[divider]پیشگفتار[/divider]
این نوشتار بر آن است تا با نگاه به نمونه‌هایی از دیوارنگاری به طرح پرسشی اساسی درباره‌ی جایگاه هنر خیابانی بپردازد. باید به یاد داشت که هنر خیابانی در واکنش به شبکه‌ی درهم‌تنیده‌‌ی هنرمندان، گالری‌ها، دلالان آثار هنری، و منتقدان به وجود آمد. هنر خیابانی می‌خواست با خروج اعتراض‌آمیز خود از داد و ستد حاکم بر میدان رسمی هنر، فضایی از آنِ خود بسازد؛ فضایی که در آن بتوان استقلال هنر را حفظ کرد. این هنر بنا بود رسالتی انتقادی داشته باشد و با مردم از طبقات مختلف جامعه سخن بگوید و در مقابل تسلط نهادهای سیاسی، اقتصادی و شهری بر تولید آثار هنری از خود واکنش نشان دهد.
امروز اما، آن خاستگاه اولیه دیگر مورد اجماع نیست. برخی از هنرمندان معتقدند فضای شهری مدیومی در میان بسیار مدیوم‌های هنری است و الزاماً بار مسئولیتی دوچندان را بر دوش هنرمند نمی‌اندازد. لذا، هنرمند می‌تواند از این یا آن نهاد سیاسی، اقتصادی و شهری سفارش دیوارنگاری بگیرد و همچنان هنر خیابانی باقی بماند. در مقابل، برخی دیگر از هنرمندان همچنان به آن آرمان نخستین پایبند بوده و بر این باورند که سفارشی کار کردن، هنر خیابانی را از معنا تهی می‌کند. می‌توان سرنوشت هنرخیابانی و انعکاس بحث فوق را در دیوارنگاری‌های ذیل پی گرفت. این یادداشت بخش دوم و مکمل یادداشت دیگری با همین عنوان در پایگاه رویدادهای معماری است.
[divider]درسدن[/divider]
قطاری در درسدن که عبارت «اهلا و سهلا» به معنی «خوش آمدید» را با خود حمل می‌کند. شاید بتوان گفت این اثر چشم‌گیر ترین کنش گرافیتی ماه‌های گذشته بوده است، خصوصاً با توجه به مناقاشاتی که به سبب حملات نژادپرستانه علیه اعراب مهاجر شهر آغاز شده است.[۱]
[divider]والپارائیسو (شیلی)[/divider]
هنرهای خیابانی زمانی در والپارائیسو رونق فروان یافت که دانشجویان در اواخر دهه ۱۹۶۰ و اوایل ۱۹۷۰ نقاشی‌هایی را بر دیوارها کشیدند تا اعلام کنند که هنر باید در دسترس همگان قرار گیرد. دیوارنگاری‌هایی که اهمیت زیادی در پیروزی آلنده در سال ۱۹۷۰ داشتند و تقریبا تمام آنها در دوره‌ی دیکتاتوری پینوشه از دیوارها پاک شدند. اما امروزه دوباره تعداد زیادی گرافیتی و نقاشی بر دیوارهای شهر قابل مشاهده است.[۲]
از مهمترین نقاط شهر موزه‌ی فضای بازی است که در محله بلاویتسا قرار دارد. موزه‌ای که تعداد بسیاری گرافیتی، نقاشی، موزاییک و هنرهای دیگر خیابانی را در خود دارد. چشم‌انداز موزه که در سال ۱۹۶۹ آغاز به کار کرد بهبود و ارتقای کیفیت همگانی‌ترین بخش شهر بود. اما از سال ۱۹۷۳ تحت حکومت دیکتاتوری پینوشه این پروژه رها شد تا سال ۱۹۹۲ که بیش از ۷۰ هنرمند برای ادامه این پروژه گرد هم جمع شدند.[۳]
نمای نقاشی شده یک ساختمان در والپارئیسو که می‌تواند نمایی مناسب برای یک کافه باشد. این اثر بر اساس یکی از نقاشی‌های پیت موندریان، نقاش هلندی، تصویر شده است. علاوه براین آثاری از گرافیتی‌هایی غیرسفارشی نیز بر دیوارها قابل مشاهده است.[۵]
[divider]بیسترول[/divider]
هر سال فستیوال‌های مختلف هنرهای خیابانی در سراسر جهان برگزار می‌شود، و بزرگترین آنها در اروپا هر تابستان در بیسترول است؛ شهری که خانه‌ی بنکسی محسوب می‌شود. سال گذشته (۲۰۱۵) بیش از ۳۰۰ هنرمند از نقاط مختلف جهان دیوارها را در محله‌های بدمینستر و سوثویل نقاشی کردند. بسیاری از نقاشی‌های این فستیوال بر سطوح موقتی نقاشی می‌شوند و بسیاری نیز تا فستیوال سال بعد بر دیوارها می‌مانند. [۶]
تصویر بالا یکی از نمونه‌هایی است که در جشنواره‌ی امسال آپ‌فست در بیسترول نقاشی شده است. تصویر مردی را نشان می‌دهد که در حال خداحافظی از اروپا است؛ تصویری که به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا اشاره دارد.[۷]
نمونه‌ای دیگر از دیوارنگاری‌های جشنواره امسال تصویر کوچکی است که یکی از معروف‌ترین فیگورهای میکل‌آنژ را در حال بازداشت شدن توسط نیروهای امنیتی و پلیس نشان می‌دهد. در پایین تصویر نوشته شده : «من الان چه کاری کردم؟»[۹]
[divider]پانویس[/divider]
[۱] linksunten.indymedia.org
https://www.globalcitizen.org/en/content/street-art-and-graffiti-unlikely-methods-to-spread/
[۲] http://www.independent.co.uk/travel/news-and-advice/best-street-art-in-the-world-cities-berlin-wall-bristol-upfest-valparaiso-chile-athens-melbourne-a7366181.html#gallery
[۳] http://www.bobaroundtheworld.com/street-art-in-valparaiso-chile
[۴] http://www.digitaljournal.com/article/313285
[۵] http://www.digitaljournal.com/article/313285
[۶] http://www.streetarteurope.com/2016/08/upfest-2016/
[۷] http://www.streetarteurope.com/2016/08/upfest-2016/
[۸] http://beyondblighty.com/best-of-upfest-2016/
[۹] http://www.streetarteurope.com/2016/08/upfest-2016/
[۱۰] http://www.widewalls.ch/10-british-artists-you-need-to-know/banksy/
[۱۱] http://www.widewalls.ch/history-of-street-art-in-the-uk/history-in-the-making/
[۱۲] http://www.bristol-street-art.co.uk/category/banksy-street-art/popular