ساعت کار در تالار شورای شهر بوستون پایان یافته اما پایین یک پلهبرقی، پشت پنجرههای بسته باجههای خدمات و اتاقهایی با چراغهای خاموش، فعالیت تازه شروع شده است. پانزده دانشآموز دبیرستانی در یک اتاق جمع شدهاند، برشی پیتزا برداشته، لپتاپها را باز کرده و آماده میشوند تا دو ساعت آینده را به تصمیمگیری درباره چگونگی صرف یک میلیون دلار بگذرانند.
آنتونی کاردارلی ۱۵ ساله کولهپشتی خود را روی زمین میاندازد و روی یک صندلی مینشیند. او تازهوارد است و تنها به این دلیل به این جلسه آمده که به نظر مادرش فکر خوبی بوده. اما او به زودی از شنیدن آنکه این جلسه به تخصیص بودجه واقعی شهر برای پروژههای واقعی کمک خواهد کرد مبهوت میشود. کاردارلی میگوید: «من فکر میکردم این یک تمرین صوری و نهایتاً یکجور شبیهسازی است»، «اما حالا باید هزار بار جدیتر باشم!»
این نوجوانان بخشی از ابتکار عمل تغییر به رهبری جوانان هستند که توسط شورای شهر بوستون پایهگذاری و اجرا شده است. هدف این پروژه یک برنامه تنظیم بودجه مشارکتی است که جوانان را بطور جدی با روندهای تصمیمگیری در شهرداری آشنا میکند. پروژه با یک فراخوان عمومی برای ارائه طرحهای بهبود وضعیت شهر آغاز شد. بیش از ۷۰۰ ایده در پاسخ به این فراخوان به دست بنیاد بوستون رسید. حالا کمیتههایی از نوجوانان و جوانان ۱۲ تا ۲۵ در تلاش برای انتخاب بهترین طرحهای قابل اجرا از بین این ایدهها هستند.
ایده تنظیم بودجه مشارکتی برای اولین بار در شهر پورتو آلگره برزیل در سال ۱۹۸۹ انجام شد و حالا به اشکال گوناگون در حدود ۱۵۰۰ شهر در سراسر جهان مورد استفاده قرار گرفته است. اما تجربه بوستون اولین موردی است که این تنها در بین نوجوانان انجام شده. این برنامه در زمان شهردار سابق توماس منینو آغاز و پس از آنکه مارتین والش در سال ۲۰۱۴ این سمت را به عهده گرفت به بار نشست.
هالی راسل گیلمن، پژوهشگر سیاستگذاری عمومی در دانشگاه هاروارد معتقد است «این فرایند واقعاً برای این جوانان تحولآفرین است»: «من به شوخی گفته بودم که آنها برای پیتزا به جلسه میآیند، اما میمانند زیرا از داشتن قدرت تصمیمگیری واقعی شگفتزده میشوند.»
راسل گیلمن اشاره میکند که هدف بودجهبندی مشارکتی در ایالات متحده اغلب درگیر گردن گروههایی است که به طور سنتی به حاشیه رانده شدهاند. جوانان نیز یکی از آن گروهها هستند.
شاری دیویس ۲۸ ساله و پر انرژی یکی از کسانی است که از ۱۵ سالگی مدارج ترقی در اداره امور شهر را از طریق فرصتهای ارائه شده به جوانان و همچنین طرحهای کارآموزی تابستانی طی کرده و حالا مدیریت پروژه تغییر به رهبری جوانان را به عهده دارد. دیویس اشاره میکند که در سال ۲۰۱۴ یعنی اولین سال اجرای پروژه ۱۵۰۰۰ جوان از طریق حوزههای مستقر در مدارس، سراهای محلات و همچنین مراکز مستقر در ایستگاههای حمل و نقل در سراسر شهر مشارکت داشتند. او تخمین میزند که امسال در مجموع بیش از ۵۰۰۰ جوان از طریق ارسال ایده، رأی دادن و یا انجام و نظارت بر کارهای اجرایی در این برنامه مشارکت داشتهاند.
پروژههای انتخاب شده برای تأمین بودجه شامل مرمت و بهسازی چندین پارک و زمین بازی، اختصاص دیوار هنر در محلات مختلف برای نمایش آثار نقاشی و گرافیتی هنرمندان، توزیع لپتاپ برای مدارس، ساخت ایستگاههای پر کردن بطری آب در نقاط مختلف شهر و همچنین یک مورد مطالعه امکانسنجی برای ساختن یک پارک اسکیتسواری بود. اجرای بسیاری از طرحهای منتخب هم اکنون تمام شده است و برخی دیگر نیز در دست ساخت هستند، از جمله طرح بهسازی زمین بازی پارک فرانکلین که در آن طراحی مناسب برای استفاده کودکان معلول از پارک هم در نظر گرفته شده است.
