روش‌هایی ساده برای بهبود وضعیت شهرهایمان- بخش اول خیابان و محله

نویسندگان: پتریک سیزن، الیسا واکر
ترجمه: الهه اصدقی فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی شهری


 گاهی اوقات با انجام کارهایی کوچک و تغییراتی مختصر می‌توان شاهد بیشترین اثرات بر روی محله‌مان باشیم و آنجا را به مکان بهتری برای زندگی تبدیل کنیم. برای نگارش این متن شهرهای زیادی مورد بررسی قرارگرفته‌اند تا کوچک‌ترین ایده‌ها با بیشترین اثرات را بیابیم. در این مسیر از نظرات متخصصان زیادی نیز بهره گرفته‌شده است. تمام این نظرات و ایده‌ها در شش بخش تقسیم‌بندی شده‌اند. این بخش‌ها عبارت‌اند از: خیابان، محله، پارک، مسیر حرکت، همسایگان و اجتماعات محلی.  

در این نوشتار به بررسی ایده‌­های بیان شده در مورد خیابان و محله می­‌پردازیم؛ و در قسمت­‌ دوم به موضوع [پارک و مسیر حرکت] و در قسمت سوم به موضوع [همسایگان و اجتماعات محلی] می‌پردازیم.

[divider]خیابان[/divider]

بازطراحی خطوط عابر پیاده

سال گذشته تعدادی از خیابان‌های سیاتل با ابتکار یک هنرمند در ایجاد طرحی جدید برای خطوط عابر پیاده، مورد توجه قرار گرفتند. به‌جای پاک کردن خطوط عابر پیاده جدید، شهر از این ایده استقبال کرد و سایر محلات نیز توانستند ایده‌­های ابتکاری خود را طی برنامه‌ای با عنوان «برنامه خطوط عابر پیاده اجتماعات محلی» اجرا نمایند. در حال حاضر خطوط عابر پیاده جدید بخشی از منظر شهری شده است. این کار راه‌حلی سریع و گامی روبه‌جلو برای افزایش غرور ساکنان محلات نسبت به محل زندگی‌شان و افزایش امنیت عابران پیاده است.

ایجاد باغچه در پیاده‌­روها

 می‌توان با ایجاد باغچه در پیاده‌روی مرتبط با ملک شخصی، به زیبایی فضای خیابان افزود. این کار علاوه بر زیبایی باعث جذب آب باران، نفوذ آن به زمین و تقویت آب‌های زیرزمینی نیز می­‌شود.

ایجاد محلی برای نشستن

در اکثر شهرها کمبود فضای نشستن وجود دارد. یکی از کارهای کوچکی که هر فرد می‌تواند برای شهرش انجام دهد، ساخت جایگاه­‌هایی برای نشستن است. از نظر تعدادی از متخصصان شهری، ساخت محل نشستن توسط ساکنین می‌تواند به زیبایی شهر بیفز­اید.

ساخت کتابخانه­‌های کوچک رایگان

کتابخانه‌ها ممکن است تغییر کنند، اما حس خوشایند خواندن یک کتاب همواره باقی می­‌ماند. در شهر دالاس پروژه «کتابخانه‌های کوچک رایگان» که خود بخشی از پروژه «جامعه ادبی» است، با استفاده از شلف ها و قفسه‌هایی زیبا در داخل محلات انجام شده است. این پروژه در حال ایجاد یک جامعه‌­ی ادبی در زندگی واقعی ساکنین شهر است.

مستندسازی خیابان محل زندگی‌تان

زیبایی‌های محیط پیرامونتان را با سایرین به اشتراک بگذارید، چه از طریق اینستاگرام، یا از طریق پروژه‌های شخصی کوچک. وقتی شروع به این کار کنید، نمی‌توانید پیش‌بینی کنید که چه اتفاقات خوبی ممکن است برای شما و محله­‌تان بیفتد.

محل­‌هایی برای پارک دوچرخه

باوجود اینکه ایستگاه‌­های دریافت دوچرخه و یا محل‌های مخصوص پارک دوچرخه در اغلب شهرها وجود دارند، ولی بازهم شاهد پارک دوچرخه در داخل پیاده‌­روها هستیم. با ساخت ساده ولی هنرمندانه­‌ی ایستگاه­‌های پارک دوچرخه می­‌توان علاوه بر افزایش زیبایی شهر، حضور دوچرخه‌­ها در داخل پیاده‌روها را قابل تحمل کرد.

