نویسنده: دیانا بادز
مترجم: الهه اصدقی
استفاده از نیمکت، درختان، حمل و نقل چند وجهی (multi modal) و غذاهای محلی تنها تعداد محدودی از پیشنهادات آورده شده در راهنمای طراحی شهری است، راهنمایی که توسط مرکز طراحی فعال (Center for Active Design(CfAD)) تهیه شده است.
«دستورالعمل‌های طراحی شهری»،کتاب راهنمایی جدید برای شهرسازان است. این راهنما مجموعه ای جدید از پیشنهادات برای فضاهای عمومی است که توسط مرکز طراحی فعال (مرکزی غیر انتفاعی که به ترویج راه‌حل‌های طراحان برای بهبود سلامت عمومی می‌پردازد) و بنیاد شوالیه[۱] منتشر شده است.
پیشنهادات CfAD ممکن است تکراری و قدیمی به نظر بیایند: کاشت درخت، بهبود حمل و نقل عمومی، و ساخت خطوط دوچرخه سواری. با این وجود این دستورالعمل از این پیشنهادات به عنوان وسایلی برای رسیدن به هدفی خاص استفاده میکند: یک زندگی عمومی قدرتمند؛ چیزی که سازمان آن را موجب اعتماد، مشارکت و نظارت بیشتر مردم و نیز مشارکت بیشتر و آگاهانه آنها در رای گیری‌های محلی تعریف میکند. باید دانست که این پیشنهادات نتیجه‌ی سال‌ها تحقیق و پژوهش است.
خانم سوزان ناینِبِر، مدیر بخش مشارکت های CfAD ، اینگونه می گوید: «این روزها آمریکا همچون مکانی چند قطبی به نظر می‌آید … مردم به دولت، شرکت‌ها، رسانه‌ها و حتی همسایگانشان اعتماد نمی‌کنند. شواهد تجربی نشان میدهد که طراحی مناسب و نگهداری از محله‌هایمان بر روی حس اعتماد اثر مثبت دارد. وقتی ما بر روی فضاهایی جمعی که هر روز در آنها حضور می یابیم [منظور محله ها است]، تمرکز نماییم آنگاه می توانیم شروع به ساختن مجدد این اعتماد از دست رفته در سطح محلی کنیم.»
CfAD و بنیاد شوالیه رویکردی علمی نسبت به طراحی شهری اتخاذ کرده‌اند. آنها به انجام نظرسنجی، مطالعات میدانی، آنالیز داده‌ها و انجام پژوهش‌های تاریخی پرداخته‌اند تا متوجه شوند آیا اقداماتی نظیر کاشت گیاهان، ساخت نشانه‌هایی جهت پذیرش و خوشامدگویی به مردم و نگهداری بهتر از محیط میتواند نگرش افراد نسبت به دولت‌های محلیشان را بهبود بخشد یا خیر. این پژوهش همچنین به مطالعه مواردی می پردازد که باعث نظر نامساعد مردم نسبت به شهرشان میشود. به عنوان مثال بر اساس نتایج این پژوهش وجود زباله در کوچه و خیابان ۱۰% از غرور و افتخار به جامعه محلی، ۵% از اعتماد به پلیس، و ۴% از اعتماد به دولت محلی می‌کاهد.
CfAD نتایج تحقیقات خود (Assembly Civic Engagement Survey (ACES)) را در راهنمای طراحی شهری‌اش آورده است. جوانا فرانک، مدیر اجرایی CfAD، اینگونه می‌گوید: «تحقیقات ما به نتایج بسیار جالب توجهی رسیده است: اینکه تغییرات نسبتا اندکی میتواند موجب به وجود آمدن تغییرات کاملا مشهودی در آگاهی و ادراکات مدنی شود. همچنین متوجه شدیم که مردم بدون توجه به سن و مشخصات دموگرافیک و اقتصادی_ اجتماعیشان، واکنش‌های مشابهی نسبت به تغییرات در طراحی دارند». CfAD معتقد است شهرها با اجرای پیشنهادات داخل این گزارش میتوانند موجب ایجاد این حس در شهروندان شوند که آنان بخشی از یک هویت جمعی هستند، شهروندان را نسبت به استفاده منظم از فضاهای جمعی (که موجب تعاملات بیشتر میان مردم با پیشینه‌های اقتصادی و اجتماعی متفاوت میشود) تشویق کند، مردم را برای تبدیل شدن به استادان و طرفدارانی جدی برای فضاهای جمعی هدایت کرده و آنها را برای مشارکت بیشتر در انتخابات محلی تشویق نماید.