نوجوانان از طریق فراخوان در مدارس، محلات و همچنین باشگاههای ورزشی گوناگون برای همکاری با پروژه تنظیم بودجه مشارکتی داوطلب شدند. آنها در گروههای دونفره به مطالعه دقیق ایدههای خام پرداختند. برخی پیشنهادات مانند «اصلاح سیستم حمل و نقل» بیش از حد بزرگ بود، تعداد بسیار اندکی از پروژهها خیالبافانه بود و تعدادی دیگر هم واجد شرایط لازم برای دریافت بودجه از صندوق تأمین سرمایه تحت کنترل جوانان نبود.
نوجوانان ایدهها را مورد بحث و پرسش قرار دادند و امتیازها را در یک صفحه آنلاین به اشتراک گذاشتند. کدامیک بیشتر مورد نیاز است: ایستگاههای اتوبوس دارای سیستم گرمایشی یا اتوبوسهای بیشتر در هر خط؟ آیا اصولاً اتوبوسرانی تحت پوشش شهرداری است؟ (خیر، اما ایستگاههای اتوبوس هستند). یک گروه نوسازی زمین پاتیناژ و بهینهسازی دسترسی به اینترنت در اتوبوسها را مورد بحث قرار داد. چرا اینترنت؟ چون نوجوانی که در خانه به رایانه یا اینترنت دسترسی ندارند اغلب انشاهای خود را در مسیر رفت و برگشت مدرسه با گوشیهای هوشمند مینویسند. اینترنت رایگان کمک میکند تا نوجوانان از پرداخت صورتحسابهای سنگین برای استفاده از اینترنت اجتناب کنند.
دیویس میگوید: «این آزمایشی در زمینه دموکراسی است. نظرات جوانان درباره آنچه در اجتماعشان میبینند واقعاً تاثیرگذار خواهد بود.» او معتقد است «ایجاد تغییر واقعی در جامعه و توانمندسازی نسل شهروندان جوان که هدف اصلی این برنامه است آن را در جوامع سراسر جهان قابل اجرا میسازد.»
تنظیم بودجه مشارکتی هزینهها و خطرات خود را نیز دارد. علاوه بر یک میلیون دلار سرمایه صندوق، شهرداری صدهزار دلار نیز صرف کارکنان، هزینههای مشاوران و منابع کرده است. تدارکات نیز میتواند امری پیچیده باشد، حتی پیدا کردن زمان و مکان مناسب برای تشکیل جلسات متناسب با برنامه دبیرستانیها و امکانات موجود حمل و نقل کاری ساده نخواهد بود. دیویس تاکید میکند که مشارکت مسولان شهری در زمینه آموزش و ارائه مشاوره به جوانان درباره فرآیند تنظیم بودجه نیز ضروری است.
علاوه بر آن مفهوم تفویض اختیار صرف بودجه به جوانان نیز شک و تردیدهایی را برانگیخته بود. دیویس میگوید در ابتدا مسئولان شهر در مورد مناسب بودن این ایده و شرکتکنندگان نیز در مورد توجه واقعی مسئولان به نظراتشان شک و تردیدهایی داشتند: «این ایده برای همه ما بسیار جدید و بدیع بود. من به نظرات جوانان و تواناییهای آنها باور دارم اما حتی من هم نمیدانستم این ایده به کجا خواهد انجامید.»
در خلال فرآیند ارزشیابی، اکثر نوجوانان معتقد بودند که منافع مختلفی از مشارکت در پروژه نصیب آنان شده است؛ از جمله آگاهی بیشتر از نیازهای جامعه محلی، آشنایی با فرآیندهای اداره امور شهر و همچنین کسب مهارتهای جدید مانند برنامهریزی و کار گروهی. برخی چالشها نیز در ارزشیابی ذکر شده بود از جمله زمان ناکافی برای بررسی کامل ایدهها، و در برخی موارد سرخوردگی از موفق نشدن پروژههای خاص.
در سال نخست تسهیلگران بزرگسال جلسات نوجوانان را برگزار میکردند اما حالا دیگر حتی تسهیلگران هم نوجوان هستند. تلاش میشود تا تسهیلگران از قومیتهای مختلف ساکن بوستون آموزش و انتخاب شوند که به زبانهای مختلف صحبت میکنند. یکی از این تسهیلگران استفان لافومه ۱۷ ساله است که در سال ۲۰۱۴ به پروژه پیوست. او میگوید: «خیلی تجربه باحالی بود». «من با افراد مختلفی ملاقات کردم که سعی در بهبود جامعهشان داشتند. این مطلب کاملاً روشن بود: دولت فقط شامل سیاستمداران نیست، همه مردم هستند.»
منبع: [button color=”blue” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”https://www.theguardian.com/cities/2016/mar/31/boston-pizza-teenagers-budget-youth-lead-change”]theguardian[/button]
منبع ترجمه: [button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”https://barzanproject.com/%D8%AA%D8%B5%D9%85%DB%8C%D9%85%E2%80%8C%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B5%D8%B1%D9%81-%D9%BE%DB%8C%D8%AA%D8%B2%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%88%D8%AF/”]برزن[/button]