نویسنده: جاناتان گلنسی | منتقد معماری در بی.بی.سی
مترجم: حمیدرضا غفورپور
[divider]خانه لگو در بیلهاند[۱] دانمارک ، طراحی شده توسط بیگ[۲][/divider]
یک راه کنار گذاشتن بنایی از معماری معاصر این است که بگوییم این یا آن ساختمان جدید «شبیه لگو است». آجرهای پلاستیکی معروف لگو برای اولین بار در سال ۱۹۴۹ به فروش رفتند؛ دقیقا همان زمانی که معماری مدرن نیز در بائوهاس ظهور پیدا کرد و جهانی شد و ساختمان‌های چهار‌ضلعی و مکعب شکل، خیابان‌های شهرها را از سیدنی گرفته تا سانفرانسیسکو فراگرفتند. اکنون که نزدیک به ۷۰ سال از آن زمان می‌گذرد، وجود لگو در بعضی آثار هنوز حس می‌شود. مرکز بازدید خانه‌ی لگو در شهری که دفتر دانمارکی نیز در آن واقع است، ساخته شده و واقعا این‌گونه به نظر می‌رسد که از بلوک‌های عظیم لگو به وجود آمده است. و خب چرا که نه؟ شهربازی لگولند عملاً در همسایگی آن است و دفتر معمار دانمارکی بیارک اینگلز (بیگ) ساختمان‌هایی طراحی کرده است که علاوه بر بحث‌برانگیز بودنشان، معنا و مفهومی عالی در بستر رنگارنگ مرکز بازدید لگو خلق می‌کنند که می‌توانند به صورت هنرمندانه، آموزنده و سرگرم‌کننده‌ای جست‌وجو و کشف شوند.
[divider]موزه‌ی «ایو سنت لورنت[۳]» در مراکش، طراحی شده توسط دفتر Ko[/divider]
ایو سنت لورنت طراح مد مشهور فرانسوی پس از اولین بازدیدش از مراکش در سال ۱۹۶۶ هرساله زمانی را در مراکش و درجایی سپری می‌کرد که آخرین مجموعه مدهای لباسش را طراحی کرده بود. اکنون موزه‌ای مختص کارهای او به طراحی دفتر «اولیور مارتی[۴]» و «کارل فرنیر[۵]» Ko- که تجربه بسیار ارزش‌مندی در طراحی زبردستانه‌ی خانه‌های مینی‌مال مراکشی دارند- در شهر افتتاح شده است. نمای آجری قهوه‌ای مایل به قرمز مشبک آن به گونه‌ای طراحی شده که حس پارچه، پشم یا شاید بافت را به مخاطب القا کند، در حالی که دیوار‌های همواره کرمی رنگ ورودی لابی آن شبیه پارچه‌ی ابریشمی است. این ساختمان به گونه‌ای است که گویی بازدید‌کنندگان در حال قدم گذاشتن یا حتی پوشیدن ساختمان سفارشی هستند، درست همانند زمانی که لباسی طراحی شده توسط ایو سنت لورنت را می‌پوشند. این استعاره بسیار نتیجه‌بخش به نظر می‌رسد، چراکه در داخل این مجموعه سالن‌ها –گالری‌ها، سالن اجتماعات، کافه، کتابخانه و کتابفروشی- موزه فضاهایی برای تجلیل از معماری هم‌راستا با پوشش هستند: چوب بلوط، شیشه‌های رنگی، آجرهای براق، سطوح لاکی، مرمری و کاشی‌های مرواریدی.
[divider]اسکلهی هاستینگز[۶] در ساسکس شرقی انگلستان ، طراحی شده توسط dRMM[/divider]
می‌توان گفت که این اسکلهی نوسازی شده واقع در کنار دریا، زمانی کامل شد که در سال ۲۰۱۶ «ساگز»[۷] خواننده‌ی اصلی گروه «مدنس[۸]» متولد هاستینگز، آخرین قسمت عرشه را در جایش قرار داد. اما این سازه‌ی لاغر وقتی واقعا در تصورات مردم زنده شد که جایزه‌ی سال ۲۰۱۷ RIBA استرلینگ را برنده شد. dRMM دفتر «الکس د رایک[۹]» و «سعدیه مورگان[۱۰]»، نه تنها به عنوان طراح پروژه محسوب می‌شدند، بلکه همچنین به عنوان جزئی از عامل جهت‌دهنده و محرک محلی برای شروع این کار نقش مهمی داشتند که توسط انجمن اسکلهی هاستینگز رهبری می‌شد. هدف این انجمن این بود که زندگی دوباره به این جاذبه‌ی ویکتوریایی بدهد که به دست طوفان و آتشی که سرنوشت اغلب اسکله‌های جذاب و خطرناک بریتانیا است، نابود شده بود. یک ماه بعد از برنده‌شدن جایزه‌ی استیرلینگ در اکتبر ۲۰۱۷، شرکت dRMM آنقدر اقدامات زیادی برای بازسازی انجام داد که -با عرشه‌ی جدید دو مقصوده و نمایشگاه‌های مدرن کشتی‌شکل- وقتی موسسه خیریه‌ی هاستینگز شروع به کار کرد، نام این بنا دوباره به خبرها بازگشت.