کاشت درخت

سایه، افزایش آسایش محیطی، پایداری و … همگی از جمله مواردی هستند که درختان به فضای زندگی ما و منظر شهری می‌­بخشند و در مقابل چیز زیادی از ما نمی‌­خواهند. کاشت درخت و سایر گیاهان جزء راه­‌های ساده‌­ای است که می‌­تواند توسط شهروندان برای بهبود فضای شهری انجام شود. البته قبل از اقدام به کاشت درخت باید نسبت به قوانین شهری مرتبط با این موضوع آگاهی یافت.

تبدیل مخازن زباله به آثار هنری فانتزی

اگر شهرداری‌­ها بودجه‌­ی کافی برای خلق آثار هنری جدید برای زیباسازی محیط در اختیار ندارد، باز هم راه­‌هایی برای انجام این کار وجود دارد. در شهر پراویدنس، مرکز ایالت رودآیلند، اغلب سخت‌افزارهای شهری نظیر مخازن زباله در حال تبدیل شدن به آثار هنری خلاقانه و زیبا با کمک موسسه‌ای غیرانتفاعی است. با تشویق هنرمندان به ایجاد آثاری جذاب و خلاقانه، شهر هر روز شاهد ایجاد زیرساخت‌هایی زیبا و چشمگیر خواهد بود.

تنظیم یک پروژه‌­ی هنری تعاملی کوچک

هنر خود را با استفاده از راه‌های کوچک و ساده‌ای با مردم به اشتراک بگذارید. به‌عنوان مثال می‌توان تخیلات و آرزوهای مردم را با استفاده از مواد اولیه‌­ی ساده‌­ای که در اختیار دارید به واقعیت تبدیل کنید، یا اینکه با کمک هنر طراحی می‌­توانید چهره‌­ی افراد یا کسانی که آن­ها دوست دارند را طراحی کنید. به این صورت که مردم چهره­‌ی کسی را که دوست دارند برای شما توصیف کنند و شما آن را بر روی کاغذ بیاورید. همچنین می­توان از ایده «شنیدن دوطرفه» استفاده کرد. به این صورت که شما بنشینید و به هرکسی که دوست دارد صحبت کند گوش کنید.

آویختن چراغ

جهت افزایش روشنایی و زیبایی پیاده‌روها در شب می‌توان از ایده­‌های متنوعی استفاده کرد. در لس‌آنجلس «لوسترهای درختی» تبدیل به یک نشانه در مقیاس محلی شده است. در این طرح مردم درختان جلوی خانه­‌ی خود را با آویختن چراغ‌­هایی از آن‌ نورپردازی می­‌کنند. برای پرداخت هزینه­‌ی برق مصرفی یکی از اهالی دست به ابتکار جالبی زده است. این شخص با استفاده از یک پارکومتر و نصب چراغ‌­ها بر روی آن توانسته هزینه­‌ی برق مورد نیاز را با کمک و مساعدت ساکنین محله فراهم آورد.

[divider]محله[/divider]

مبارزه با جرایم با استفاده از لامپ­‌های نئون

در شهرها یا بخش­‌هایی از شهر که وضع مالی افراد خوب نیست، نورپردازی و روشنایی خیابان‌ها به دلیل هزینه نگهداری، هزینه‌­ی تامین برق و … در اولویت اجرا قرار ندارند. اما باز هم راه­‌هایی برای افزایش روشنایی و در نتیجه کاهش جرائم وجود دارد. به این منظور دو تن از هنرمندان اقدام به اجرای نقاشی دیواری‌­های نئونی در یکی از محلات جرم­خیز جنوب شهر فیلادلفیا کرده‌­اند. این نقاشی دیواری­‌های نورانی توانسته‌­اند علاوه بر روشن کردن محدوده­‌ی اطراف خود، توجه بسیاری از افراد را به خود جلب کنند و در نتیجه بازدید از آن محله افزایش یابد. این دو موضوع خود عواملی مهم در کاهش جرائم در این محله بوده است.

