ایوان بان، عکاسِ معماری، در نوع خود بیهمتاست. عکاسیِ معماری سنتاً بر این مسیر استوار بوده که آثار معماری را در هیبت ساختمانهایی منفک، تنها و در نتیجه، جدامانده از محیط اطراف خود به نمایش بگذارد. ایوان بان چنین پیشفرضی را تغییر داده است، به این روش که تمرکز آثار او بر نمایش ساختمانها به مثابه فضاهای زنده است. او به معنایی زندگی را دوباره به عکاسیِ معماری دمیده و به آن جانی دوباره بخشیده است. در سال ۲۰۱۰ بان جایزهی جولیوس شولمن[۲] در عکاسی را برد. در سال ۲۰۱۲ و با عکسی از منهتن که روی جلد مجلهی نیویورک چاپ شده بود، نام او به سرتیتر نشریات راه یافت. او یکی از شناخته شدهترین عکاسان معماری امروز است که در این متن به ده نکتهی جالب از او اشاره خواهیم کرد:
کمتر از ده سال پیش، بان از نمایشگاهی دربارهی تاریخ اروپا بازدید کرد که توسط گروه «او. ام. اِی»[۳]، استودیوی تحقیقاتی رم کولهاس تهییه شده بود. با توجه به علاقهی وی به عکاسی پارانوا در آن زمان، بان با رم کولهاس تماسی برقرار کرد و پیشنهاد تبدیل آن نمایشگاه را به وب سایت دوسویه[۴] داد. با این تماس اولیه، این دو همکاری بسیار دلپذیری را با هم آغاز کردند و پروژههای زیادی را با هم پیش بردند.
برای ایوان بان در ابتدا، عکاسیِ معماری بی روح، خشک و خالی از ذات زندگی بود. به همین خاطر او راهی پیدا کرد که بتواند به بازاندیشی سبک عکاسی معماری بپردازد، واسازی هندسه ی کامل را رد کرده و به دنبال زیرساخت انسانی آن باشد. با نگاهی به عکسهای او، میتوان دریافت که روایت یک انسان شاید آن قدر ها هم دور[از معماری] نباشد.
مانند یک دانشجوی واقعیِ تکنولوژی، ایوان بان از آکادمی سلطنتی هنر اخراج شد، بخشی از علت اخراج او در اعتراض به نگاه تحقیرآمیز استادش به روشهای دیجیتال بود. قسمت عظیمی از علاقهی او در ارتباط با توانایی تکنولوژی در فراهمکردن تصاویر دوسویه[۵] است که رابطهی بین بیننده و فضا را ارتقا میدهد.
اولین کار مشترک ایوان بان با رم کولهاس مستندگاری ساخت برج «سی سی تی وی[۶]» (مرکز تلویزیونی چین) در پکن بود. مورد بسیار جالب برای ایوان بان، تضاد طراحی صاف محصول نهایی با محلههای موقت کارگران مهاجر ساخته شده در اطراف سایت بود.
در سال ۲۰۱۱، ایوان بان مقاله- عکسی در مجلهی نیویورک دربارهی منظر کاراکاس در ونزئولا منتشر کرد. تمرکز اصلی این متن بر ساختمانی ۴۵ طبقه بود که تنها بخشی از آن در دههی ۱۹۹۰ به خاطر رکود اقتصادی ساخته شده بود. امروزه ساختمان به واقع شهری زنده است که در هر گوشهی آن سکونت به چشم میخورد یا کاربری خاصی تعریف شده است. در حالی که چهارچوب ستونهای بتنی محافظت شدهاند و فضای داخلی شکل داده شده تا نیازهای ساکنین را پاسخگو باشد. حتی محل پارک مجاور هم به عنوان ایستگاه تاکسی مورد استفاده قرار گرفته که ساکنین طبقات بالایی از آن استفاده بکنند.
بسیاری ایوان بان را ستارهی خانه به دوش عکاسی معماری میدانند که دنیا را در جستوجوی پروژههایی که برایش جالب و هیجانانگیز است میگردد. نمایشگاه اخیر او «۵۲ هفته، ۵۲ شهر» با توجه به این مشخصهی وی صورت گرفته است که بتواند در شیوهای که ما محیط مصنوع را میبینیم تغییری ایجاد کند.
ایوان بان بسیاری از شاتهای خود را با دوربین دیجیتال کنون[۷] دستی میگیرد. امکان تحرک کلید ماجرا و توانایی برای انجام کار به تنهایی است. عکاسی با لباس مبدل و ناشناس و بدون جاگذاشتن ردی از خود این امکان را میدهد که او بتواند از محیط اطرافش بدون داشتن ژستهای مصنوعی عکاسی کند.
ایوان بان عکاسی را به منزلهی راهی برای دریافت زمینهی ساختمانی میداند که از آن عکاسی میکند. به همان شکلی که او از جداکردن مردم از عکسهایش امتناع میکند، بان از بیتوجهی به محیط اطراف ساختمان هم سر باز میزند. او همواره با خود مقدار زیادی پول نقد همراه دارد که بتواند در صورت نیاز هلیکوپتر اجاره کند و از این راه عکسی با پرسپکتیو هوایی بگیرد. او حتی با خود هلیکوپتر کنترلی کوچکی حمل میکند که به یک دوربین مجهز است.
پدر بان روحانی بود و تمامی لوازم الکترونیکی را در خانه منع کرده بود. با این حال ابزار«دیجیتال» تبدیل به میوهی ممنوعه برای دوران کودکی او شد و همین موضوع عشق او را به تکتولوژی رغم زد.
ایوان بان با عکاسی از زاغهی شناور در نیجریه معنی «محیط مصنوع» را تغییر داد. با اینکه هیچ معمار حرفهای در ساخت این بنا دخالتی نداشته است، به نظر ایوان بان این زاغه باید به عنوان بخشی از انسانیت و محیطی که ما در آن زندگی می کنیم مستند میشد. این نوع خاص از نگرش به مخاطبانش کمک کرده که شیوهی جدیدی را برای شناخت محیط مصنوع اطراف خود در نظر بگیرند.
[۱] Iwan Baan
[۲] the Julius Shulman Photography award
[۳] OMA
[۴] Interactive Website
[۵] Interactive Images
[۶] CCTV
[۷] Canon
تصاویر همه متعلق به ایوان بان است.