در اینجا ۲۰ موردی که شهرها می توانند برای بهبود کیفیت زندگی و کمک به تقویت پیوندها میان شهروندان انجام دهند، آمده است. میتوانید گزارش کامل و تمام پیشنهادات CfAD را از اینجا بخوانید.
۱- ایجاد یک شبکه پیاده جامع به‌گونه‌ای که به شهروندان اجازه حرکت آزادانه به هر نقطه از شهر را بدهد
مردمی که در محلاتی با قابلیت پیاده روی بیشتر زندگی میکنند، عموما حس تعلق بیشتری نسبت به جامعه خود دارند و از شبکه‌های اجتماعی قویتری در میانشان برخوردارند. علاوه بر این کسانی که به صورت دائم و مکرر پیاده‌روی میکنند، نسبت به کسانی که به ندرت پیاده‌روی میکنند، دارای سطوح بالاتری از اعتماد اجتماعی (۴ درصد) و مشارکت (۶ درصد) هستند.
۲ – ایجاد امکانات بیشتر برای پیاده‌روها نظیر نصب نیمکت، کاشت درختان، و نورپردازی مناسب جهت فراهم آوردن شرایط مناسب برای پیاده‌ها
براساس یافته‌های مطالعات، مردم عموماً پیاده‌روهای حاشیه‌ای، در جاده‌ای با چند خط عبور و با سرعت بالا را به عنوان مسیری مناسب برای پیاده‌روی به حساب نمی‌آورند. از طرف دیگر پیاده‌روی در پیاده‌رویی که دارای ردیفی از درختان در دو طرف است و در حاشیه‌ی خیابانی اصلی و شلوغ قرار گرفته میتواند نظر مردم را نسبت به تردد در آن جلب کند. پارک Porch ، که پارکی کوچک در نزدیکی ایستگاه حملونقل خیابان سی‌ام (اصلی ترین ایستگاه حملونقل فیلادلفیا) است، نمونه ای از این مورد در عمل است.
۳ – توسعه شبکه‌ای ایمن و به‌هم‌پیوسته برای دوچرخه سواران، به همراه ایجاد زیرساخت‌های مورد نیاز
پژوهش‌ها اینگونه پیشنهاد می‌دهند که روابط اجتماعی هنگامی که دسترسی به حملونقل عمومی سخت و دشوار است و یا مردم اقدام به خرید خودرو شخصی میکنند، ضعیف میشود.
۴- تقویت سیستم‌های حملونقل عمومی به وسیله افزایش میزان خدمات، قابل اطمینانتر کردن استفاده از وسایل حملونقل عمومی و ساخت ایستگاه‌هایی با امکانات رفاهی بیشتر و در دسترستر
فاصله طولانی برای رسیدن به حوزه‌های رای‌گیری و کمبود گزینه‌های حملونقل، هر دو با مشارکت پایین رأی‌دهندگان مرتبط است.
۵- تخصیص زمین‌هایی برای اختلاط کاربری‌ها در داخل محلات و در میان ساختمانهای مسکونی
پژوهش‌ها مشخص کرده‌اند مردمی که در فاصله میان پارک‌ها و مراکز خرده‌فروشی زندگی میکنند امکان بیشتری دارد که با همسایگانشان مواجه شوند. این موضوع خود موجب افزایش ارتباطات اجتماعی و تقویت اعتماد اجتماعی میشود. قرار دادن فضاهای مسکونی، تجاری و تفریحی در کنار هم، حتی در یک ساختمان و یا یک بلوک میتواند ارتباط همسایگان با هم را افزایش دهد.
