق و بهکارگیریِ دراماتیک نور است.
منبع: آرکدیلی
[divider]پینوشتها[/divider]
[۱] Miesian
[۲]Mies Van der Rohe
[۳] less is more
[۴] God is in the details.
[۵] Spartan
[۶] Richardsonian Romanesque
[۷]Henry Hobson Richardson
[۸] Eliel Saarinen
[۹] Sullivanesque
[۱۰]Louis Sullivan
[۱۱] Beaux-Arts
[۱۲] Gaudiesque
[۱۳] Antoni Gaudi
[۱۴] Palladian
[۱۵]Andrea Palladio
[۱۶] Corbusian
[۱۷] Le Corbusier
[۱۸] Ruskinian
[۱۹] John Ruskin
[۲۰] Seven Lamps of Architecture
[۲۱] Barraganesque
[۲۲]Luis Barragan