جدید‌ترین مدل قطار فرانسوی [۱] TGV به‌تازگی مورد بهره‌برداری قرار گرفت. این قطار از بسیاری جهات ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که یکی از مهم‌ترینشان ارزان‌تر بودن آن است.
البته نه آن‌چنان ارزان که شما تصور می‌کنید؛ هزینه ساخت ۴۰ عدد آن ۱.۳ میلیارد یورو بوده است، اما در مقایسه با مدل قبلی TGV 20 درصد ارزان‌تر ساخته می‌شود و ۲۵ درصد ارزان‌تر نگهداری می‌شود. این درحالی است که ظرفیت قطار ۲۰ درصد افزایش یافته است؛ یعنی حالا به‌جای ۵۰۰ مسافر کنونی، می‌تواند ۷۰۰ مسافر را جابجا کند. ارزان‌تر بودن در حال حاضر اولویت اول خطوط پرسرعت فرانسه است، چراکه آن‌ها همین حالا هم به‌سرعت ۵۷۴ کیلومتر بر ساعت دست‌یافته‌اند (البته در شرایط خاص)؛ آنچه برای فرانسوی‌ها اکنون مهم است کاهش دادن هزینه‌هاست.
قبل از آن‌که به چرایی این موضوع بپردازیم بهتر است نگاهی داشته باشیم به ویژگی‌های قطار جدید. این قطار طوری طراحی‌شده که علیرغم فشرده‌تر شدن صندلی‌ها، امکانات و تسهیلات قطار بیشتر شود. ازجمله‌ی این امکانات می‌توان به پریز برق و پورت USB بر روی هر صندلی، صفحه‌نمایش اطلاعات آنلاین سفر، فضای بیشتر برای ویلچر و دوچرخه و وای-فای رایگان اشاره کرد. به واگنهای رستوران تنگ قبلی فضای بیشتری داده‌شده تا با گذاشتن میزهایی چوبی و قفسه توشه راحت‌تر فضایی معاصرتر و زیباتر را فراهم کند. در واگنهای درجه‌یک، صندلی‌ها کاملاً قابل برگرداندن هستند تا بتوان همیشه جهتشان را در جهت سفر تنظیم کرد.
اما اینکه چرا هزینه‌ها همچنان اولویت اول فرانسوی‌هاست به این برمی‌گردد که حمل‌ونقل ریلی پرسرعت باید بتواند با انواع دیگر حمل‌ونقل رقابت کند. زمانی که اولین قطار سریع‌السیر فرانسه در ۱۹۸۱ شروع به کار کرد، پروازهای داخلی همچنان یک وسیله بسیار لوکس به‌حساب می‌آمدند، اما حالا قطارها باید مشتریانی را جذب کنند که پیشنهادهای بسیار متنوعی برای نحوه‌ی سفر کردن دارند. اتوبوس و سفر اشتراکی با اتومبیل و هواپیما در مسیرهای طولانی رقبای اصلی قطار محسوب می‌شوند. برخی فرانسوی‌ها از اینکه TGV مقرون‌به‌صرفه نیست شاکی هستند و گاهی مجبور می‌شوند به‌جای آن از اتوبوس استفاده کنند، نه از روی ترجیح بلکه به خاطر صرفه‌جویی در هزینه. آنچه مشخص است تعداد مسافران این قطارها به دنبال بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ در حال کاسته شدن است، به‌طوری‌که در نیمه اول امسال مسافران ۱.۷ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کمتر شده‌اند.
با نگاهی به قیمت‌های کنونی مسیرهای طولانی در پاییز امسال، به نظر می‌رسد که قطارها در مسیرهای طولانی همچنان مقرون‌به‌صرفه‌اند گرچه قطعاً این قضیه در مسیرهای کوتاه‌تر فرق می‌کند (با در نظر گرفتن شاخص قیمت بر کیلومتر). با مقایسه قیمت بلیت قطار و هواپیما در دو مسیر پاریس-بوردو و پاریس-مارسی مشخص می‌شود در هردو مسیر، قطارها حداقل ۲۰ یورو ارزان‌تر هستند. (با در نظر گرفتن اینکه زمان مسافرت هوایی در هردو مسیر تقریباً یکی است). البته اگر شما مخیر باشید بین یک مسافرت کاملاً ایمن و آسوده همراه با لذت بردن از مناظر اطراف با قطار و مسافرت هوایی، مسلماً مسافرت با قطار را انتخاب می‌کردید.
اما به‌هرحال مسئله مهم این است که هزینههای خطوط پرسرعت از محل فروش بلیت پوشش داده نمی‌شود و بیشتر مسیرهای TGV به کمک یارانه کار می‌کنند؛ اما این به‌خودی‌خود استدلالی علیه خطوط سریع‌السیر نیست: ممکن است شرکت دولتی راه‌آهن نتواند سرمایه‌گذاری‌اش را دوباره به‌دست آورد، اما این به این معنا نیست که فرانسه درمجموع از سرمایه‌گذاری‌اش در خطوط سریع، فوق بهینه و مقرون‌به‌صرفه‌اش سود کلان نمی‌برد. هنوز اراده‌ی عمومی و دولتی قوی برای گسترش خطوط سریع‌السیر علیرغم هزینههای بالا در فرانسه وجود دارد و سرمایه‌گذاری در این زمینه همچنان ادامه دارد. حتی در گزارشی که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد درباره چالش‌های آینده گسترش TGV آورده شده:
کشور فرانسه درمجموع، از مسافران گرفته تا سیاست‌گذاران، گسترش ادامه‌دار خطوط پرسرعت را خواهان‌اند زیرا این خطوط باعث بهبود توسعه اقتصادی مناطق و کاهش اثرات زیست‌محیطی حمل‌ونقل می‌شوند.
این حمایت عمومی باعث شده شبکه خطوط پرسرعت به گسترش خود ادامه دهد. به‌عنوان‌مثال، همین قطار جدید که این هفته راه‌اندازی شد، بر روی خطوط کاملاً نوسازی شده پاریس- بوردو حرکت خواهد کرد که زمان این سفر را از بیش از سه ساعت به دو ساعت کاهش می‌دهد؛ اما باوجوداین حمایت‌های سیاسی و عمومی، SNFC[۲] همچنان علاقه‌مند است تا جایی که ممکن است هزینه‌ها را کاهش دهد.
نمونه فرانسه، برای بسیاری از کشورهایی که امیدوارند خطوط پرسرعت را داشته باشند بسیار مهم است. چراکه نشان می‌دهد کافی نیست که برای سرمایه‌گذاری اولیه تلاش بسیار کرد، بلکه هزینههای نگهداری این خطوط و رقابت‌پذیر نگه‌داشتن این خطوط در مقایسه با سایر انواع حمل‌ونقل، به همان اندازه اهمیت دارند. ساختن شبکه راه‌آهن سریع‌السیر کار آسانی نیست اما حمایت مستمر و عمومی فران سوی‌ها از TGV نشان می‌دهد که این خطوط ارزشش را دارند.
[divider]پانوشت[/divider][1] قطار با سرعت زیاد (به فرانسوی: Train à Grand Vitesse)
[۲] شرکت راه‌آهن ملی فرانسه ( Société Nationale des Chemins de fer Français) : شرکت دولتی راه‌آهن فرانسوی است، که مالک تمامی خطوط ریلی واقع در فرانسه، موناکو و نیز خطوط سریع ریل آهن TGVمحسوب می‌شود.
منبع: [button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”http://www.citylab.com/commute/2016/09/france-just-launched-a-new-high-speed-train-model/500318/”]Citylab.com[/button]