احیای باغچه‌­های از یاد رفته

افرادی که به کاشت و پرورش گیاهان علاقه داشته و در این کار تبحر دارند، عموما دارای باغچه­‌ای کوچک و شخصی برای پرورش گیاهان مورد علاقه‌­ی خویش‌­اند. این افراد می­‌توانند از این توانایی خود در احیا و سرسبز نمودن باغچه­‌های از یاد رفته استفاده کنند. حتی می­‌توانند تنها با پاشیدن بذر گیاهان بر روی این زمین‌­ها به دوباره زنده شدن آن­ها کمک کنند. آقای ریچارد رینالدز ایده‌­ها و راهنمایی­‌های مفیدی را در این زمینه طی ۱۲ گام ساده در وبلاگ خود (به آدرس http://www.guerrillagardening.org/ggtips.html ) بیان نموده است.

نگاهی به زیرِ زمین

بسیاری از آنچه که بر روی سطح زمین اتفاق می‌­افتد، نشات گرفته از اتفاقات زیر زمین است. از سیستم‌­های فاضلاب گرفته تا وضعیت سنگ­‌های بستر و مجاری آب، تمامی آنچه که زیر پوسته‌­ی شهر اتفاق می­‌افتد می‌­تواند بیان کننده­‌ی تاریخ یک مکان، و اینکه چرا و چگونه یک شهر گسترش یافته است، باشد. در لکسینگتون، شهری در ایالت کنتاکی آمریکا، گروهی به ردیابی و دنبال کردن یکی از مجاری قدیمی آب زیرزمینی این شهر پرداخته­‌اند و براساس آن یک پادکست ایجاد کرده‌­اند که به توصیف این مجرای فراموش شده پرداخته و بیان می­‌کند که چگونه این مجرا بر روی گذشته و آینده­‌ی شهر اثر گذاشته است.

تبدیل کوچه­ به یک استودیوی هنری

می­‌توان از درب پارکینگ­‌های منازل به عنوان بوم نقاشی استفاده کرد و با کمک هنرمندان، محله را به یک نمایشگاه نقاشی و یا کلاسی برای آموزش هنرهای محیطی تبدیل کرد. این کار در شهر دیترویت اتفاق افتاده است.

نورپردازی

گاهی اوقات تنها به چند نورافکن برای تغییر محله نیاز است. نورپردازی ساختمان‌های قدیمی می­‌تواند حس زندگی را دوباره به آن­ها ببخشد. نورپردازی ساختمان قدیمی تالار شهر بوستون نمونه‌­ای از این کار است. نورپردازی مناسب این ساختمان علاوه بر بازگرداندن توجهات به آن، موجب افزایش استفاده مردم از میدان شهری مجاور آن نیز شده‌­است.

ناامید نشوید: دوباره بسازید

گروهی با شعار «خاک را آزاد کنید» چندین دهه است که اقدام به کندن آسفالت‌ها کرده و پارکینگ‌ها یا زمین‌­های بلااستفاده­ی اسفالت شده را به باغچه­‌هایی زیبا تبدیل می‌­کنند. اگر شما هم از وجود زمین اسفالت شده‌­ی بدون استفاده‌­ای در محله­‌ی خود ناخرسندید، به سایت این گروه سری بزنید: http://depave.org/learn/how-to-depave/

صورتک های جالب

هنرمند آلمانی، تیم اشنایدر، معتقد است که هیچ چیزی نیست که با دو توپ گرد به عنوان چشم، جذاب نشود. این هنرمند با ساخت توپ­‌های کوچکی از جنس یونولیت و نقاشی آنها به صورت چشم، و قراردادن آنها بر روی اجسام بی­جان توانسته فضای کارتونی جالبی را در شهر محل زندگیش به وجود آورد. حتی اگر شما روز بدی را گذرانده باشید، با دیدن این اجسام کارتونی لبخند بر روی لبهایتان می‌­نشیند.

بمباران صندلی

گروهی در بروکلین به منظور استفاده هر چه بیشتر مردم از صندلی در اماکن عمومی و نشستن و معاشرت کردن با هم، طرحی با عنوان «بمباران صندلی» به راه انداخته‌­اند که طی آن با استفاده از وسایل دور ریختنی صندلی‌ها و مکان‌هایی برای نشستن درست کرده و آنها را در پیاده‌روها و اماکنی که صندلی کمتری دارند، نصب می‌­کنند.