[divider]دفتر «جورجن تلر[۱۱]» در لندن انگلستان، طراحی شده توسط معماران ۶a[/divider]
دفتر دقیق و در عین حال بی‌تکلف جورجن تلر، هنرمند و عکاس متولد آلمان،واقع در خیابانی حومه‌ی شهر لندن، بیانگر این امر است که در زمین‌های شهری باریک و دارای شرایط نه چندان مساعد تا چه میزان می‌توان موفق عمل کرد. نمای بتنی خاکستری نامحسوس ساختمانی تشکیل شده از سه بلوک مجزا را می‌پوشاند – دفتر‌ها و آرشیو، دفتر طراحی و اتاق غذاخوری، به همراه بخش‌های خصوصی در بالا -که در بین باغچه‌های حیاط محصور شده‌اند. در اینجا بتن بروتال با نور روز فراوان، بازی با سایه‌ها و گیاهان سبز در تعادل قرار گرفته است. باغ‌ها به طراحی دن پیرسن، گیاهانی را به نمایش می‌گذارند که به صورت طبیعی در نواحی بمباران شده‌ی لندن رشد کرده‌اند- بعد از جنگ‌جهانی دوم ، خاراشکن در داخل و اطراف ساختمان هایی شروع به جوانه‌زدن کرده که همانند پمپئی نابود شده بودند-. در توالی این حیاط‌ها و به دور از دید همسایگان، دفتر تلر –عنصرمحور و مدرن به یک میزان- نامنتظرانه یادآور خانه‌های باشکوه روم باستان است که در نواحی پرتراکم و گاها عجیب شهری واقع شده‌اند.
[divider]لوور ابوظبی در امارات، طراحی شده توسط ژان نوول[۱۲][/divider]
این گالری هنری پرمناقشه‌ی ۳ میلیارد پوندی، اولین شعبه‌ی خارجی موزه‌ی لوور پاریس است. مجموعه زیر سوز آفتاب جزیره‌ی سعدیاتِ ساحل ابوظبی واقع شده است و بخشی از پروژه‌ای را تشکیل می‌دهد که در هنگام تکمیل در سال ۲۰۲۰، مجموعه‌‌ی موزه‌های هشتگانه خواهد بود. موزه‌ی لوور جدید نوول برگرفته از فرم معاصر «مدینه»، مرکز شهری سنتی عرب است که دیوار‌ها آن را محاصره کرده‌اند و کوچه‌های پرپیچ و تابی دارد. ۲۳ گالری موزه با گنبد وسیع پیچیده شناور برفراز ساختمان شبیه ساختمان‌های شهری مستقل هستند.. گنبد مشتمل بر ۷۸۵۰ پنل فولادی و آلومینیومی مشبک و پرحفره، نور را با بازی‌های جذاب در میان راهروهای تعدیل‌شده‌ی موزه به صورت فیلتر شده پخش می‌کند.
[divider]ایستگاه راه آهن ناپولی-آفراگولا در ناپل ایتالیا، طراحی شده توسط گروه معماری زها حدید[/divider]
این ایستگاه جدید خارق‌العاده، که برای یکی از ۱۳ شبکه‌ی راه‌آهن سریع‌السیر در حال گسترش ایتالیا ساخته شده است. بنای آن بر روی بیش از ۸ ریل راه‌آهن پیچ و تاب می‌خورد و مناطقی را به هم مرتبط می‌کند که قبلا حومه‌های ناپل بودند. این مجموعه هم پلی متمایز به شکل مار و نشانگر پویایی قطارهای تندرو ایتالیا، با سرعت ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت است و همینطور، ایستگاهی در مسیر اصلی است با دفاتر بلیط‌فروشی، کافه‌ها، دفاتر، در کنار چشم‌اندازی چشم‌ربا از کوه وزوو. ایتالیا کشور آتشفشان‌ها و زلزله‌ها است، از این رو سازه‌ی پیچیده و هوشمندانه‌ی آن توسط مهندسان سازه‌ی راه‌آهن ایتالیا، در داخل فرم معماری پویای آن قرار گرفته است. درحالی که سازه‌ی پیچ‌خورده‌ی آن یکپارچه به نظر می‌رسد، ساختمان عظیم از اجزای گسسته از هم تشکیل شده است که به هنگام زلزله، می‌توانند به صورت مستقل از هم حرکت کنند. مهمتر از همه، این ایستگاه با طراحی زها حدید، نماد قدرتمند نمایش رشد اقتصادی جنوب ایتالیا تلقی می‌شود.