۶ – تشویق ایجاد مسکن با قیمت های متنوع در محله
ترکیبی از خانه‌های یارانه‌ای، خانه‌های مقرون‌به‌صرفه و خانه‌هایی با قیمت بازار میتواند به ایجاد موازنه‌ی اقتصادی و ثبات در محله کمک کرده، به اتحاد و یکپارچگی جمعیت شناختی و اقتصادی کمک کند و موجب کاهش تمرکز فقر در یک مکان خاص شود.
۷- پاک کردن محیط از زباله، بهبود روند جمع‌آوری و بازیافت زباله، بهبود نظافت خیابان‌ها، افزایش تعداد مخازن جمع‌آوری زباله و مخازن پسماندهای قابل بازیافت
براساس پژوهش‌ها زباله با اعتماد اجتماعیِ از بین رفته در ارتباط است.
۸- پاکسازی و استفاده از زمین های خالی
کسانی که در بررسی میدانی ACES شرکت کرده‌اند و اینگونه پاسخ داده‌اند که در زمین‌های خالی نزدیک محل سکونتشان یک پارک کوچک عمومی یا یک هنر عمومی اجرا شده است، دارای میزان بیشتری از اعتماد، مشارکت و نظارت بوده‌اند و در انتخابات محلی مشارکت بیشتری داشته‌اند.
۹- طراحی برای کودکان
عموماً زمانی که زمین‌های بازی، میادین ورزشی و سایر امکانات در شرایط نامطلوبی برای کودکان و خانواده‌ها قرار دارد، اعتماد اجتماعی نیز کاهش مییابد. از طرف دیگر افزایش و بهبود امکانات برای کودکان می تواند موجب تقویت و افزایش اعتماد اجتماعی در میان تمام ساکنان شود، حتی در میان کسانی که دارای فرزند نیستند.
۱۰- لزوم توجه به وجود درختان و فضای سبز در تمام توسعه‌های جدید و همچنین در بازسازی‌های عمده
مطالعه‌ای در بالتیمور به این یافته رسیده است: محلاتی که دارای تراکم بیشتری از درختان هستند دارای سطح بالاتری از سرمایه اجتماعی نیز هستند، به این معنا که همسایه‌ها روابط نزدیکتری دارند و احتمال اعتماد آنها به یکدیگر بیشتر است.
۱۱- بهبود وضعیت باغچه‌ها در فضاهای عمومی و توجه به آنها در زمان توسعه مناطق مسکونی
کسانی که باغبانی میکنند در مقایسه با کسانی که این کار را انجام نمی دهند، وابستگی بیشتری به جامعه محلی خود دارند. همچنین باغچه‌ها به عنوان فضایی برای انجام تعاملات بین فرهنگی و بین نسلی عمل میکنند.
۱۲- نگهداری و استفاده از میراث تاریخی
ساختمانهای تاریخی، فضاهای عمومی و نشانه‌های محلی موجب ایجاد حسی قوی از ارتباط با مکان در افراد می‌شوند.
۱۳- ترویج غذاهای محلی
بازار کشاورزان میتواند از محصولات کشاورزی محلی حمایت کند در حالیکه جشنواره‌های دوره‌ای میتواند موجب آشنایی بیشتر مردم با آشپزی و غذاهای محلی شود. بسیاری از جوامع محلی اقدام به برگزاری جشنواره‌هایی در زمینه غذاهای محلی میکنند تا هم افراد محلی و هم گردشگران از آن بازدید کنند. علاوه بر اینها طراحی غذامحور میتواند با بی عدالتی‌ها مبارزه کند.
۱۴- بهبود ایوان و جلوخان ساختمانهای عمومی با راهکارهایی ساده نظیر نصب صندلی، نورپردازی مناسب یا کاشت گیاهان
چنین عناصری میتواند موجب دلپذیرتر و پذیراتر شدن ساختمانهای عمومی شود.
