خنک آن قماربازی که بباخت آن چه بودش
مولانا، دیوان شمس
بنماند هیچش الا هوس قمار دیگر
«رویدادهای معماری» از تیرماه سال ۱۳۹۵، با تلاش جمعی از اعضای تحریریه فصلنامه‌ی همشهری معماری و با هدف تشکیل یک رسانه مستقل و خصوصی برای مخاطبین حرفه‌ای حوزه‌های معماری، شهرسازی و آمایش سرزمین آغاز به کار کرد. اگر از مخاطبین قدیمی این رسانه باشید حتما از توقف فعالیت کانال‌ها و عدم‌بروزرسانی سایت از حدود دو سال پیش باخبرید.
حاصل فعالیت دوساله «رویدادهای معماری» از تابستان ۹۵ تا ۹۷، انتشار ۱۷۴۸ مطلب (اعم از مقالات و گزارش‌های تولیدی، ترجمه و بازنشر) و ۱۱۸۶ اعلان (اعم از فراخوان رویدادها، مسابقات معماری، فراخوان مقالات و …) بود. در طول دوسال فعالیت، پایگاه ما ۱٫۹۷۲٫۲۰۰ بار بازدید را تجربه کرد. علی‌رغم تعلیق فعالیت‌ها در سایت و شبکه‌های اجتماعی، به دلیل محتوای غنی و اختصاصی، با مراجعات طبیعی از طریق موتورهای جست‌وجو این آمار امروز به ۳٫۶۱۵٫۵۰۰ بار بازدید رسیده است. «رویدادهای معماری» در دوره‌ی فعالیت، هر روز متوسط حدود ۸۰۰ نفر بازدیدکننده و حدود ۳ هزار بار بازدید را تجربه می‌کرد.
به دلیل متن‌محور بودن این رسانه، تمرکز فعالیت شبکه‌ای ما محدود به تلگرام بود و تلاش ویژه‌ای برای حضور در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام نداشتیم. محتوای «رویدادهای معماری» علاوه بر کانال اصلی، با توجه به موضوع در سه کانال «فراخوان‌های معماری»، «مدیریت شهری» و «تلویزیون معماری» نیز منتشر می‌شد. دنبال کنندگان این کانال‌ها در لحظه تعلیق با رشدی طبیعی و بدون تقلب‌های رایج این فضا مجموعا به بیش از ۱۲ هزارنفر و فقط کانال اصلی به حدود ۶۵۰۰ نفر رسیده بود.
شیوه پیشین فعالیت و تعلیق فعالیت‌ها
«رویدادهای معماری» کاملا رایگان، بدون حق اشتراک، با کمترین میزان تبلیغات و رپرتاژ فعالیت می‌کرد و در عین حال متکی به تامین مالی توسط استودیو میم‌فا و درآمد بعضی اعضا از همشهری معماری می‌توانست بابت زحمات تحریریه‌اش حق‌الزحمه پرداخت کند. شیوه‌ای که امکان تمرکز بهتر تحریریه، تولید مطالب اختصاصی و ریتم انتشار پایدار و فعال را میسر می‌کرد.
در پی تغییرات مدیریتی مؤسسه همشهری در سال ۹۶ که به تعطیلی همشهری معماری و چندین مجله‌ی دیگر این مؤسسه منجر شد و بحران اقتصادی پسابرجام که سقوط صنعت ساختمان را حاصل کرد، ظرفیت‌های تامین مالی پایگاه نیز با مشکل مواجه شدند و ادامه این شیوه امکان‌پذیر نبود. اعضای مستقر تحریریه (دبیران) به صورت تمام وقت در این پایگاه فعالیت می‌کردند و با این شرایط چاره‌ای جز تعلیق فعالیت پایگاه و پراکندگی تحریریه در موقعیت‌های شغلی دیگر نبود. [شرح کامل‌تر چگونگی تشکیل تحریریه همشهری معماری، تأسیس رویدادهای معماری و تعطیلی این دو رسانه را در روایت سردبیرمان بخوانید.]