[divider]کتابخانه تیانجین بینای[۱۳]، در تیانجین چین، طراحی شده توسط MVRDV[/divider]
در دل این کتابخانه‌ی عمومی بی‌نظیر، بنایی در هیبت چشمی بزرگ خیره به ناظران و گردشگرانی می‌نگرد که می‌خواهند از این بنای خوش‌عکس تصویری بردارند. مردمک این ساختمان، سالن اجتماعاتی به شکل دایره است که در مرکز تالار کتابخانه‌ی پنج‌طبقه به شکل کاسه‌ی چشم واقع است. دیوار‌های سفید سرگیجه‌آور سالن با کتاب‌هایی تزیین شده‌اند که بعضی از آنها چنان در بلندی قرار گرفته‌اند که مطمئنا کسی توانایی دسترسی به آنها را نخواهد داشت. ممکن است برخی از این کتاب‌ها واقعی نباشند؟ بله، البته. بر قفسه‌های غیر قابل دسترسی پنل‌های آلومینیومی کشیده شده است که به شکل کتاب رنگ شده‌اند. این بنا به طراحی بسیار عجیب و هنرمندانه‌ی معماران آلمانی MVRDV تلاش دارد تا مردم محلی را به دنیای کتاب علاقه‌مند و جذب کند. لابی خیره‌کننده و دیریاب برای مطالعه، ملاقات و کار با کامپیوتر عملکرد دارد. علی‌رغم ظاهر گمراه‌کننده، کتابخانه‌ی تیانجین ساختمانی بسیار عملکردی و هدفمند است.
[divider]البفیل هارمونیک در هامبورگ آلمان، طراحی شده توسط هرتزوگ و دموران[۱۴][/divider]
این ساختمان که بسیاری برای افتتاح آن انتظار کشیده و هزینه‌ی زیادی هم صرف ساختنش شده است، در ژانویه‌ی سال ۲۰۱۷ افتتاح شد و شاید بتوان آن را نقطه‌ی شاخص معماری سال ۲۰۱۷ از منظر ساختمان‌های شهری در نظر گرفت. این بنا واجد بسیاری از مشخصه‌های معماری است. البفیل‌هارمونیک باشکوه و هوشمندانه طراحی شده است و جانی تازه و پویایی را برای منطقه‌ی اسکله‌ای قدیمی شهری ارمغان می‌آورد که دیگرکارآیی قبلی خود را ندارد. سازه‌ی سبک بنا در دل موج‌های بلورین فوقانی که به شکل انبار قهوه، شکلات و چای است، بر‌افراشته می‌شود و تالار اجرای حیرت‌انگیز هرتزوگ و دموران را به بافت موجود شهر بندری آلمان متصل می‌کند. معماری داخلی بنا مانند سایر تالارهای اجرای و اپرا، ماجراجویانه است. این مکان می‌تواند مقصد مناسبی برای بازدید‌کنندگان باشد تا در ساعت‌های فراغت خود مشغول گشت‌و‌گذار، خوردن، نوشیدن و نگریستن به مناظر بسیار زیبا و البته گوش‌کردن به موسیقی در مطلوب‌ترین شرایط شوند؛ خصوصا در روزهایی با سرمای سخت زمستان که باد قطبی از فراز اقیانوس بر کرانه‌های هامبورگ می‌وزد.
[divider]پی‌نوشت[/divider]
[۱] Billund
[۲] BIG
[۳] Yves Saint Lauren
[۴] Olivier Marty
[۵] Karl Fournier
[۶] Hastings
[۷] Suggs
[۸] Madness
[۹] Alex de Rijke
[۱۰] Sadie Morgan
[۱۱] Juergen Teller
[۱۲] Jean Nouvel
[۱۳] Tianjin Binhai
[۱۴] Herzog & de Meuron
[divider]منبع[/divider]
[button color=”white” size=”normal” alignment=”none” rel=”follow” openin=”samewindow” url=”http://www.bbc.com/culture/story/20171215-the-best-buildings-of-2017″]BBC[/button]