از آکادمی سلطتنی هنرهای بریتانیا و فعالیت‌‌های معمارانه‌اش چه می‌دانیم؟ به بهانه‌ی نامزد شدن دفتر معماری دیگر در جایزه‌ی دورفمن ۲۰۱۸

نویسنده: زهرا بادامچی | دانشجوی مطالعات معماری ایران دانشگاه تهران

به نقل از سایت رسمی آکادمی سلطنتی هنرهای بریتانیا علیرضا تغابنی و همکاران در دفتر معماری دیگر یکی از پنج نامزد برگزیده‌ی جایزه آکادمی سلطنتی دورفمن هستند.
آکادمی سلطنتی دورفمن، امسال اولین دوره‌ی جایزه سالانه‌ی معماری خود را برگزار می‌کند. در خبری که در رابطه با فعالیت‌ها و اهداف دفتر آقای تغابنی در این سایت منتشر شده است، توجه ایشان به زمینه‌های اقلیمی، سیاسی، اجتماعی- فرهنگی پروژه‌ها و همچنین ایجاد راهکارهای معاصر در پاسخ به معماری سنتی ایران از دلایل نامزد شدن دفتر او برای این جایزه برشمرده شده است. برای جامعه‌ی معمار که اخبار مسابقات و جوایز را هر روز دنبال می‌کنند، خبر نامزدی دفتر معماری دیگر به سرپرستی علیرضا تغابنی برای دریافت جایزه‌ی «آکادمی سلطنتی دورفمن[۱]»جالب‌توجه به نظر می‌رسد. معمولاً جایزه‌هایی که خارج از محدوده‌ی خاورمیانه و در رقابت‌های جهانی به معماران اعطا می‌شوند از ارزش بالاتری برخوردارند؛ اما این‌بار با نامی ناآشنا مواجه شده‌ایم: آکادمی سلطنتی دورفمن. امّا این آکادمی چه نهادی است و جایگاه آن در دنیای هنر و معماری دنیا کجاست؟

[divider]آکادمی سلطنتی هنرها[۲] [/divider]

مجموعه‌ی آکادمی سلطنتی هنرها در قرن هجدهم میلادی در انگلستان تأسیس شده است. در سال ۱۷۶۸، معمار بریتانیایی، ویلیام چمبرز[۳]، با شاه جرج سوم ملاقات کرد و درخواستی با امضای ۳۶ هنرمند از جمله خود او، به شاه تقدیم کرد. همه‌ی آنها خواستار کسب اجازه برای افتتاح نهادی برای ارتقاء هنر طراحی بودند. آن‌ها همچنین پیشنهاد کردند نمایشگاهی سالانه برپا و مدرسه‌ای برای طراحی ساخته. با موافقت پادشاه، آکادمی سلطنتی هنرها، مدارس آکادمی سلطنتی و نمایشگاه‌های تابستانی آکادمی به وجود آمدند. از سال ۲۰۱۲ آثار هنرمندان معاصر مانند آثار ریچارد راجرز[۴] و آلن جونز[۵] در گالری‌های این مجموعه به نمایش گذاشته شده است.

امروزه آکادمی سلطنتی هنرها در ساختمان برلینگتون[۶] در خیابان پیکادیلی[۷] لندن واقع شده است. این موسسه مجموعه‌ا‌ی مستقل با سرمایه‌گذار خصوصی است و از طرف دولت حقوقی دریافت نمی‌کند. هدف این آکادمی ارتقاء تولید و ارزش هنرهای بصری از طریق برگزاری نمایشگاه‌، آموزش و مباحثه است. هرچند این نهاد اشتراکات زیادی با موزه‌ها و گالری‌ها دارد، آن‌ها رسالتی فراتر از این برای خود قا‌یل‌اند: ارتقاء درک و تجربه هنری. این آکادمی از سوی هنرمندان و معماران برجسته مدیریت می‌شود؛ از معماران سرشناس معاصر که از اعضای این آکادمی هستند می‌توان به فرشید موسوی، لوییسا هوتون[۸]، دیوید چیپرفیلد[۹]، نورمن فاستر[۱۰]-و ریچارد راجرز اشاره کرد.

آکادمی سلطنتی شامل بخش‌های مختلف آموزشی و نمایشگاهی است. این بخش‌ها به این قرارند:

۱- مدرسه‌ی هنرهای زیبای معاصر: مدارس آکادمی سلطنتی اولین مدارس هنر در بریتانیا هستند. دوره‌ی سه ساله‌ی تحصیلات تکمیلی این مدرسه یکی از رقابتی‌ترین دوره‌ها در این کشور است و تحصیل در این آکادمی رایگان است.