روزهای نو، شیوه‌ی نو
حال با گذشت نزدیک به دو سال، علی رغم بحران‌های پیاپی در سال‌های عجیب ۹۶-۹۸، احساس می‌کنیم ما و جامعه معماری، خصوصا برای تاب‌آوری در این شرایط، به احیای دوباره‌ی این رسانه نیاز داریم. تغییر شرایط شخصی اعضا و فرصت دورکاری‌های کرونایی نیز بیش از قبل این امکان را برایمان فراهم کرده است:
«امروز که به عقب نگاه می‌کنم رسالت ما بیش از اهداف بیرونی، اثری درونی داشت. شور و رسالت‌طلبی را در خودمان بر می‌انگیخت. ما این رسانه را برای خودمان پیش می‌بردیم. اگر جذابیتی در محتوای همشهری معماری یا رویدادهای معماری بود، برای این بود که محتوایی را تولید می‌کردیم که خودمان را شایسته خواندنش می‌دانستیم. امروز هم مهم‌ترین دلیل این «آغازِ دوباره»، نیاز ما به این رسانه و خلائی است که از عدمش در خودمان احساس می‌کنیم. دوست داریم دوباره چیزهایی را بنویسیم و ترجمه کنیم که نیاز به خواندنش داریم و نمی‌یابیم. موضوعاتی را پیگیری کنیم که به ما احساس شور و فایده می‌دهد. ما این رسانه را برای خودمان احیا می‌کنیم.»
از «آنچه بر ما رفت»
روایت محمد یاراحمدی (سردبیر) از عمر کوتاه رویدادهای معماری
و تجربه‌های تحریریه همشهری معماری
«رویدادهای معماری» پیش از این بستری باز برای انتشار مطالب متنوع بود ولی از تبدیل‌شدن به رسانه‌ی جریان اصلی پرهیز داشت. تحریریه‌ی ما جمعی مرکزگریز و متشکل از جوانانی از سراسر ایران بود که با شوری عدالت‌خواهانه رویکردی انتقادی به جریان اصلی و نگاهی ابزاری به تخصص در خدمت جامعه داشتند؛ رویکردی که با شرایط پرمحنت امروز و روشن‌شدن آثار عملکرد جریان‌های اصلی پررنگ‌تر ادامه خواهد داشت.
به دلیل محدودیت منابع متکی به فعالیت‌های داوطلبانه دبیران و اعضای تحریریه هستیم و همچون قبل از پیوستن افرادی تازه‌نفس به جمع‌مان استقبال می‌کنیم. تلاش خواهیم کرد روند‌های مشارکت در تحریریه و ارسال یادداشت و مقاله را با تغییراتی فنی در پایگاه، روان‌تر از گذشته کنیم.
علاوه بر آثار و یادداشت‌های به‌روز تحریریه، بخشی از محتوای آتی پایگاه را به انتشار تدریجی بایگانی ۸ ساله‌ی «همشهری معماری» اختصاص خواهیم داد؛ مطالبی که تا امروز فرصت انتشار برخط را نیافته‌اند. پیش از این معرفی آثار و پروژه‌ها جای پررنگی در «رویدادهای معماری» نداشت اما زین‌پس می‌توانید برای انتشار آثار معمارانه و شهری خود نیز روی ما حساب کنید؛ خصوصا که خلوتی و کم‌کاری دوران کرونا، فرصتی برای بازنگری و مرتب‌سازی سوابق کار است.
نیاز به همیاری نهادهای حرفه‌ای برای تامین مالی
همانطور که شرحش رفت همچنان در تامین مالی پایگاه مشکل داریم. طبیعت این شیوه زاهدانه موجب محدودیت فعالیت‌ها، کاهش نرخ تولید نسبت به گذشته و (علی‌رغم تمایل و تلاش ما) کاهش کیفیت خصوصا در وجوهی مانند ویراستاری متون، کیفیت گرافیک و تولیدات ویدئویی خواهد بود. زین رو با اشتیاق از حمایت‌های جامعه حرفه‌ای، شرکت‌ها، تشکل‌ها و نهادهای صنفی، فرهنگی و شهری استقبال می‌کنیم و با افتخار این الطاف را اعلام خواهیم کرد. شیوه‌های پیشنهادی‌مان برای این حمایت‌ها را نیز به زودی اعلام می‌کنیم.