علائم غیرواقعی

مایکل پدرسون به طراحی یکسری علائم شهری به صورتی کاملا واقعی ولی با پیام‌هایی بعضا مضحک پرداخته‌­است. مردم با دیدن این علائم می­‌ایستند و ذهنشان درگیر می‌­شود. آنها به اطراف خود نگاه می­‌کنند که آیا سایر افراد نیز به این علائم توجه می­‌کنند یا خیر. علائمی برای توجه به ترک‌­های کف پیاده‌­رو یا حفظ آرامش یک پارک محلی کوچک.

تبدیل پست­‌های برق به آثار هنری

در بخشی از فیلادلفیا، پست‌های برق و سایر باکس‌­های زیرساختی به صورت یک خط ممتد قرار گرفت‌ه­اند. به جای در نظر گرفتن آنها به عنوان یک نقطه ضعف در منظر شهری، گروهی از دانشجویان  آثار هنری زیبایی بر روی آن­ها خلق کرده‌­اند.

تبدیل پل هوایی به محل کار

خانم کایلی مک­گری همیشه آرزو داشت تا تغییری در محل کار خود بدهد و سرانجام این کار را انجام داد. او با کمک دوستانش میزهای مدرسه را بر روی یک پل عابرپیاده قرار داد و توانست دفترکاری با امکانات کامل شامل اینترنت و … ایجاد کند. این کار او اثر منفی بر روی چشم‌­انداز آنجا نداشته‌ ­است.

شبکه کردن کوچه­‌ها

بازسازی یک کوچه می‌­تواند آن را از محلی تاریک و ترسناک به مکانی پر جنب و جوش تبدیل کند. اما ایده‌­ی بهتر این است که کوچه های مختلف را با هم مرتبط کرده و شبکه‌ای از فضاهای عمومی که تا قسمت‌های داخلی بلوک­‌ها نیز ادامه می­‌یابند، ایجاد کرد. پروژه‌­ای با همین موضوع در شهر ونکوور کانادا انجام شده است که طی آن کوچه‌های عادی به مکان‌هایی عمومی همراه با حلقه‌­های بسکتبال، میزهای فوتبال دستی و کافه‌­های روباز تبدیل شده‌­اند. این کوچه‌ها به وسیله­‌ی یک سیستم مسیریاب گرافیکی جذاب و چشم­‌نواز با هم مرتبط شده‌­اند.

ایجاد مسیر تندرستی 

یک تیم طراحی در سان فرانسیسکو تصمیم گرفتند پیاده‌­روها را با ایده­‌ی جدیدی فعال کنند. براساس پیشنهاد آنها با عنوان «مسیر تندرست» مجموعه‌­ای از ایستگاه‌­های ورزشی مختلف به تبلیغ و تشویق ورزش می‌­پردازند. در این ایستگا‌ه‌­ها رشته­های مختلف ورزشی با کمک تمرینات ساده‌­ای به مردم آموزش داده می­‌شود. این کار به صورت رایگان انجام می‌­شود.

 

ایجاد یک نشان خلاقانه برای محله

بسیاری از خیابان­‌های محلی و قدیمی آمریکا دارای تاریخ و فرم منحصر بفردی است که می‌تواند در جذب مردم به آنجا موثر باشد. یک شرکت در سینسیناتی آمریکا از این موضوع استفاده کرده و ویترین­‌های مغازه‌­ها را در محله­‌ی شمالی این شهر با توجه به ویژگی­‌های محله به صورت ویژه­‌ای آراسته است. این موضوع مورد استقبال مغازه‌­داران و مشتریان قرار گرفته و اکنون در شهرهای زیادی اجرا می­‌شود. 

استفاده از پارکینگ‌­های عمومی

در مراکز شهرها عموما پارکینگ‌­های روبازی وجود دارد که محل رفت‌وآمد روزانه­‌ی افراد زیادی است. می‌­توان از بخش کوچکی از این زمین‌­ها استفاده کرد و کاربری­‌هایی که مورد علاقه مردم است را در آنجا قرار داد. این ایده در شهر لکسینگتون آمریکا پیاده شده است.

 

 

منبع:[button color=”red” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”https://www.curbed.com/2016/9/22/13019420/urban-design-community-building-placemaking”]curbed[/button]

مطلبی دیگر
پشت نقاب تهران | تأثیر پروژه‌های برتر معماری ایران بر چهره‌ی تهران