۲- نمایشگاه‌های جهانی: این نمایشگاه‌ها تنوع بسیار زیادی دارند و شامل مجسمه‌های باستانی، شاهکارهای مدرن و آثار بزرگ‌مقیاس هستند. بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۳، پنج نمایشگاه از ده نمایشگاه برتر جهان در آکادمی سلطنتی برگزار شدند.

۳- نمایشگاه‌های تابستانی: این نمایشگاه‌ها برای جذب استعدادهای جوان و نوظهور و نمایش آثار آن‌ها برگزار می‌شوند.

۴- کلکسیون آکادمی: در این کلکسیون، آثاری گوناگون، از شاهکارهای کنستابل[۱۱] گرفته تا اشیاء تاریخی مانند جعبه‌ی نقاشی ملکه ویکتوریا و آثار خلاقانه‌ی مدرن از سوی برخی از بهترین هنرمندان در طول چند دهه جمع‌آوری شده است.

[divider]آکادمی و معماری[/divider]

در تاریخ نوزدهم ماه مِه ۲۰۱۸ (۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۷)، آکادمی سلطنتی در ۲۵۰امین سالگرد تاسیس‌اش، از برنامه‌های توسعه‌ای خود در زمینه‌ی هنر و معماری و برپایی نمایشگاه‌های گسترده پرده‌برداری می‌کند. این سالگرد با الحاق محوطه‌ی فرهنگی باغ‌های برلینگتون به ساختمان برلینگتون همراه خواهد بود. موضوعی که به مبحث ما مرتبط می‌شود، اختصاص فضاها و ساختمان‌هایی برای پرداختن معماری است.

در متنی که در ششم ژوییه‌ی ۲۰۱۷ (۱۵ تیر ۱۳۹۶) در سایت آکادمی منتشر شده است، به بعضی از برنامه‌های آکادمی در زمینه‌ی معماری اشاره شده است که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به برگزاری دو جایزه‌ی سالانه‌ی معماری و نمایشگاهی سالانه برای نمایش آثار معماری اشاره کرد.

[divider]لوید دورفمن[۱۲] کیست؟[/divider]

آنگونه که در وبسایت فایننشنشال‌تایمز ذکر شده است، لوید دورفمن، کارآفرین و هنرمندی است که مبلغی هنگفت برای بزرگداشت معماری به آکادمی سلطنتی اهدا کرده است. آکادمی سلطنتی در سال ۲۰۱۷ در بحبوبه‌ی بازسازی پنجاه میلیون پوندی ساختمان خیابان پیکادیلی قرار داشت تا ۲۵۰امین سالگرد افتتاحش را جشن بگیرد. آکادمی مبلغ دقیق اهدایی دورفمن را اعلام نکرده است ولی این رقم بین ۵ تا ۱۰ میلیون پوند است. کمک مالی بنیاد دورفمن همچنین برای برپایی جایزه‌‌ی سالانه‌ی معماری استفاده می‌شود. جایزه‌ی معماری آکادمی سلطنتی، به«دستاوردهای پایا و الهام‌بخش در فرهنگ معماری» را ارج می‌نهد و جایزه‌ای غیرپولی است. دومین جایزه، جایزه‌ی آکادمی سلطنتی دورفمن است که سالانه ده هزار پوند به استعدادهای نوظهور در معماری اهدا می‌کند. نتیجه‌ی نهایی این جایزه در مه ۲۰۱۸ (اردیبهشت ۱۳۹۷) در جشنی عمومی اعلام خواهد شد و دفتر معماری دیگر نیز در این بخش نامزد کسب جایزه شده است.

برگزیدگان جایزه‌ی آکادمی سلطنتی معماری و برگزیدگان اولیه جایزه‌ی دورفمن در ژانویه‌ی ۲۰۱۸ اعلام شدند و جایزه‌ی آکادمی سلطنتی به یکی از مهم‌ترین معماران ژاپن، ایتسوکو هاسِگاوا[۱۳] اهدا شده است.

علاوه بر دفتر معماری دیگر، استودیو آنه هولتراپ[۱۴] از هلند و بحرین، رحیل شاول[۱۵] (دفتر RAAS) از اتیوپی، دفتر آرکیتکتورا اکسپاندیدا[۱۶] از کلمبیا و دفتر گو هاسگاوا و شرکاء[۱۷] از ژاپن نیز نامزد دریافت این جایزه شده‌اند. همچنین داوران این جایزه لوییزا هوتُن[۱۸]، ریچارد راجرز[۱۹]، محسن مصطفوی، کُنراد شانکراس[۲۰]، راضیه اقبال[۲۱] و جوزف گریما[۲۲] هستند.