۱۵-نصب نشانه ها و علائم مثبت به منظور تشویق افراد نسبت به ورود به فضاهای عمومی و استفاده از امکانات آن
لازم نیست که نشانه‌ها در فضاهای عمومی همواره بر روی قواعد تاکید کنند. یکی از عکس های آزمایشی ACES الهام‌بخش مسئولان شهر شارلوت برای انجام تغییراتی در شهر شد. بر اساس این تغییرات علائم قدیمی و قانون‌مبنا در پارکهای محلی (نظیر علامت ورود سگهای بدون قلاده ممنوع) با علائم مثبت جایگزین شدند. این موضوع باعث ایجاد حسی خوشایند در افراد میشود. نتایج نشان میدهد که علائم و نشانه‌های مثبت در پارک‌ها و فضاهای خارج از خانه میتواند موجب افزایش میزان اعتماد اجتماعی شود.
۱۶- نصب علائم جهت‌یابی
مسیریابی موثر و کارا به شهروندان و گردشگران کمک میکند تا فضاها و ساختمانهای عمومی را راحت‌تر پیدا کنند. این موضوع حضور افراد در زندگی اجتماعی را تسهیل می‌نماید.
۱۷- سرمایه‌گذاری بر روی صندلی‌های فضاهای عمومی
مکان‌های نشستن میتوانند به قابل بازدیدتر شدن فضاها و میدان‌های عمومی کمک کرده و مردم را به سوی خود جذب نمایند. نصب نیمکت برای برآوردن نیازهای افراد مسن، تسهیل حرکت و جابجایی در داخل محله و همچنین ایجاد مکان‌هایی برای مشاهده و ارتباط با دیگران اموری ضروری هستند. علاوه بر اینها نیمکت‌ها و مکان‌های نشستن تاثیر مثبتی بر روی سرزندگی خیابان‌های تجاری دارند.
۱۸- روشنایی ساختمان‌ها و پارکهای عمومی
بررسی های ACES نشان میدهد افرادی که از پارک‌هایی با روشنایی مناسب و مطلوب استفاده میکنند، به مسئولان محلی اعتماد بیشتری دارند، مشارکتشان در انتخابات محلی قابل ملاحظه است، بر روی همسایگان خود نظارت بیشتری دارند و در زندگی عمومی فعالترند. طبق این پژوهش چراغ‌های شکسته با کاهش ۲۰ درصدی در درک امنیت محله توسط مردم مرتبط است.
۱۹- برگزاری جشن‌های مرتبط با انتخابات در بیرون از مکان رای‌گیری
مطالعه در بین ۱۴ جامعه محلی در ایالات متحده به این یافته رسیده است که جشن‌های روز انتخابات که غذای رایگان و موسیقی جزئی از برنامه‌های آن است، محیطی شاد و اجتماعی برای رای‌گیری ایجاد میکند و با مشارکت بیشتر رای‌دهندگان در انتخابات مرتبط است.
۲۰- استفاده مجدد از زیرساخت‌های بلااستفاده
تاریخ توسعه شهرها نشان میدهد که شهرهای زیادی با چالش موانع کالبدی (نظیر بزرگراه‌ها، خطوط ریلی، سایت‌های صنعتی و پارکینگهای بزرگ بلااستفاده) مواجه‌اند. مشکلات ناشی از چنین موانعی اغلب بر ساکنان کم‌درآمد یا جامعه رنگین‌پوستان تحمیل میشود.
[divider]پی‌نوشت[/divider]
[۱] بنیادی ملی با ریشه هایی محلی که در زمینه‌هایی نظیر روزنامه‌نگاری، هنر و موفقیت شهرها سرمایه‌گذاری میکند تا موجب درگیر شدن هرچه بیشتر جوامع محلی در این مباحث شود، امری که برای داشتن یک دموکراسی سالم ضروری است.
منبع: [button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”nofollow” openin=”samewindow” url=”https://www.curbed.com/platform/amp/2018/6/21/17484062/center-for-active-design-civic-guidelines”]CURBED[/button]