«معماری آنلاین» به جای «رویدادهای معماری»
نام «رویدادهای معماری» وام‌دار کانال تلگرامی به همین نام است که پایگاه بر پایه موفقیت آن بنا شد. این کانال کار خود را از دی ۱۳۹۴ با انتشار فراخوان رویدادها و مسابقات معماری آغاز کرده بود ولی با آغاز و اوج‌گیری فعالیت پایگاه و افزایش محتوای روزانه، این اطلاع‌رسانی‌ها تفکیک و به کانال «فراخوان‌های معماری» منتقل شد. شرایط جدید اعم از بحران اقتصادی تا قرنطینه و رکود کرونایی، نرخ این اعلان‌ها و رخدادها را کمتر از قبل کرده است؛ مضاف بر این توان داوطلبانه‌ی تحریریه برای پوشش اخبار و رخدادها نیز محدودتر از قبل است. با این شرایط فعلا تمرکز پایگاه بر انتشار مقالات و محتوای تحلیلی خواهد بود.
از این منظر نام «رویدادهای معماری» تا حدی از محتوای آتی پایگاه دور است. ضمن اینکه به دلیل آدرس خاص پایگاه، بسیاری از آن با نام «معماری آنلاین» یاد می‌کردند؛ عنوانی که گمان می‌کنیم با این شرایط برای پایگاه مناسب‌تر است. با این حال جایگزینی این نام را به تدریج و با طراحی لوگوتایپ جدید انجام خواهیم داد.
از طرفی نام «فراخوان‌های معماری» برای پوشش طیف وسیع اطلاع‌رسانی‌ها، همچون اخبار و گزارش رخدادها، اعلان رویدادها و … نارسا است. به همین دلیل نام «رویدادهای معماری» را برای بخش فعلا غیرفعال اطلاع‌رسانی‌ها استفاده خواهیم کرد.
شبکه‌های اجتماعی
پیش از این حضور ما به پیام‌رسان تلگرام (و دوره‌ای کوتاه توئیتر) محدود بود. تلگرام ابزاری منحصر به فرد از نظر کیفیت امکانات و سرعت توزیع محتوا است؛ ولی بازدهی آن پس از فیلترینگ به شدت محدود شده است. ضمن اینکه فعالیت کاربران (خصوصا معماران) در شبکه‌هایی مثل اینستاگرام بسیار زیاد و در توئیتر و لینکداین رو به رشد است.
به همین دلایل زین پس علاوه بر پیام‌رسان تلگرام در لینکدین و توئیتر به دلیل حضور مخاطبین خاص‌تر، متن محوری و ابزارهای انتشار بهتر، در اینستاگرام و پیام‌رسان بله نیز برای حفظ ارتباط با کاربران عمومی‌تر حضور خواهیم داشت. برای افزایش تعامل و مشارکت، گروه تلگرامی «باشگاه معماری» را نیز ایجاد و به کانال اصلی متصل کرده‌ایم.
تغییرات فنی
برای آغاز به هنگام و پرهیز از تعویق بیشتر، فعالیت را بدون تغییرات مورد نیاز فنی شروع می‌کنیم؛ با این حال به تدریج تغییراتی در ظاهر پایگاه (که البته نسبت به نسخه پیشین تغییرات اساسی داشته است) و امکانات آن خواهیم داشت تا به مشارکت بیشتر مخاطبین منجر شود. از بازخوردهای شما درباره‌ی این تغییرات استقبال می‌کنیم و لطفاً آن را از ما دریغ نکنید. البته در گام اول کلیات ظاهر پایگاه تغییر کرده و برای بهبود پیشنهاد مطالب مرتبط، بایگانی مطالب و مقالات از اعلان‌ها و فراخوان‌ها تفکیک شده است.
تلاش داریم به تدریج دسته‌بندی محتوای سایت را چندوجهی کرده تا پیمایش آنها برای پژوهشگران آسان‌تر و الگوریتم پیشنهاد مطالب مرتبط بهتر شود. امکانات ارسال مطلب، ثبت اطلاعات پروژه‌های معمارانه و شهری، درخواست ثبت فراخوان و آگهی نیز برای افزایش مشارکت مخاطبین نیز از برنامه‌های آتی تغییرات فنی پایگاه خواهد بود.